Try संस्कृतवाहिनी (A word everyday) | YouTube Channel
कृशानु (kRzAnu)
This feature is only for logged in users. Please login to have full access to Kosha.
कृशानुः
[
kṛśānuḥ
],
[
कृश्
आनुक्
Uṇâdisūtras.
4.2
]
Fire
गुरोः
कृशानुप्रति-
माद्बिभेषि
Raghuvamsa (Bombay).
2.49
7.24
1.74
Kumârasambhava (Bombay).
1.51
Bhartṛihari's three Satakas (the figures 1., 2., 3. after Bh. denoting Sṛingâraº, Nîtiº, and Vâirâgyaº).
2.17.Comp.
-यन्त्रम्
(
Equal or equivalent to, same as.
अग्नियन्त्रम्
)
a
cannon
अथ
सपदि
कृशा-
नुयन्त्रगोलैः
......Śiva.
B.28.85.
-रेतस्
Masculine.
an
epithet
of
Śiva.
कृशा॑नु
masculine gender.
(
from.
√
कृश्
for
कृष्?
),
‘bending
the
bow’,
nalopākhyāna
applied
to
a
good
archer
(
connected
with
अ॑स्तृ,
‘an
archer’,
though
sometimes
used
alone
Kṛśānu,
according
to
some,
is
a
divine
being,
in
character
like
Rudra
or
identified
with
him
armed
with
the
lightning
he
defends
the
‘heavenly’
Soma
from
the
hawk,
who
tries
to
steal
and
bear
it
from
heaven
to
earth
),
ṛg-veda
vājasaneyi-saṃhitā
iv,
27
aitareya-brāhmaṇa
iii,
26
कृशानु
कृशानु,
उस्,
m.
(
fr.
rt.
कृश्
for
कृष्
?
),
Ved.
‘bending
the
bow,
’
an
epithet
applied
to
a
good
archer,
(
generally
connected
with
अस्तृ,
‘an
archer,
’
though
sometimes
used
alone:
some
regard
Kṛśānu
as
a
divine
being,
either
similar
in
character
to
Rudra
or
this
god
himself
he
is
armed
with
the
lightning
and
defends
the
‘heavenly’
Soma
from
the
hawk,
who
tries
to
steal
and
bear
it
from
heaven
to
earth
)
a
N.
of
Agni
or
fire
fire
in
general
N.
of
a
plant,
Plumbago
Zeylanica
N.
of
an
archer
N.
of
a
Gandharva.
—कृशानु-रेतस्,
आस्,
m.
an
epithet
of
Śiva.
कृशानुः
पुंलिङ्गम्
-
कृश
-
आनुक्
आग
कृशानु
पदविभागः
पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः
ಅಗ್ನಿ
/ಬೆಂಕಿ
निष्पत्तिः
कृश
(
तनूकरणे
)
-
"आनुक्"
(
उ०
४-२
)
व्युत्पत्तिः
कृश्यति
प्रयोगाः
"ऋचे
कृशानोर्न
हि
मन्त्रपूरमर्हन्ति
तेजांस्यपराणि
हव्यम्"
उल्लेखाः
कुमा०
१-५१
कृशानु
पदविभागः
पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः
ಅಗ್ನಿದೇವತೆ
प्रयोगाः
"आखण्डलो
दण्डधरः
कृशानुः
पाशीति
नाथैः
ककुभां
चतुर्भिः"
उल्लेखाः
नैष०
१०-१०
कृशानु
पदविभागः
पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः
ಚಿತ್ರಮೂಲದ
ಗಿಡ
कृशानु
पदविभागः
पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः
ಹರಳು
ಗಿಡ
कृशानु
पदविभागः
पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः
ಅಗ್ನಿದೇವತಾಕವಾದ
ಕೃತ್ತಿಕಾನಕ್ಷತ್ರ
कृशानु
पदविभागः
पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः
೩
ಸಂಖ್ಯೆ
३,
अग्नि,
अनल,
आज्यभुक्,
आज्याश,
उषर्बुध,
काल,
कृशानु,
कृष्णवर्त्मन्,
क्रम,
गुण,
गुप्ति,
जगत्,
ज्योति,
ज्वलन,
ज्वाल,
तपन,
तृतीय,
त्रय,
त्रिकटु,
त्रिकाल,
त्रिगत,
त्रिगुण,
त्रिजगत्,
त्रिनेत्र,
त्रिपदी,
त्रैत,
दह,
दहन,
दीप्ति,
द्युति,
धाम,
नेत्र,
पद,
पावक,
पुं,
पुर,
पुरुष,
पुष्कर,
ब्रह्मन्,
भुवन,
रत्न,
राम,
रुद्राक्ष,
रोहित,
लोक,
लोचन,
वचन,
वह्नि,
विक्रम,
विष्णु,
विष्णुक्रम,
वृत्त,
वैश्वानर,
शक्ति,
शिखा,
शिखिन्,
शिवनेत्र,
शूल,
सप्तार्चि,
सहोदर,
हरनयन,
हरनेत्र,
हव्यभुक्,
हव्यवाहन,
हव्याश,
हुतभुज्,
हुतवह,
हुताश,
हुताशन,
होतृ
Kṛśānu
=
Agni:
VIII,
†3402.
कृशानु
/
KṚŚĀNU.
The
sage
who
stood
guard
over
soma
at
the
yajña
conducted
by
sage
kutsa.
(
ṛgveda,
Maṇḍala
1,
Anuvāka
16,
Sūkta
112
).
Kṛśānu
appears
in
the
Rigveda
as
a
mythological
personage.^1
In
one
verse,
^2
however,
Roth^3
sees
in
this
word
the
name
of
a
bowman,
but
there
seems
no
reason
to
dissociate
this
passage
from
the
rest.
1
)
Macdonell,
Vedic
Mythology,
pp.
74,
112,
137
Hillebrandt,
Vedische
Mytho-
logie,
1,
448.
2
)
i.
112,
21.
3
)
St.
Petersburg
Dictionary,
s.v.,
4.
कृशानु
पुं।
अग्निः
समानार्थकाः
अग्नि,
वैश्वानर,
वह्नि,
वीतिहोत्र,
धन्ञ्जय,
कृपीटयोनि,
ज्वलन,
जातवेदस्,
तनूनपात्,
बर्हि,
शुष्मन्,
कृष्णवर्त्मन्,
शोचिष्केश,
उषर्बुध,
आश्रयाश,
बृहद्भानु,
कृशानु,
पावक,
अनल,
रोहिताश्व,
वायुसख,
शिखावत्,
आशुशुक्षणि,
हिरण्यरेतस्,
हुतभुज्,
दहन,
हव्यवाहन,
सप्तार्चिस्,
दमुनस्,
शुक्र,
चित्रभानु,
विभावसु,
शुचि,
अप्पित्त,
धूमकेतु,
त्रेता,
तमोनुद्,
शिखिन्,
विरोचन,
धिष्ण्य,
बहुल,
वसु,
तमोपह
1।1।54।2।3
बर्हिः
शुष्मा
कृष्णवर्त्मा
शोचिष्केश
उषर्बुधः।
आश्रयाशो
बृहद्भानुः
कृशानुः
पावकोऽनलः॥
अवयव
==>
अग्निज्वाला,
अग्निकणः,
अग्नितापः,
अग्नेः_निर्गतज्वाला
पत्नी
==>
अग्नेः_प्रिया
सम्बन्धि2
==>
अरणिः
==>
बडवाग्निः,
वनवह्निः,
वज्राग्निः,
आकाशादिष्वग्निविकारः,
यागवेदिकायाम्_दक्षिणभागे_स्थिताग्निः,
गार्हपत्याग्निः,
आहवनीयाग्निः,
दक्षिणगार्हपत्याहवनीयाग्नयः,
संस्कृताग्निः,
अग्निनाम,
दक्षिणाग्नित्वेन_संस्कृत_गार्हपत्याग्निः,
करीषाग्निः
पदार्थ-विभागः
,
द्रव्यम्,
आत्मा,
देवता
कृशानु
पुंलिङ्गम्
कृश--आनुक्
।
१
वह्नौ
२
चित्रकवृक्षे
च
अमरः
।तस्य
तन्नामकत्वात्
“तस्मिन्
कृशानुसाद्भूते”
भट्टिः
।३
सोमपालके
।
“इत्कृशानोरस्तुर्मनसाह
बिभ्युषा”
ऋ०९,
७७,
२,
“कृशानोः
सोमपालस्यः”
“कृशानुः
सोमपालःसव्यस्य
पदः”
ऐत०
ब्रा०
३,
२६,
भा०
।
“कृशानुरस्ता
मन-सा
भुरण्यन्”
ऋ०
४,
२७,
३,
“कृशानुरेतन्नामकः
सोमपालः”भा०
।
४
सव्यपार्श्वस्यरश्मिधारके
च
।
“कृशानो!
सव्याना-यच्छ”
ता०
व्रा०
“कृशानुर्नाम
सव्यपार्श्वस्थानां
रश्मीनांधारयितेति”
भा०
।
ततः
मत्वर्थे
गोषदा०
टन्
।
कृ-शानुक
वह्नियुक्ते
त्रीषु लिङ्गेषु
तद्गणे
कृशानुस्थाने
कृशाकुइति
वा
पाठः
कृशाकोश्च
वह्निरेवाऽर्थः
।
What is this? (Hidden Dictionary)
To avoid the clutter in the app, the unwanted dictionaries can be hidden to have clear view while browsing. This section shows entries from those hidden dictionaries if any.
How to hide/unhide dictionary?
Every dictionary entry will have top right corner menu . From there, you can hide or unhide dictionary. You must login to use this feature. So, KST can remember your preferences of hidden dictionaries.