Try संस्कृतवाहिनी (A word everyday) | YouTube Channel
त्रय (traya)
त्रय
-
traya
-
Adjective
-
triple
त्रय
-
traya
-
Adjective
-
chanting
त्रय
-
traya
-
Adjective
-
consisting
of
3
त्रय
-
traya
-
Adjective
-
the
triple
sacred
science
त्रय
-
traya
-
Adjective
-
of
3
kinds
त्रय
-
traya
-
Adjective
-
threefold
त्रय
-
traya
-
Adjective
-
reciting
hymns
त्रय
-
traya
-
Neuter
-
summit
त्रय
-
traya
-
Neuter
-
ironwood
plant
[
Vernonia
anthelmintica
-
Bot.
]
त्रय
-
traya
-
Neuter
-
woman
whose
husband
and
children
are
living
त्रय
-
traya
-
Neuter
-
collection
of
three
त्रय
-
traya
-
Neuter
-
triad
त्रय
-
traya
-
Neuter
-
also
see
sumati
विमा-त्रय
-
vimA-traya
-
Neuter
-
three
dimensions
त्रय
-
traya
-
Adjective
-
chanting
उद्गीति
-
udgIti
-
Feminine
-
chanting
कीर्तिन
-
kIrtina
-
Neuter
-
chanting
सामगायिन्
-
sAmagAyin
-
Adjective
-
chanting
the
sAma-veda
उद्गीथ
-
udgItha
-
Masculine
-
chanting
of
the
sAma-veda
निनर्दति
{
निनर्द्
}
-
ninardati
{
ninard
}
-
verb
-
prolong
a
note
in
chanting
सामन्य
-
sAmanya
-
Adjective
-
skilful
in
chanting
or
singing
प्रतिगृणाति
{
प्रतिगॄ
}
-
pratigRNAti
{
pratigRR
}
-
verb
-
respond
in
recitation
or
chanting
प्रतिगृणीते
{
प्रतिगॄ
}
-
pratigRNIte
{
pratigRR
}
-
verb
-
respond
in
recitation
or
chanting
प्रत्युद्गीत
-
pratyudgIta
-
Adjective
-
answered
in
singing
or
in
chanting
हीष्
-
hIS
-
Indeclinable
-
an
exclamation
introduced
in
chanting
सामध्वनि
-
sAmadhvani
-
Masculine
-
sound
of
the
chanting
of
the
sAma-veda
हायि
-
hAyi
-
Indeclinable
-
an
exclamation
used
in
chanting
a
sAman
प्रतिगीर्य
-
pratigIrya
-
Adjective
-
to
be
answered
in
recitation
or
chanting
अनिरुक्तगान
-
aniruktagAna
-
Neuter
-
particular
mode
of
chanting
the
sAma-veda
निःस्वरति
{
निःस्वृ
}
-
niHsvarati
{
niHsvR
}
-
verb
-
sing
or
chant
away
i.e.
expel
by
singing
or
chanting
व्यवस्तोभति
{
व्यवस्तुभ्
}
-
vyavastobhati
{
vyavastubh
}
-
verb
-
interpose
certain
sounds
or
interjections
in
chanting
the
sAmaveda
हुम्
-
hum
-
Indeclinable
-
sound
used
immediately
before
the
singing
of
the
prelude
as
well
as
during
the
chanting
of
the
response
[
Ved.
]
त्रय
[
traya
],
Adjective.
(
-यी
Feminine.
)
Triple,
threefold,
treble,
divided
into
three
parts,
of
three
kinds
त्रयी
वै
विद्या
ऋचो
यजूंपि
सामानि
Śat.
Br.
Manusmṛiti.
1.23.
-यम्
A
triad,
a
group
or
collection
of
three
अदेयमासीत्त्रयमेव
भूपतेः
शशिप्रभं
छत्रमुभे
च
चामरे
Raghuvamsa (Bombay).
3.16
लोकत्रयम्
Bhagavadgîtâ (Bombay).
11.2,
43
Manusmṛiti.
2.76.
त्रय॑
mf(
ई॑
)n.
(
from.
त्रि॑,
pāṇini
v,
2,
43
)
triple,
threefold,
consisting
of
3,
of
3
kinds,
ṛg-veda
x,
45,
2
atharva-veda
iv,
11,
2
vājasaneyi-saṃhitā
et cetera.
(
°यी॑
विद्या॑
),
‘the
triple
sacred
science’,
reciting
hymns,
performing
sacrifices,
and
chanting
[
ṛg-veda
,
YV.
,
and
sāma-veda
],
śatapatha-brāhmaṇa
aitareya-brāhmaṇa
et cetera.
त्रय
त्रय,
अस्,
ई,
अम्
(
fr.
त्रि
),
triple,
three-
fold,
consisting
of
three,
divided
into
three
parts,
of
three
kinds,
treble
(
ई
),
f.,
scil.
विद्या,
the
threefold
knowledge,
the
triple
science
(
i.
e.
sacred
revelation
in
its
threefold
form
of
hymn,
sacrificial
formula,
and
song,
afterwards
represented
by
the
Ṛg,
Yajur,
and
Sāma
Vedas
),
the
three
Vedas
collectively
(
omitting
the
Atharvan,
which
is
not
of
equal
au-
thority
)
a
triad,
three
collectively,
a
triplet,
three,
(
e.
g.
शत-त्रयी,
300
)
a
matron,
a
married
woman
whose
husband
and
children
are
living
intellect,
understanding
N.
of
a
plant
(
Conyza
Serratula
),
=
सोम-राजिन्
(
अम्
),
n.
a
triad,
three
collectively,
three,
τριάς.
—त्रयी-तनु,
उस्,
m.
an
epithet
of
the
Sun
(
having
the
three
Vedas
for
a
body,
either
as
celebrated
in
the
Vedas
or
because
the
Sāma-veda
and
portions
of
the
other
Vedas
are
said
to
have
proceeded
from
the
Sun
)
an
epithet
of
Śiva.
—त्रयी-धर्म,
अस्,
m.
the
duty
enjoined
by
the
Vedas
(
i.
e.
the
forms
of
sacrifice
&c.
prescribed
by
them
).
—त्रयी-मय,
अस्,
ई,
अम्,
consisting
of
the
three
Vedas,
containing
them,
resting
on
them,
&c.
—त्रयी-मुख,
अस्,
m.
a
Brāhman
(
‘having
the
three
Vedas
in
his
mouth’
).
—त्रयी-विद,
अस्,
आ,
अम्,
Ved.
knowing
the
triple
science
[
cf.
त्रयी
and
त्रैविद।
]
त्रय
वि*
-
त्रि
+
अयच्
"
तेहरा,
तिगुना,
तीन
भागों
में
विभक्त,
तीन
प्रकार
का"
त्रयम्
नपुंलिङ्गम्
-
-
"
तिगड्डा,
तीन
का
समूह"
त्रय
पदविभागः
नपुंसकलिङ्गः
कन्नडार्थः
ಮೂರು
/ಮುಮ್ಮಡಿ
/ಮೂರರಸಮುದಾಯ
/ಮೂರರ
ಗುಂಪು
निष्पत्तिः
"अयच्"
(
५-२-४३
)
व्युत्पत्तिः
त्रयोऽवयवा
अस्य
प्रयोगाः
"मुनित्रयं
नमस्कृत्य
तदुक्तीः
परिभाव्य
च"
उल्लेखाः
सि०कौ०
३,
अग्नि,
अनल,
आज्यभुक्,
आज्याश,
उषर्बुध,
काल,
कृशानु,
कृष्णवर्त्मन्,
क्रम,
गुण,
गुप्ति,
जगत्,
ज्योति,
ज्वलन,
ज्वाल,
तपन,
तृतीय,
त्रय,
त्रिकटु,
त्रिकाल,
त्रिगत,
त्रिगुण,
त्रिजगत्,
त्रिनेत्र,
त्रिपदी,
त्रैत,
दह,
दहन,
दीप्ति,
द्युति,
धाम,
नेत्र,
पद,
पावक,
पुं,
पुर,
पुरुष,
पुष्कर,
ब्रह्मन्,
भुवन,
रत्न,
राम,
रुद्राक्ष,
रोहित,
लोक,
लोचन,
वचन,
वह्नि,
विक्रम,
विष्णु,
विष्णुक्रम,
वृत्त,
वैश्वानर,
शक्ति,
शिखा,
शिखिन्,
शिवनेत्र,
शूल,
सप्तार्चि,
सहोदर,
हरनयन,
हरनेत्र,
हव्यभुक्,
हव्यवाहन,
हव्याश,
हुतभुज्,
हुतवह,
हुताश,
हुताशन,
होतृ
त्रयं,
क्लीबम्
(
त्रयोऽवयवा
यस्य
।
त्रि
+
“संख्यायाअवयवे
तयप्
।”
५
।
२
।
४२
।
इति
तयप्
।“द्बित्रिभ्यां
तयस्यायज्वा
।”
५
।
२
।
४३
।इति
तयस्यायच्
।
)
त्र्यवयवम्
।
इति
मुग्ध-बोधम्
॥
तिन
इति
भाषा
॥
(
यथा,
मनुः
।२
।
७६
।“अकारञ्चाप्युकारञ्च
मकारञ्च
प्रजापतिः
।वेदत्रयात्
निरदुहत्
भूर्भुवःस्वरितीति
च
॥
”
)
त्रयः,
पुंलिङ्गम्
(
तरतीति
।
तॄ
+
“तरतेर्ड्रिः
।”
उणां५
।
६६
।
इति
ड्रिः
।
)
त्रिसंख्या
।
तिन
इतिभाषा
।
त्रिशब्दस्य
बहुवचनान्तरूपोऽयम्
।अस्य
स्त्रीलिङ्गक्लीवलिङ्गयो
रूपे
तिस्रः
त्रीणि
।इति
व्याकरणम्
॥
तद्वाचकानि
यथा,
--कालः
१
अग्निः
२
भुवनम्
३
गङ्गामार्गः
४शिवचक्षुः
५
गुणः
६
ग्रीवारेखा
७
कालिदास-काव्यम्
८
वलिः
९
सन्ध्या
१०
पुरम्
११
पुष्क-रम्
१२
रामः
१३
विष्णुः
१४
ज्वरपादः
१५
।इति
कविकल्पलता
॥
त्रिसंख्याविशिष्टे,
त्रि
।इत्यमरः
॥
“तिस्रोभार्य्या
त्रिशालाश्च
त्रयो
भृत्याश्च
बान्धवाः
।ध्रुवं
वेदविरुद्धाश्च
न
ह्येते
मङ्गलप्रदाः
॥
”इति
ब्रह्मवैवर्त्ते
प्रकृतिखण्डम्
॥
त्रय
नपुंलिङ्गम्
स्त्री
त्रयाणामवयवम्
अयच्
।
त्रितये
१
त्रित्वसंख्यायाम्“वेदत्रयं
निरदुहत्
भूर्भुवः
स्वरितीति
च”
मनुः
।स्त्रीत्वपक्षे
ङीप्
।
“व्याघोतिष्ट
सभावेद्यामसौनरशिखित्रयी”
माघः
त्रयोऽवयवा
अस्य
अयच्
।
२
त्रित्व-संख्यान्विते
त्रीषु लिङ्गेषु
स्त्रियां
ङीप्
।
“प्रत्यक्षमनुमानञ्चशास्त्रञ्च
विविधागमम्
।
त्रयं
सुविदितं
कार्य्यं
धर्म-शुद्धिमभीप्सताः”
मनुः
ङीषन्तः
“ऋग्यजुःसामरूपे३
वेदत्रये
त्रित्वसंख्यान्वितेषु
ऋगादिवेदेषु
अमरः
“एत-द्विदन्तोविद्वांसस्त्रयीनिष्कर्षमन्वहम्”
“त्रैविद्येभ्यस्तवींविद्याद्दण्डनीतिञ्च
शाश्वतीम्”
मनुः
।
“ब्रह्माऽथ
पुरुषोरुद्रस्त्रयमेतत्
त्रयीमयम्
।
सर्गादावृङ्मयो
ब्रह्मास्थितौ
विष्णुर्यजुर्मयः
।
रुद्रः
साममयोऽन्ताय
तस्मात्तस्याशुचिर्ध्वनिः”
मनुः
।
४
पुरन्ध्र्यां
५
सुमतौ
स्त्र्यी
विश्वः६
सोमराजीवृक्षे
स्त्री
शब्दच०
।
७
भवान्याम्
दुर्गायाम्
।यथा
“ऋग्यजुःसामभागेन
साङ्गवेदगतापि
या
।
त्रयीतिपट्यते
लोके
दृष्टा
दृष्टार्थसाधिनीति”
देवीपु०
।
त्रय
त्रय
[
en
compos.
]
trois,
cf.
त्रि।
--
S.
neuter
triade,
gr.
τριάς.
त्रयस्त्रिंशत्
masculine
au
pl.
les
33
dieux
du
2ᵉ
ordre,
Bd.
त्रयी
feminine
la
réunion
des
3
Vedas
[
Ṛk,
Sāma,
Yajus
].
Femme
ayant
son
mari
et
un
enfant
vivant.
Intelligence,
compréhension.
Conyza
serratula,
bot.
त्रयीलनु
masculine
le
Soleil.
त्रयीधर्म
masculine
les
3
livres
de
la
Loi
[
les
3
Vedas
].
त्रयीमुख
masculine
le
dieu
aux
trois
bouches,
c-à-d.
Brahmā
de
qui
procèdent
les
3
Vedas.
त्रयोदश
a.
[
feminine
ई
]
treizième.
--
F.
le
13ᵉ
jour
de
la
quinzaine
lunaire.
त्रयोदशन्
a.
treize.
Lat.
tredecim.
त्रय-
-ई-
a.
(
nom.
Masculine.
Plural
-ए
ou
-आस्
)
triple,
de
trois
espèces,
contenant
trois
parties
nt.
(
ord.
ifc.
)
triade
Feminine.
triade,
trinité
ensemble
des
trois
Veda.
त्रयी-धर्म-
Masculine.
devoir
enseigné,
enjoint
par
les
trois
Veda.
°निष्कर्ष-
Masculine.
essence
des
trois
Veda.
°परिध्वंस-
Masculine.
destruction
des,
infraction
aux
trois
Veda.
°वर्जम्
adv.
à
l'exception
des
trois
Veda.
°विद्या-
Feminine.
triple
connaissance,
les
trois
Veda.
What is this? (Hidden Dictionary)
To avoid the clutter in the app, the unwanted dictionaries can be hidden to have clear view while browsing. This section shows entries from those hidden dictionaries if any.
How to hide/unhide dictionary?
Every dictionary entry will have top right corner menu . From there, you can hide or unhide dictionary. You must login to use this feature. So, KST can remember your preferences of hidden dictionaries.