Try संस्कृतवाहिनी (A word everyday) | YouTube Channel

वृषाकपायी (vRSAkapAyI)

 
Shabda Sagara English

वृषाकपायी

Feminine.

(

-यी

)

1.

The

goddess

LAKSHMĪ.

2.

GAURĪ.

3.

SWĀHĀ,

the

wife

of

AGNI.

4.

ŚACHĪ,

the

wife

of

INDRA.

5.

A

shrub,

(

Asparagus

racemosus.

)

6.

A

plant,

(

Celtis

orientalis.

)

Etymology

वृषाकपि

VISHṆU,

&c.,

ङीष्

Affix.

,

and

आनुक्

augment.

Yates English

वृषा-कपायी

(

यी

)

3.

Feminine.

Lakshmī

Gauri

Swāhā

Sāchi

name

of

two

plants.

Wilson English

वृषाकपायी

Feminine.

(

-यी

)

1

The

goddess

LAKṢMĪ.

2

GAURĪ.

3

SVĀHĀ,

the

wife

of

AGNI.

4

ŚACI,

the

wife

of

INDRA.

5

A

shrub,

(

Asparagus

racemosus.

)

6

A

plant,

(

Celtis

orientalis.

)

Etymology

वृषाकपि

VIṢṆU,

&c.,

ङीष्

Affix.

,

and

आनुक्

augment.

Apte 1890 English

वृषाकपायी

1

An

epithet

of

Lakshmī.

2

Of

Gaurī.

3

Of

Śaci.

4

Of

Svāhā

wife

of

Agni.

5

Of

the

dawn,

wife

of

the

sun.

6

Of

the

mother

of

Indra.

Monier Williams Cologne English

वृषा—कपायी

feminine.

the

wife

of

Vṛṣā-kapi

(

See

next

),

ṛg-veda

(

by

the

Comm.

identified

with

Dawn

)

equal, equivalent to, the same as, explained by.

श्री

गौरी

स्वाहा

शची,

Lexicographers, esp. such as amarasiṃha, halāyudha, hemacandra, &c.

Asparagus

Racemosus

and

equal, equivalent to, the same as, explained by.

जीवन्ती,

Lexicographers, esp. such as amarasiṃha, halāyudha, hemacandra, &c.

Monier Williams 1872 English

वृषाकपायी,

f.

‘wife

of

Vṛṣākapi,

epithet

of

the

Dawn

(

as

the

wife

of

the

Sun

)

epithet

of

Lakṣmī

of

Gaurī

of

Svāhā

(

wife

of

Agni

)

of

Śacī

(

wife

of

Indra

)

of

the

mother

of

Indra

Asparagus

Race-

mosus

the

plant

Celtis

Orientalis.

Macdonell English

वृषाकपायी

vṛṣākapā́yī,

Feminine.

wife

of

Vṛṣākapi

🞄(

RV.¹

).

Apte Hindi Hindi

वृषाकपायी

स्त्रीलिङ्गम्

-

"वृषाकपेः

पत्नी-वृषाकपि

+

ङीष्,

आदेशः"

लक्ष्मी

का

विशेषण

वृषाकपायी

स्त्रीलिङ्गम्

-

-

गौरी

का

विशेषण

वृषाकपायी

स्त्रीलिङ्गम्

-

-

शची

का

विशेषण

वृषाकपायी

स्त्रीलिङ्गम्

-

-

अग्नि

की

पत्नी

स्वाहा

का

विशेषण

वृषाकपायी

स्त्रीलिङ्गम्

-

-

सूर्य

की

पत्नी

ऊषा

का

विशेषण

L R Vaidya English

vfzAkapAyI

{%

f.

%}

1.

An

epithet

of

Lakshmī

2.

of

Gaurī

3.

of

Śachī

4.

of

Svāhā,

the

wife

of

Agni.

Wordnet Sanskrit

Synonyms

रुक्मिणी,

ईः,

रमा,

सिन्धुजा,

सामा,

चला,

हीरा,

चठ्चला,

वृषाकपायी,

चपला,

इन्दिरा,

लक्ष्मीः,

पदमालया,

पद्मा,

कमला,

श्रीः,

हरिप्रिया

(Noun)

कृष्णस्य

राज्ञी

वैदर्भपुत्री

च।

"रुक्मिणेः

गर्भात्

प्रद्युम्नः

जातः।"

Synonyms

दुर्गा,

उमा,

कात्यायनी,

गौरी,

ब्रह्माणी,

काली,

हैमवती,

ईश्वरा,

शिवा,

भवानी,

रुद्राणी,

सर्वाणी,

सर्वमङ्गला,

अपर्णा,

पार्वती,

मृडानी,

लीलावती,

चणडिका,

अम्बिका,

शारदा,

चण्डी,

चण्डा,

चण्डनायिका,

गिरिजा,

मङ्गला,

नारायणी,

महामाया,

वैष्णवी,

महेश्वरी,

कोट्टवी,

षष्ठी,

माधवी,

नगनन्दिनी,

जयन्ती,

भार्गवी,

रम्भा,

सिंहरथा,

सती,

भ्रामरी,

दक्षकन्या,

महिषमर्दिनी,

हेरम्बजननी,

सावित्री,

कृष्णपिङ्गला,

वृषाकपायी,

लम्बा,

हिमशैलजा,

कार्त्तिकेयप्रसूः,

आद्या,

नित्या,

विद्या,

शुभह्करी,

सात्त्विकी,

राजसी,

तामसी,

भीमा,

नन्दनन्दिनी,

महामायी,

शूलधरा,

सुनन्दा,

शुम्यभघातिनी,

ह्री,

पर्वतराजतनया,

हिमालयसुता,

महेश्वरवनिता,

सत्या,

भगवती,

ईशाना,

सनातनी,

महाकाली,

शिवानी,

हरवल्लभा,

उग्रचण्डा,

चामुण्डा,

विधात्री,

आनन्दा,

महामात्रा,

महामुद्रा,

माकरी,

भौमी,

कल्याणी,

कृष्णा,

मानदात्री,

मदालसा,

मानिनी,

चार्वङ्गी,

वाणी,

ईशा,

वलेशी,

भ्रमरी,

भूष्या,

फाल्गुनी,

यती,

ब्रह्ममयी,

भाविनी,

देवी,

अचिन्ता,

त्रिनेत्रा,

त्रिशूला,

चर्चिका,

तीव्रा,

नन्दिनी,

नन्दा,

धरित्रिणी,

मातृका,

चिदानन्दस्वरूपिणी,

मनस्विनी,

महादेवी,

निद्रारूपा,

भवानिका,

तारा,

नीलसरस्वती,

कालिका,

उग्रतारा,

कामेश्वरी,

सुन्दरी,

भैरवी,

राजराजेश्वरी,

भुवनेशी,

त्वरिता,

महालक्ष्मी,

राजीवलोचनी,

धनदा,

वागीश्वरी,

त्रिपुरा,

ज्वाल्मुखी,

वगलामुखी,

सिद्धविद्या,

अन्नपूर्णा,

विशालाक्षी,

सुभगा,

सगुणा,

निर्गुणा,

धवला,

गीतिः,

गीतवाद्यप्रिया,

अट्टालवासिनी,

अट्टहासिनी,

घोरा,

प्रेमा,

वटेश्वरी,

कीर्तिदा,

बुद्धिदा,

अवीरा,

पण्डितालयवासिनी,

मण्डिता,

संवत्सरा,

कृष्णरूपा,

बलिप्रिया,

तुमुला,

कामिनी,

कामरूपा,

पुण्यदा,

विष्णुचक्रधरा,

पञ्चमा,

वृन्दावनस्वरूपिणी,

अयोध्यारुपिणी,

मायावती,

जीमूतवसना,

जगन्नाथस्वरूपिणी,

कृत्तिवसना,

त्रियामा,

जमलार्जुनी,

यामिनी,

यशोदा,

यादवी,

जगती,

कृष्णजाया,

सत्यभामा,

सुभद्रिका,

लक्ष्मणा,

दिगम्बरी,

पृथुका,

तीक्ष्णा,

आचारा,

अक्रूरा,

जाह्नवी,

गण्डकी,

ध्येया,

जृम्भणी,

मोहिनी,

विकारा,

अक्षरवासिनी,

अंशका,

पत्रिका,

पवित्रिका,

तुलसी,

अतुला,

जानकी,

वन्द्या,

कामना,

नारसिंही,

गिरीशा,

साध्वी,

कल्याणी,

कमला,

कान्ता,

शान्ता,

कुला,

वेदमाता,

कर्मदा,

सन्ध्या,

त्रिपुरसुन्दरी,

रासेशी,

दक्षयज्ञविनाशिनी,

अनन्ता,

धर्मेश्वरी,

चक्रेश्वरी,

खञ्जना,

विदग्धा,

कुञ्जिका,

चित्रा,

सुलेखा,

चतुर्भुजा,

राका,

प्रज्ञा,

ऋद्भिदा,

तापिनी,

तपा,

सुमन्त्रा,

दूती,

अशनी,

कराला,

कालकी,

कुष्माण्डी,

कैटभा,

कैटभी,

क्षत्रिया,

क्षमा,

क्षेमा,

चण्डालिका,

जयन्ती,

भेरुण्डा

(Noun)

सा

देवी

यया

नैके

दैत्याः

हताः

तथा

या

आदिशक्तिः

अस्ति

इति

मन्यते।

"नवरात्रोत्सवे

स्थाने

स्थाने

दुर्गायाः

प्रतिष्ठापना

क्रियते।"

Synonyms

लक्ष्मीः,

रमा,

कमला,

नारायणी,

पद्महस्ता,

श्रीः,

विष्णुप्रिया,

मा,

माया,

हरिप्रिया,

पद्मा,

पद्मालया,

भार्गवी,

चञ्चला,

इन्दिरा,

अब्जवाहना,

अब्जा,

अब्धिजा,

अम्बुजासना,

अमला,

ईश्वरी,

देवश्री,

पद्ममालिनी,

पद्मगुणा,

पिङ्गला,

मङ्गला,

श्रिया,

श्रीप्रदा,

सिन्धुजा,

जगन्मयी,

अमला,

वरवर्णिनी,

वृषाकपायी,

सिन्धुकन्या,

सिन्धुसुता,

जलधिजा,

क्षीरसागरसुता,

दुग्धाब्धितनया,

क्षीरसागरकन्यका,

क्षीरोदतनया,

लोकजननी,

लोकमाता

(Noun)

धनस्य

अधिष्ठात्री

देवता

या

विष्णुपत्नी

अस्ति

इति

मन्यते।

"धनप्राप्त्यर्थे

जनाः

लक्ष्मीं

पूजयन्ति।"

Synonyms

पार्वती,

अम्बा,

उमा,

गिरिजा,

गौरी,

भगवती,

भवानी,

मङ्गला,

महागौरी,

महादेवी,

रुद्राणी,

शिवा,

शैलजा,

हिमालयजा,

अम्बिका,

अचलकन्या,

अचलजा,

शैलसुता,

हिमजा,

शैलेयी,

अपर्णा,

शैलकुमारी,

शैलकन्या,

जगद्जननी,

त्रिभुवनसुन्दरी,

सुनन्दा,

भवभामिनी,

भववामा,

जगदीश्वरी,

भव्या,

पञ्चमुखी,

पर्वतजा,

वृषाकपायी,

शम्भुकान्ता,

नन्दा,

जया,

नन्दिनी,

शङ्करा,

शताक्षी,

नित्या,

मृड़ानी,

हेमसुता,

अद्रितनया,

हैमवती,

आर्या,

इला,

वारुणी

(Noun)

शिवस्य

पत्नी।

"पार्वती

गणेशस्य

माता

अस्ति।"

Amarakosha Sanskrit

वृषाकपायी

स्त्री।

लक्ष्मी

समानार्थकाः

लक्ष्मी,

पद्मालया,

पद्मा,

कमला,

श्री,

हरिप्रिया,

इन्दिरा,

लोकमातृ,

मा,

क्षीरोदतनया,

रमा,

भार्गवी,

लोकजननी,

क्षीरसागरकन्यका,

वृषाकपायी

3।3।156।2।1

कशेरुहेम्नोर्गाङ्गेयं

विशल्या

दन्तिकापि

च।

वृषाकपायी

श्रीगौर्योरभिख्या

नामशोभयोः॥

पति

==>

विष्णुः

पदार्थ-विभागः

,

द्रव्यम्,

आत्मा,

देवता

वृषाकपायी

स्त्री।

पार्वती

समानार्थकाः

उमा,

कात्यायनी,

गौरी,

काली,

हैमवती,

ईश्वरी,

शिवा,

भवानी,

रुद्राणी,

शर्वाणी,

सर्वमङ्गला,

अपर्णा,

पार्वती,

दुर्गा,

मृडानी,

चण्डिका,

अम्बिका,

आर्या,

दाक्षायणी,

गिरिजा,

मेनकात्मजा,

वृषाकपायी

3।3।156।2।1

कशेरुहेम्नोर्गाङ्गेयं

विशल्या

दन्तिकापि

च।

वृषाकपायी

श्रीगौर्योरभिख्या

नामशोभयोः॥

पति

==>

शिवः

जनक

==>

हिमवान्

पदार्थ-विभागः

,

द्रव्यम्,

आत्मा,

देवता

Kalpadruma Sanskrit

वृषाकपायी,

स्त्रीलिङ्गम्

(

वृषाकपेः

विष्णोः

शिवस्य

अग्ने-रिन्द्रस्य

वा

भार्य्या

वृषाकपि

+

“वृषाकप्यग्नीति

।”४

३७

इति

ङीप्

ऐकारादेशश्च

)

लक्ष्मीः

।गौरी

इत्यमरः

स्वाहा

इति

भरतः

शची

इति

स्वामी

(

यथा,

ऋग्वेदे

१०

८६

१३

।“वृषाकपायि

रेवति

सुपुत्त्र

आदु

सुस्नुषे

”“हे

वृषाकपायि

कामानां

वर्षकत्वादभीष्टदेश-गमनाच्चेन्द्रो

वृषाकपिस्तस्य

पत्नि

।”

इति

तद्भाष्येसायणः

)

जीवन्ती

शतावरी

इति

मेदिनी

Vachaspatyam Sanskrit

वृषाकपायी

स्त्री

वृषाकपेः

पत्नी

ङीष्

ऐङ्

लक्ष्म्यां२

गौर्य्याम्

अमरः

स्वाहायां

शच्यां

जीवन्त्यां

श-तावर्य्याञ्च

मेदि०

Grassman German

vṛṣākapāyī,

f.,

wol

als

Mutter

des

vṛṣā́kapi

aufzufassen.

-i

[

V.

]

{912,

13}.