Try संस्कृतवाहिनी (A word everyday) | YouTube Channel

सायक (sAyaka)

 
Shabda Sagara English

सायक

Masculine.

(

-कः

)

1.

An

arrow.

2.

A

sword.

Feminine.

(

-यिका

)

Standing

in

order.

Etymology

षो

to

destroy,

ण्वुल्

Affix.

Capeller Eng English

सा॑यक

adjective

suitable

for

hurling

masculine

neuter

missile,

arrow.

Yates English

सायक

(

कः

)

1.

Masculine.

An

arrow

sword.

Feminine.

यिका

Standing

in

order.

Spoken Sanskrit English

सायक

sAyaka

Adjective

intended

or

fitted

to

be

discharged

or

hurled

सायक

sAyaka

Masculine

being

or

standing

in

regular

order

सायक

sAyaka

Masculine

sword

सायक

sAyaka

Masculine

arrow

सायक

sAyaka

Masculine

missile

सायक

sAyaka

Masculine

baruwa

sugarcane

[

Saccharum

bengalense

-

Bot.

]

सायक

sAyaka

Masculine

latitude

of

the

sky

सायक

sAyaka

Masculine

symbolical

expression

for

the

number

five

Wilson English

सायक

Masculine.

(

-कः

)

1

An

arrow.

2

A

sword.

Feminine.

(

-यिका

)

Standing

in

order.

Etymology

षो

to

destroy,

ण्वुल्

Affix.

Apte English

सायकः

[

sāyakḥ

],

[

सो-ण्वुल्

]

An

arrow

तत्

साधुकृतसंधानं

प्रतिसंहर

सायकम्

Sakuntalâ (Bombay).

1.11.

A

sword.

The

number

'five'

The

latitude

of

the

sky.

Compound.

-पुङ्खः

the

feathered

part

of

an

arrow

सक्ताङ्गुलिः

सायकपुङ्ख

एव

Raghuvamsa (Bombay).

2.31.

Apte 1890 English

सायकः

[

सो-ण्वुल्

]

1

An

arrow

तत्साधुकृतसंधानं

प्रतिसंहर

सायकं

Ś.

1.

11.

2

A

sword.

Comp.

पुंखः

the

feathered

part

of

an

arrow

सक्तांगुलिः

सायकपुंख

एव

R.

2.

31.

Monier Williams Cologne English

सा॑यक

Masculine, Feminine, Neuter

intended

or

fitted

to

be

discharged

or

hurled,

ṛg-veda

(

naighaṇṭuka, commented on by yāska

ii,

20

)

सा॑यक

masculine gender.

(

in

ṛg-veda

also

neuter gender.

)

a

missile,

arrow,

ṛg-veda

et cetera.

et cetera.

सा॑यक

masculine gender.

a

symbolical

expression

for

the

number

‘five’

(

from

the

5

arrows

of

the

god

of

love

),

sāhitya-darpaṇa

a

sword,

mahābhārata

rāmāyaṇa

the

latitude

of

the

sky,

gaṇitādhyāya

Saccharum

Sara,

Lexicographers, esp. such as amarasiṃha, halāyudha, hemacandra, &c.

nalopākhyāna

of

a

man,

pravara texts

Monier Williams 1872 English

सायक,

अस्,

इका,

अम्,

Ved.

destroying

(

अस्

),

m.

an

arrow

[

cf.

2.

शायक

]

a

sword,

any

weapon,

a

thunderbolt,

(

enumerated

among

the

वज्र-नामानि

in

Naigh.

II.

20

)

(

इका

),

f.

the

being

or

standing

in

regular

order,

=

क्रम-स्थिति

(

अम्

),

n.,

Ved.

an

arrow.

—सायक-पुङ्खा,

f.

the

feathered

end

of

an

arrow.

—सायक-प्रणुत्त,

अस्,

आ,

अम्,

driven

away

by

arrows,

put

to

flight

by

arrows.

—सायक-

मय,

अस्,

ई,

अम्,

consisting

of

arrows.

Macdonell English

सायक

sā́ya-ka,

Adjective.

[

2.

si

]

meant

for

discharging

🞄or

hurling

(

RV.

)

Masculine.

(

C.

),

Neuter.

(

RV.

)

🞄missile,

arrow:

-puṅkha,

Masculine.

feathered

part

🞄of

an

arrow

-maya,

Adjective.

consisting

of

arrows.

Benfey English

सायक

साय

+

(

and

शायक

शा-

यक

),

Masculine.

1.

An

arrow,

Pañc.

120,

10.

2.

A

sword.

--

Compound

अ-सन्व-

and

पुष्प-,

Masculine.

Kāma,

the

god

of

love,

Kathās.

15,

2

Lass.

66,

11.

L R Vaidya English

sAyaka

{%

m.

%}

1.

An

arrow,

धनुष्यमोघं

समधत्त

सायकम्

R.iii.53

2.

a

sword.

Bhutasankhya Sanskrit

५,

अक्ष,

अनिल,

अनुत्तर,

अर्थ,

असु,

आशुग,

इन्द्रिय,

इषु,

कङ्कपत्री,

करणीय,

कलङ्क,

कामगुण,

कामदेव,

खग,

तत्त्व,

तन्मात्र,

धी,

नाराच,

नालीक,

पक्षि,

पञ्च,

पतङ्ग,

पत्रिन्,

पर्व,

पवन,

पाण्डव,

पुत्र,

पृषत्क,

प्राण,

बाण,

भाव,

भूत,

भेदक,

मरुत्,

महाभूत,

महाव्रत,

मार्गण,

रत्न,

लेय,

लेयक,

वध,

वर्ष्मन्,

वात,

वायु,

विशिख,

विषय,

व्रत,

शर,

शरीर,

शस्त्र,

शिलीमुख,

शूक,

श्वसन,

समिति,

सायक,

स्मरबाण,

स्मरेषु

Bopp Latin

सायक

m.

sagitta.

Anekartha-Dvani-Manjari Sanskrit

सित

पु

सित,

वृद्ध,

शुक्ल,

सायक,

दैत्यपुरोहित

सितो

वृद्धः

सितः

शुक्लः

सितं

रजतमुच्यते

सायकोऽपि

सितो

ज्ञेयः

सितो

दैत्यपुरोहितः

७८

verse

1.1.1.78

page

0006

सायक

पु

सायक,

असि,

मार्गण

कौशिकौ

वासवोलूकौ

सायकावसिमार्गणौ

१९

verse

3.1.1.19

page

0014

Indian Epigraphical Glossary English

sāyaka

(

IE

7-1-2

),

‘five’.

Lanman English

sā́yaka,

a.

suitable

for

hurling,

missile.

[

√2si,

‘hurl,

1181a.

]

Kridanta Forms Sanskrit

सै

(

षै॒

क्षये

-

भ्वादिः

-

अनिट्

)

ल्युट् →

सानम्

अनीयर् →

सानीयः

-

सानीया

ण्वुल् →

सायकः

-

सायिका

तुमुँन् →

सातुम्

तव्य →

सातव्यः

-

सातव्या

तृच् →

साता

-

सात्री

क्त्वा →

सात्वा

ल्यप् →

प्रसाय

क्तवतुँ →

सातवान्

-

सातवती

क्त →

सातः

-

साता

शतृँ →

सायन्

-

सायन्ती

सो

(

षो॒

अन्तकर्मणि

-

दिवादिः

-

अनिट्

)

ल्युट् →

सानम्

अनीयर् →

सानीयः

-

सानीया

ण्वुल् →

सायकः

-

सायिका

तुमुँन् →

सातुम्

तव्य →

सातव्यः

-

सातव्या

तृच् →

साता

-

सात्री

क्त्वा →

सित्वा

ल्यप् →

प्रसाय

क्तवतुँ →

सितवान्

-

सितवती

क्त →

सितः

-

सिता

शतृँ →

स्यन्

-

स्यन्ती

सि

(

षि॒ञ्

बन्धने

-

स्वादिः

-

अनिट्

)

ल्युट् →

सयनम्

अनीयर् →

सयनीयः

-

सयनीया

ण्वुल् →

सायकः

-

सायिका

तुमुँन् →

सेतुम्

तव्य →

सेतव्यः

-

सेतव्या

तृच् →

सेता

-

सेत्री

क्त्वा →

सित्वा

ल्यप् →

प्रसित्य

क्तवतुँ →

सितवान्

/

सिनवान्

-

सितवती

/

सिनवती

क्त →

सितः

/

सिनः

-

सिता

/

सिना

शतृँ →

सिन्वन्

-

सिन्वती

शानच् →

सिन्वानः

-

सिन्वाना

सि

(

षि॒ञ्

बन्धने

-

क्र्यादिः

-

अनिट्

)

ल्युट् →

सयनम्

अनीयर् →

सयनीयः

-

सयनीया

ण्वुल् →

सायकः

-

सायिका

तुमुँन् →

सेतुम्

तव्य →

सेतव्यः

-

सेतव्या

तृच् →

सेता

-

सेत्री

क्त्वा →

सित्वा

ल्यप् →

प्रसित्य

क्तवतुँ →

सितवान्

/

सिनवान्

-

सितवती

/

सिनवती

क्त →

सितः

/

सिनः

-

सिता

/

सिना

शतृँ →

सिनन्

-

सिनती

शानच् →

सिनानः

-

सिनाना

Schmidt Nachtrage zum Sanskrit Worterbuch German

सायक

Schwert,

Kāvyaprakāśa

p.

141,

2.

[

Z.

]

Vedic Reference English

1.

Sāyaka

denotes

‘arrow’

in

the

Rigveda

(

ii.

33,

10

iii.

53,

23

x.

48,

4

).

Amarakosha Sanskrit

सायक

पुं।

बाणः

समानार्थकाः

पृषत्क,

बाण,

विशिख,

अजिह्मग,

खग,

आशुग,

कलम्ब,

मार्गण,

शर,

पत्रिन्,

रोप,

इषु,

सायक,

शिलीमुख,

गो,

काण्ड,

वाजिन्,

किंशारु,

प्रदर,

स्वरु,

पीलु

3।3।2।2।2

आकाशे

त्रिदिवे

नाको

लोकस्तु

भुवने

जने।

पद्ये

यशसि

श्लोकः

शरे

खड्गे

सायकः॥

अवयव

==>

शरपक्षः,

शराधारः

वृत्तिवान्

==>

बाणधारिः

वैशिष्ट्य

==>

बाणधारिः

==>

कामबाणः,

र्वलोहमयशरः,

प्रक्षिप्तबाणः,

विषसम्बद्धबाणः

पदार्थ-विभागः

उपकरणम्,

आयुधम्

सायक

पुं।

खड्गः

समानार्थकाः

खड्ग,

निस्त्रिंश,

चन्द्रहास,

असि,

रिष्टि,

कौक्षेयक,

मण्डलाग्र,

करवाल,

कृपाण,

सायक

3।3।2।2।2

आकाशे

त्रिदिवे

नाको

लोकस्तु

भुवने

जने।

पद्ये

यशसि

श्लोकः

शरे

खड्गे

सायकः॥

अवयव

==>

खड्गमुष्टिनिबन्धनम्,

खड्गपिधानम्,

खड्गफलम्

वृत्तिवान्

==>

खड्गधारिः

वैशिष्ट्य

==>

खड्गधारिः

==>

विष्णुखड्गः,

ह्रस्वखड्गः

पदार्थ-विभागः

उपकरणम्,

आयुधम्

Kalpadruma Sanskrit

सा(

शा

)यकः,

पुंलिङ्गम्

(

स्यति

छिनत्तीति

सो

+ण्वुल्

+

युक्

)

बाणः

(

यथा,

रामायणे

।२

३१

३०

!“अभेद्ये

कवचे

दिव्ये

तूणौ

चाक्षय्यसायकौ

)खड्गः

इत्यमरः

(

यथा,

महा-भारते

४०

१४

।“कस्य

पाञ्चनखे

कोषे

सायको

हेमविग्रहः

।प्रमाणरूपसम्पन्नः

पीत

आकाशसन्निभः

”पञ्चमसंख्या

यथा,

साहित्यदर्पणे

२६४

।“सङ्करेण

त्रिरूपेण

संसृष्ट्या

चैकरूपया

।वेदखाग्निशराः

शुद्धैरिषुबाणाग्निसायकाः

)

Vachaspatyam Sanskrit

शा(

सा

)यक

पुंलिङ्गम्

शो

(

सो

)

वा--ण्वुल्

वाणे

खङ्गे

जटा०

सायक

पुंलिङ्गम्

सो--ण्वुल्

वाणे

खङ्गे

अमरः

Capeller German

सा॑यक

zum

Schleudern

tauglich.

Masculine.

Neuter.

Geschoss,

Pfeil.

Grassman German

sā́yaka,

a.,

n.

[

von

2.

si

],

1〉

a.,

zum

Schleudern

bestimmt

2〉

n.,

Wurfgeschoss,

Pfeil.

-a

1〉

vajra

{909,

1}

{910,

6}.

-am

1〉

vájram

{32,

3}

{84,

11}.

[

Page1513

]

-ena

2〉

{874,

4}(

?

).

-asya

2〉

cikite

{287,

23}.

-āni

2〉

neben

dhánva

{224,

10}.

Stchoupak French

सायक-

Masculine.

projectile,

flèche

épée

-मयई-

a.

qui

consiste

en

flèches.

°पुङ्ख-

Masculine.

empennes

de

la

flèche.