Try संस्कृतवाहिनी (A word everyday) | YouTube Channel

शिखण्डकः (zikhaNDakaH)

Apte English

शिखण्डकः
 [
 śikhaṇḍakḥ
 ],
 [
 शिखण्ड
 इव-कन्
 ]
 

A
 lock
 of
 hair
 left
 on
 the
 crown
 of
 the
 head
 at
 tonsure.
 

Locks
 or
 tufts
 of
 hair
 left
 on
 the
 sides
 of
 the
 head
 
(
 these
 are
 three
 or
 five
 in
 the
 case
 of
 the
 Kṣatriyas
 )
 
कुवलयदलश्यामस्निग्धः
 शिखण्डकमण्डनः
 Uttararàmacharita.
 4.19.
 

A
 crest,
 tuft,
 plume.
 

A
 peacock's
 tail.
 

The
 fleshy
 part
 of
 the
 body
 below
 the
 buttocks.
 

(
 With
 Śaivas
 )
 One
 who
 attains
 a
 particular
 degree
 of
 emancipation
 
also
 शिखण्डिक.
 

Apte Hindi Hindi

शिखण्डकः
 
पुंलिङ्गम्
 -
 शिखण्ड
 इव
 +
 कन्
 
चूडाकर्म
 संस्कार
 के
 अवसर
 पर
 सिर
 पर
 रक्खी
 गई
 चोटी
 

शिखण्डकः
 
पुंलिङ्गम्
 -
 शिखण्ड
 इव
 +
 कन्
 
सिर
 के
 पार्श्वभागों
 में
 छोड़े
 गये
 बाल
 

शिखण्डकः
 
पुंलिङ्गम्
 -
 शिखण्ड
 इव
 +
 कन्
 
"कलंगी,
 बालों
 का
 गुच्छा,
 चूडा
 या
 शेखर"
 

शिखण्डकः
 
पुंलिङ्गम्
 -
 शिखण्ड
 इव
 +
 कन्
 
मयूर
 पुच्छ
 

शिखण्डकः
 
पुंलिङ्गम्
 -
 शिखण्ड+कन्
 
कूल्हे
 के
 नीचे
 शरीर
 का
 मांसल
 भाग
 

शिखण्डकः
 
पुंलिङ्गम्
 -
 शिखण्ड+कन्
 
शैववाद
 में
 मुक्ति
 की
 एक
 विशेष
 अवस्था
 

Wordnet Sanskrit

Synonyms
 अलकः,
 अलकम्,
 आवर्तः,
 कमुजा,
 कुन्तलः,
 कुरुलः,
 केशी,
 केशमण्डलम्,
 केशस्तुकः,
 केशान्तः,
 खङ्करः,
 गुडालकः,
 गुडालकम्,
 चूडा,
 चूर्णकुन्तलः,
 शिखण्डकः,
 शिखा,
 शिखासूत्रम्
 
(Noun)
 
पृष्ठभागे
 वामभागे
 दक्षिणभागे
 च
 इतस्ततः
 अवकीर्णाः
 केशाः।
 
"तस्याः
 अलकेन
 युक्तं
 मुखं
 अपरिचितः
 इव
 अभासत।"
 

Synonyms
 शिखण्डकः,
 अलकः
 
(Noun)
 
केशानां
 कलापिः।
 
"कपोले
 लम्बमाना
 शिखण्डकाः
 तस्याः
 सुन्दरतां
 वर्धयति।"
 

Help us improve! Let us know about any improvements, bugs, or suggestions you have. Thanks.Click here for Feedback Form

Kalpadruma Sanskrit

 शिखण्डकः,
 पुंलिङ्गम्
 (
 शिखण्ड
 इव
 ।
 कन्
 ।
 )
 काक-पक्षः
 ।
 इत्यमरः
 ।
 जुल्पी
 इति
 भाषा
 ।
 “द्बेक्षत्त्रियकुमाराणां
 शिखात्रये
 ।
 उक्तञ्च
 ।‘बालानाञ्च
 शिरः
 कार्य्यं
 त्रिंशिखं
 मुण्डमेवचेति
 ।’शिखापञ्चके
 इत्यन्ये
 ।
 सामान्येन
 चूडाया-मित्यन्ये
 ।
 काकपक्षाकारत्वात्
 काकपक्षः
 ।शिरसि
 खण्डते
 शिखण्डकः
 मनीषादिः
 ताल-व्यादिः
 ।
 शिखण्डे
 तु
 शिखावर्हे
 इति
 तालव्यादौरभसः
 ।
 शिखाण्डकश्च
 ।
 शिखण्डकशिखाण्डका-विति
 वाचस्ततिः
 ।”
 इति
 तट्टीकायां
 भरतः
 ॥
 
(
 यथा,
 रघुः
 ।
 ११
 ।
 ५
 ।“तौ
 पितुर्नयनजेन
 वारिणाकिञ्चिदुक्षितशिखण्डकावुभौ
 ।धन्विनौ
 तमृषिमन्वगच्छतांपौरदृष्टिकृतमार्गतोरणौ
 ॥
 
”
 )मयूरपुच्छे,
 क्ली
 च
 ॥
 
इति
 शब्दरत्नावली
 ॥
 

No entries for this word is found.

What is this? (Hidden Dictionary)

To avoid the clutter in the app, the unwanted dictionaries can be hidden to have clear view while browsing. This section shows entries from those hidden dictionaries if any.

How to hide/unhide dictionary?

Every dictionary entry will have top right corner menu . From there, you can hide or unhide dictionary. You must login to use this feature. So, KST can remember your preferences of hidden dictionaries.