Try संस्कृतवाहिनी (A word everyday) | YouTube Channel

चपला (capalA)

 
Apte English

चपला

[

capalā

],

1

Lightning

कुरबककुसुमं

चपलासुषमं

रतिपतिमृग-

कानने

Gîtagovinda.

7.

An

unchaste

or

disloyal

wife.

Spirituous

liquor.

Lakṣmī,

the

goddess

of

wealth.

The

tongue.

Long

pepper.

Compound.

जनः

a

fickle

or

unsteady

woman

Sisupâlavadha.

9.16.

the

goddess

of

wealth.

Apte 1890 English

चपला

1

Lightning

कुरबककुसुमं

चपलामुषमं

रतिपतिमृगकानने

Gīt.

7.

2

An

unchaste

or

disloyal

wife.

3

Spirituous

liquor.

4

Lakṣmī,

the

goddess

of

wealth.

5

The

tongue.

6

Long

pepper.

Comp.

जनः

{1}

a

fickle

or

unsteady

woman

Śi.

9.

16.

{2}

the

goddess

of

wealth.

Monier Williams Cologne English

चपला

feminine.

lightning,

gīta-govinda

vii,

23

long

pepper,

Lexicographers, esp. such as amarasiṃha, halāyudha, hemacandra, &c.

the

tongue,

Lexicographers, esp. such as amarasiṃha, halāyudha, hemacandra, &c.

(

g.

प्रियादि

)

a

disloyal

wife,

whore,

Lexicographers, esp. such as amarasiṃha, halāyudha, hemacandra, &c.

spirituous

liquor

(

especially.

that

made

from

hemp

),

Lexicographers, esp. such as amarasiṃha, halāyudha, hemacandra, &c.

the

goddess

Lakṣmi

or

fortune

(

confer, compare.

mahābhārata

xiii,

3861

),

Lexicographers, esp. such as amarasiṃha, halāyudha, hemacandra, &c.

nalopākhyāna

of

two

metres

(

confer, compare.

महा-

)

(

in

music

)

the

5th

note

personified.

Macdonell English

चपला

capalā,

Feminine.

lightning

N.

of

two

metres:

🞄-jana,

Masculine.

fickle

woman

goddess

of

fortune.

Apte Hindi Hindi

चपला

स्त्रीलिङ्गम्

-

चपल

-

टाप्

बिजली

चपला

स्त्रीलिङ्गम्

-

-

व्यभिचारिणी

स्त्री

चपला

स्त्रीलिङ्गम्

-

-

मदिरा

चपला

स्त्रीलिङ्गम्

-

-

धन

की

देवी

लक्ष्मी

चपला

स्त्रीलिङ्गम्

-

-

जिह्वा

Shabdartha Kaustubha Kannada

चपला

पदविभागः

स्त्रीलिङ्गः

कन्नडार्थः

ವಿದ್ಯುತ್ತು

/ಮಿಂಚು

चपला

पदविभागः

स्त्रीलिङ्गः

कन्नडार्थः

ಲಕ್ಷ್ಮಿ

चपला

पदविभागः

स्त्रीलिङ्गः

कन्नडार्थः

ಹಿಪ್ಪಲಿ

चपला

पदविभागः

स्त्रीलिङ्गः

कन्नडार्थः

ಅಸಭ್ಯ

ಹೆಂಗಸು

/ವ್ಯಭಿಚಾರಿಣಿ

चपला

पदविभागः

स्त्रीलिङ्गः

कन्नडार्थः

ನಾಲಿಗೆ

L R Vaidya English

capala

{%

(

I

)

a.

(

f.

ला

)

%}

1.

Trembling,

tremulous,

लीढांबरां

कृशतनुं

चपलायताक्षीम्

Ch.P.8

2.

wavering,

unsteady,

fickle,

प्रकृतिचपला

श्रीरपि

Sant.S.ii.12

3.

inconsiderate,

rash

4.

swift,

expeditious,

तयोर्गतं

शैशवाच्चपलमप्यशोभत

R.xi.8

5.

momentary.

capalA

{%

f.

%}

1.

Lightning,

कुरबककुसुमं

चपलासुषमम्

Git.G.vii.

2.

a

disloyal

wife

3.

a

spirituous

liquor

4.

Lakshmī,

the

goddess

of

wealth

5.

the

tongue.

Schmidt Nachtrage zum Sanskrit Worterbuch German

चपला

°Eigenname,

Vās.

223,

2.

Wordnet Sanskrit

Synonyms

पिप्पली,

कृष्णा,

उपकुल्या,

वैदेही,

मागधी,

चपला,

कणा,

उषणा,

शौण्डी,

कोला,

ऊषणा,

पिप्पलिः,

कृकला,

कटुबीजा,

कोरङ्गी,

तिक्ततण्डुला,

श्यामा,

दन्तफला,

मगधोद्भवा

(Noun)

एका

लता

यस्य

कलिका

तूतस्य

आकारवत्

भवति।

"पिप्पली

औषधस्य

रूपेण

उपयुज्यते।"

Synonyms

रुक्मिणी,

ईः,

रमा,

सिन्धुजा,

सामा,

चला,

हीरा,

चठ्चला,

वृषाकपायी,

चपला,

इन्दिरा,

लक्ष्मीः,

पदमालया,

पद्मा,

कमला,

श्रीः,

हरिप्रिया

(Noun)

कृष्णस्य

राज्ञी

वैदर्भपुत्री

च।

"रुक्मिणेः

गर्भात्

प्रद्युम्नः

जातः।"

Synonyms

मद्यम्,

सुरा,

मदिरा,

वारुणी,

हलिप्रिया,

हाला,

परिश्रुत्,

वरुणात्मजा,

गन्धोत्तमा,

प्रसन्ना,

इरा,

कादम्बरी,

परिश्रुता,

कश्यम्,

मानिका,

कपिशी,

गन्धमादनी,

माधवी,

कत्तोयम्,

मदः,

कापिशायनम्,

मत्ता,

सीता,

चपला,

कामिनी,

प्रिया,

मदगन्धा,

माध्वीकम्,

मधु,

सन्धानम्,

आसवः,

अमृता,

वीरा,

मेधावी,

मदनी,

सुप्रतिभा,

मनोज्ञा,

विधाता,

मोदिनी,

हली,

गुणारिष्टम्,

सरकः,

मधूलिका,

मदोत्कटा,

महानन्दा,

सीधुः,

मैरेयम्,

बलवल्लभा,

कारणम्,

तत्वम्,

मदिष्ठा,

परिप्लुता,

कल्पम्,

स्वादुरसा,

शूण्डा,

हारहूरम्,

मार्द्दीकम्,

मदना,

देवसृष्टा,

कापिशम्,

अब्धिजा

(Noun)

मादकद्रवपदार्थः

-

यस्य

सेवनं

पापं

तथा

निन्दनीयम्

इति

मन्यन्ते।

"सः

प्रतिदिनं

सायङ्काले

मद्यं

पीत्वा

गृहम्

आगच्छति।"

Synonyms

विद्युत्,

तडित्,

वज्रस्फुलिङ्गः,

शम्पा,

शतह्रदा,

ह्रादिनी,

ऐरावती,

क्षणप्रभा,

तडित्,

सौदामिनी,

चञ्चला,

चपला,

वीजा,

सौदाम्नी,

चिलमीलिका,

सर्ज्जूः,

अचिरप्रभा,

सौदामनी,

अस्थिरा,

मेघप्रभा,

अशनिः,

वज्रा

(Noun)

पृथिव्याः

वायुमण्डलस्थायाः

वैद्युतायाः

ऊर्जायाः

उत्सर्गः

यद्

मेघानां

घर्षणात्

प्रादुर्भवति

तथा

आकाशे

प्रकाशं

तथा

घोषध्वनिं

जनयति।

"आकाशे

विद्युत्

देदीप्यते।"

Synonyms

विजया,

त्रैलोक्यविजया,

भङ्गा,

इन्द्राशनः,

इन्द्रासनम्,

जया,

गञ्जा,

वीरपत्रा,

चपला,

अजया,

आनन्दा,

हर्षिणी,

मादिनी,

संविदा

(Noun)

वृक्षविशेषः,

मादकद्रव्ययुक्तः

वृक्षः

आयुर्वेदे

अस्य

वातकफापहत्वादयः

गुणाः

प्रोक्ताः।

"अधुना

शासनेन

विजयायाः

कृषिः

प्रतिबन्धिता

अस्ति।"

Synonyms

विजया,

त्रैलोक्यविजया,

भङ्गा,

इन्द्राशनः,

इन्द्रासनम्,

जया,

गञ्जा,

वीरपत्रा,

चपला,

अजया,

आनन्दा,

हर्षिणी,

मादिनी,

संविदा

(Noun)

वृक्षविशेषः,

मादकद्रव्ययुक्तः

वृक्षः

आयुर्वेदे

अस्य

वातकफापहत्वम्

आदि

गुणाः

प्रोक्ताः।

"त्रैलोक्ये

विजयप्रदेति

विजया

श्रीदेवराजप्रिया।"

Amarakosha Sanskrit

चपला

स्त्री।

तडित्

समानार्थकाः

शम्पा,

शतह्रदा,

ह्रादिनी,

ऐरावती,

क्षणप्रभा,

तडित्,

सौदामिनी,

विद्युत्,

चञ्चला,

चपला,

ह्लादिनी

1।3।9।2।5

शम्पाशतह्रदाह्रादिन्यैरावत्यः

क्षणप्रभा।

तडित्सौदामिनी

विद्युच्चञ्चला

चपला

अपि॥

सम्बन्धि1

==>

मेघः

सम्बन्धि2

==>

वज्रध्वनिः,

वज्राग्निः

पदार्थ-विभागः

,

विद्युत्

चपला

स्त्री।

पिप्पली

समानार्थकाः

कृष्णा,

उपकुल्या,

वैदेही,

मागधी,

चपला,

कणा,

उषणा,

पिप्पली,

शौण्डी,

कोला

2।4।96।2।5

कालमेषी

कृष्णफली

बाकुची

पूतिफल्यपि।

कृष्णोपकुल्या

वैदेही

मागधी

चपला

कणा॥

अवयव

==>

पिप्पलीमूलम्

==>

गजपिप्पली,

जलपिप्पली

पदार्थ-विभागः

,

द्रव्यम्,

पृथ्वी,

अचलसजीवः,

लता

Kalpadruma Sanskrit

चपला,

स्त्रीलिङ्गम्

(

चपल

+

टाप्

)

लक्ष्मीः

(

यथा,

माघे

१६

।“निलयः

श्रियः

सततमेतदितिप्रथितं

यदेव

जलजन्म

तया

।दिवसात्ययात्तदपि

मुक्तमहोचपलाजनं

प्रति

चोद्यमदः

”“चपला

चापलवती

स्त्री

कमला

इतितट्टीकायां

मल्लिनाथः

)

विद्युत्

(

यथा,

आर्य्यासप्तशत्याम्

१७९

।“किंपुत्त्रि

!

गण्डशैलभ्रमेण

नवनीरदेषु

निद्रासि

।अनुभव

चपलाविलासितगर्ज्जितदेशान्तर-भ्रान्तीः

)पुंश्चली

पिप्पली

इति

मेदिनी

ले,

८८

(

अस्याः

पर्य्याया

यथा,

--“पिप्पली

मागधी

कृष्णा

वैदेही

चपला

कणा

।उपकुल्योषणा

शौण्डी

कोला

स्यात्तीक्ष्णतण्डुला

”इति

भावप्रकाशस्य

पूर्व्वखण्डे

प्रथमे

भागे

)जिह्वा

इति

शब्दचन्द्रिका

विजया

मदिरा

।इति

राजनिर्घण्टः

(

आर्य्याछन्दोविशेषः

।तल्लक्षणं

यथा,

वृत्तरत्नाकरे

अध्याये

।“उभयार्द्धयोर्जकारौ

द्वितीयतुर्य्यौ

गमध्यगौयस्याः

।चपलेति

नाम

तस्याः

प्रकीर्त्तितं

नागराजेन

)