रुचिर (rucira)

रुचिर

Masculine, Feminine, Neuter

(

-रः-रा-रं

)

1.

Beautiful,

charming,

pleasing.

2.

Sweet,

dainty.

3.

Stomachic,

restorative.

4.

Bright.

Neuter.

(

-रं

)

1.

Saffron.

2.

Cloves.

Feminine.

(

-रा

)

A

kind

of

yellow

pigment.

Etymology

रुच्

to

please,

Unādi

Affix.

किरच्

।

रुचिर

adjective

bright,

splendid,

beautiful,

pleasant,

agreeable

to

(

genetive

or

—°

).

रुचिर

(

रः-रा-रं

)

a.

Beautiful,

pleasing

sweet

stomachic,

restorative.

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

brilliant

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

delicious

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

tasty

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

bright

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

cordial

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

beautiful

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

charming

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

dainty

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

stomachic

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

splendorous

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

pleasant

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

nice

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

agreeable

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

sweet

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

agreeable

to

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

liked

by

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

radiant

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

handsome

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

splendid

रुचिर

-

rucira

-

Neuter

-

saffron

रुचिर

-

rucira

-

Neuter

-

cloves

रुचिर

-

rucira

-

Neuter

-

radish

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

tasty

रुचिकरं

नास्ति

वा?

-

rucikaraMnAstivA?

-

Sentence

-

Aren'ttheytasty,

really?

किमर्थं

अद्य

रुचिरेव

नास्ति

-

kimarthaMadyarucirevanAsti

-

Sentence

-

Whydishesarenottastytoday?

ह्यस्तनं

व्यञ्जनं

कियत्

रुचिकरं

आसीत्!

-

hyastanaMvyaJjanaMkiyatrucikaraMAsIt!

-

Sentence

-

Howtastywasyesterday'sdrycurry!

स्वादनीय

-

svAdanIya

-

Adjective

-

tasty

स्वादु

-

svAdu

-

Adjective

-

tasty

रसवत्

-

rasavat

-

Adjective

-

tasty

रस्य

-

rasya

-

Adjective

-

tasty

रसाय्य

-

rasAyya

-

Adjective

-

tasty

रसनीय

-

rasanIya

-

Adjective

-

tasty

सरस

-

sarasa

-

Adjective

-

tasty

स्वादिष्ठ

-

svAdiSTha

-

Neuter

-

most

tasty

मिष्ट

-

miSTa

-

Neuter

-

tasty

morsel

रुचिर

-

rucira

-

Adjective

-

brilliant

ज्यीतिष्मत्

-

jyItiSmat

-

Adjective

-

brilliant

तेजस्विन्

-

tejasvin

-

Adjective

-

brilliant

विशद

-

vizada

-

Adjective

-

brilliant

दीप्त

-

dIpta

-

Adjective

-

brilliant

दीप्तिमत्

-

dIptimat

-

Adjective

-

brilliant

रुच

-

ruca

-

Adjective

-

brilliant

सुदीति

-

sudIti

-

Adjective

-

brilliant

अर्चिसार्चिष्मत्

-

arcisArciSmat

-

Adjective

-

brilliant

अवरोकिन्

-

avarokin

-

Adjective

-

brilliant

उत्कलित

-

utkalita

-

Adjective

-

brilliant

उदर्चिस्

-

udarcis

-

Adjective

-

brilliant

उपशोभिन्

-

upazobhin

-

Adjective

-

brilliant

उल्लसित

-

ullasita

-

Adjective

-

brilliant

एत

-

eta

-

Adjective

-

brilliant

एतश

-

etaza

-

Adjective

-

brilliant

काशिष्णु

-

kAziSNu

-

Adjective

-

brilliant

कृतरुच्

-

kRtaruc

-

Adjective

-

brilliant

कृतशोभ

-

kRtazobha

-

Adjective

-

brilliant

गभस्तिमत्

-

gabhastimat

-

Adjective

-

brilliant

रुचिर

rucira

Adjective

delicious

स्वादु

svAdu

Adjective

delicious

सूक्ष्म

sUkSma

Adjective

delicious

सुस्वाद

susvAda

Adjective

delicious

सुखाद्य

sukhAdya

Adjective

delicious

सुरामन्

surAman

Adjective

delicious

स्वादिष्ट

svAdiSTa

Neuter

delicious

आस्वाद्य

AsvAdya

Adjective

palatable

delicious

आस्वादवत्

AsvAdavat

Adjective

delicious

in

flavour

उत्तमगन्धाढ्य

uttamagandhADhya

Adjective

possessing

abundantly

the

most

delicate

scent

or

delicious

fragrance

रुचिर

rucira

Adjective

delicious

स्वादु

svAdu

Adjective

delicious

सूक्ष्म

sUkSma

Adjective

delicious

सुस्वाद

susvAda

Adjective

delicious

सुखाद्य

sukhAdya

Adjective

delicious

सुरामन्

surAman

Adjective

delicious

स्वादिष्ट

svAdiSTa

Neuter

delicious

आस्वाद्य

AsvAdya

Adjective

palatable

delicious

आस्वादवत्

AsvAdavat

Adjective

delicious

in

flavour

उत्तमगन्धाढ्य

uttamagandhADhya

Adjective

possessing

abundantly

the

most

delicate

scent

or

delicious

fragrance

रुचिर

Masculine, Feminine, Neuter

(

-रः-रा-रं

)

1

Beautiful,

charming,

pleasing.

2

Sweet.

3

Stomachic,

restorative.

Etymology

रुच

to

please,

Uṇādi

Affix.

किरच्.

रुचिर

[

rucira

],

Adjective.

[

रुचिं

राति

ददाति

रुच्-किरच्

Uṇâdisūtras.

1.5

]

Bright,

shining,

brilliant,

radiant

हेमरुचिराम्बर

Chaurapanchâsikâ.

14

कनकरुचिरम्,

रत्नरुचिरम्

Et cætera.

Tasteful,

palatable.

Sweet,

dainty.

Stomachic,

exciting

appetite.

Cordial,

restorative.

Pleasant,

pleased

(

प्रसन्न

)

अथ

वासवस्य

वचनेन

रुचिरवदनत्रिलोचनम्

Kirâtârjunîya.

12.1.

रा

A

kind

of

yellow

pigment.

Name.

of

a

metre

see

App.

रम्

Saffron.

Cloves.

A

radish.

Compound.

-अङ्गदः

Name.

of

Viṣṇu.

रुचिर

a.

[

रुचिं

राति

ददाति

रा-क

]

1

Bright,

shining,

brilliant,

radiant

हेमरुचिरांबर

Ch.

P.

14

कनकरुचिरं,

रत्नरुचिरं

&.

2

Tasteful,

palatable.

3

Sweet,

dainty.

4

Stomachic,

exciting

appetite.

5

Cordial,

restorative.

रा

1

A

kind

of

yellow

pigment.

2

N.

of

a

metre

see

App.

I.

रं

1

Saffron.

2

Cloves.

3

A

radish.

रुचिर

mf(

आ

)n.

bright,

brilliant,

radiant,

splendid,

beautiful,

mahābhārata

kāvya literature

et cetera.

pleasant,

charming,

agreeable

to,

liked

by

(

genitive case.

or

comp.

),

ib.

sweet,

dainty,

nice,

Lexicographers, esp. such as amarasiṃha, halāyudha, hemacandra, &c.

stomachic,

cordial,

śārṅgadhara-saṃhitā

रुचिर

masculine gender.

nalopākhyāna

of

a

son

of

Sena-jit,

harivaṃśa

रुचिर

neuter gender.

(

only.

)

saffron

(

prob.

w.r.

for

रुधिर

),

a

radish

cloves

(

prob.

w.r.

for

सुषिर

).

रुचिर,

अस्,

आ,

अम्,

bright,

brilliant,

radiant,

light,

shining,

glittering,

beautiful

pleasing,

agreeable,

charm-

ing,

pleasant

sweet,

dainty,

nice

stomachic,

cordial,

restorative

(

अस्

),

m.,

N.

of

a

son

of

Sena-jit

(

आ

),

f.

a

kind

of

yellow

pigment

(

=

गो-रोचना

)

N.

of

a

metre,

four

times

thirty

instants

of

another,

four

times

˘¯˘¯,

˘˘˘˘¯˘¯˘¯

N.

of

a

river

(

अम्

),

n.

saffron

a

radish

cloves.

—रुचिर-केतु,

उस्,

m.,

N.

of

a

Bodhi-sattva.

—रुचिर-दन्तौष्-

ठ

(

°त-ओष्°

),

अस्,

ई,

अम्,

having

beautiful

teeth

and

lips.

—रुचिर-देव,

अस्,

m.,

N.

of

a

king.

—रुचिर-धी,

ईस्,

m.,

N.

of

a

king.

—रुचिर-

प्रभास-सम्भव,

अस्,

m.,

N.

of

a

serpent-

demon.

—रुचिर-वदन,

अस्,

आ,

अम्,

having

a

pleasing

or

beautiful

countenance.

—रुचिर-वाच्,

क्,

क्,

क्,

having

pleasant

speech,

eloquent.

—रुचिर-

श्री-गर्भ,

अस्,

m.,

N.

of

a

Bodhi-sattva.

—रुचिराञ्-

जन

(

°र-अञ्°

),

अस्,

m.

=

शोभाञ्जन,

Hyperanthera

Moringa.

—रुचिरानन

(

°र-आन्°

),

अस्,

आ,

अम्,

handsome-faced,

beautiful.

—रुचिरापाङ्गी

(

°र-

अप्°

),

f.

‘having

beautiful

corners

of

the

eyes,

’

a

woman

with

beautiful

eyes.

—रुचिराश्व

(

°र-अश्°

),

अस्,

m.,

N.

of

a

son

of

Sena-jit.

—रुचिरा-सुत,

अस्,

m.

a

metronymic

of

Pālakāpya.

रुचिर

ruc-ira,

Adjective.

bright,

shining

radiant,

🞄beautiful

pleasing,

attractive,

to

(

g.,

—°

):

🞄-deva,

Masculine.

N.

-bhāṣaṇa,

Adjective.

speaking

beautifully

🞄-mūrti,

Adjective.

beautifully

formed

-ānana,

Adjective.

sweet-faced

-apāṅgī,

Adjective.

Feminine.

fair-eyed.

रुचिर

रुच्

+

इर,

Adjective.

1.

Beautiful,

Rām.

3,

52,

16

24

brilliant,

Vikr.

d.

76.

2.

Agreeable,

Pañc.

170,

6.

3.

Sweet.

4.

Stomachic.

रुचिर

वि*

-

रुचिं

राति

ददाति

-

रुच्

+

किरच्

"उज्ज्वल,

चमकदार,

प्रकाशमान,

जगमगाता"

रुचिर

वि*

-

-

"स्वादिष्ट,

मज़ेदार"

रुचिर

वि*

-

-

"मधुर,

ललित"

रुचिर

वि*

-

-

क्षुधावर्धक

या

भूख

बढ़ाने

वाला

रुचिर

वि*

-

-

"पुष्टिदायक,

बलवर्धक"

रुचिरम्

नपुंलिङ्गम्

-

-

केसर

रुचिरम्

नपुंलिङ्गम्

-

-

लौंग

रुचिर

वि*

-

रुच्+किरच्

"सुहावना,

सुखद"

रुचिर

पदविभागः

नपुंसकलिङ्गः

कन्नडार्थः

ಮೂಲಂಗಿ

रुचिर

पदविभागः

नपुंसकलिङ्गः

कन्नडार्थः

ಲವಣ

रुचिर

पदविभागः

नपुंसकलिङ्गः

कन्नडार्थः

ಕುಂಕುಮಕೇಸರಿ

निष्पत्तिः

रुच

(

दीप्तौ

)

-

"किरच्"

(

उ०

१-५२

)

रुचिर

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ಸುಂದರವಾದ

/ಮನೋಹರವಾದ

प्रयोगाः

"स्नान्तीनां

बृहदमलोदबिन्दुचित्रौ

रेजाते

रुचिरदृशामुरोजकुम्भौ"

उल्लेखाः

माघ०

८-५३

रुचिर

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ಮಧುರವಾದ

/ಸಿಹಿಯಾದ

निष्पत्तिः

रा

(

दाने

)

"कः"

(

३-२-३

)

व्युत्पत्तिः

रुचिं

राति

rucira

{%

(

I

)

a.

(

f.

रा

)

%}

1.

Bright,

shining,

glittering,

विद्युल्लेखाकनकरुचिरं

श्रीवितानं

ममाभ्रम्

Vikr.iv.

2.

pleasant,

charming

3.

sweet,

dainty

4.

cordial,

restoratire.

rucira

{%

(

II

)

n.

%}

1.

Saffron

2.

cloves.

रुचिर

(

r.

रुच्

s.

इर

)

splendens,

pulcher,

amoenus.

N.

4.

28.

5.

3.

A.

4.

52.

rucira,

a.

splendid

beautiful.

Synonyms

मधुर,

रुचिर

(Adjective)

यत्

मनसे

रोचते।

"वैदेशिकः

मधुराः

स्मृतीः

त्यक्त्वा

गतः।"

Synonyms

द्युमत्,

द्युतिकर्,

द्युतिमत्,

द्योतन,

द्योति,

द्योतमान,

उज्वल,

कान्तिमत्,

किरणमय,

उत्प्रभ,

उल्लस,

उल्लसित,

प्रकाशवत्,

प्रकाशक,

प्रकाशमान,

प्रकाशत्,

प्रकाशिन्,

चित्र,

तेजस्वत्,

तेजस्विन्,

तेजोमय,

तैजस,

अञ्जिमत्,

अतिशुक्र,

अभिरुचिर,

अभिविराजित,

अभिशोभित,

अभीषुमत्,

अमन्द,

अवभासित,

अवभासिन्,

आभास्वर,

आरोचन,

आभासुर,

इद्ध,

उत्प्रभ,

उदीर्णदीधिति,

उद्द्योत,

उद्द्योतित,

कनकतालाभ,

कनकप्रभ,

कनल,

काशी,

काशीष्णु,

केतु,

तैजस,

दीदि,

दीदिवि,

दीप्त,

दीप्तिमत्,

द्योतमान,

धौत,

पुनान,

प्रख्य,

प्रभावत्,

बृहज्ज्योतिस्,

भास्कर,

भासुर,

भास्वर,

भास्वत्,

भासयत्,

रुक्माभ,

रुचित,

रुचिर,

रुच्य,

रुशत्,

रोच,

रोचन,

रोचमान,

रोचिष्णु,

वर्चस्विन्,

विद्योतमान,

विरुक्मत्,

विचक्षण,

विराजमान,

शुक्लभास्वर,

शुन्ध्यु,

शुभान,

शुभ्र,

शुभ्रि,

शुम्भमान,

शोभ,

शोभमान,

सुतार,

सुतेज,

सुदीप्त,

सुद्योत्मन्,

सुप्रकेत,

सुप्रभ,

सुरुक्,

सुविभात,

स्फुरत्,

हिरण्यनिर्णिज्,

हिरण्यनिर्णिग्

(Adjective)

यस्मिन्

दीप्तिः

अस्ति

अथवा

यस्य

वर्णः

आभायुक्तः

अस्ति।

"प्राच्यदेशात्

आगतेन

तेन

दूतेन

तत्

द्युमत्

रत्नं

राजसभायां

राज्ञे

समर्पितम्।"

Synonyms

सुन्दर,

चारु,

रुचिर,

सुदृश्य,

शोभन,

कान्त,

वाम,

सुरुप,

मनोरम,

मनोज्ञ,

साधु,

सौम्य,

श्रीयुक्त,

सुमुख,

अभिराम,

सुषम,

पेशल,

रुच्य,

मञ्जु,

मञ्जुल,

वृन्दार,

मनोहारिन्,

लावण्यवत्,

रूपवत्,

भद्रक,

रमणीय,

रामणीयक,

बन्धूर,

बन्धुर,

वल्गु,

हारि,

स्वरूप,

अभिरूप,

दिव्य

(Adjective)

रूपलावण्यसम्पन्नः।

"बालकः

सुन्दरः

अस्ति।"

ருசிர

:

ருசியான,

ஒளிநிறைந்த,

இனிப்பான,

அழகான,

புஷ்டியான,

மகிழ்ச்சி

தரும்.

रुचिर

वि।

मनोरमम्

समानार्थकाः

सुन्दर,

रुचिर,

चारु,

सुषम,

साधु,

शोभन,

कान्त,

मनोरम,

रुच्य,

मनोज्ञ,

मञ्जु,

मञ्जुल,

प्राप्तरूप,

स्वरूप,

अभिरूप,

राम,

पुण्य

3।1।52।1।2

सुन्दरं

रुचिरं

चारु

सुषमं

साधु

शोभनम्.

कान्तं

मनोरमं

रुच्यं

मनोज्ञं

मञ्जु

मञ्जुलम्.।

पदार्थ-विभागः

,

द्रव्यम्

रुचिरं,

क्लीबम्

(

रोचते

इति

।

रुच्

+

“इषिमदि-मुदीति

।”

उणा०

१

।

५२

।

इति

किरच्

।

)मूलकम्

।

कुङ्कुमम्

।

लवङ्गम्

।

इति

राज-निर्घण्टः

॥

(

पुंलिङ्गम्

सेनजित्पुत्त्रः

।

यथा,

हरि-वंशे

।

२०

।

२१

।“पुत्त्राः

सेबजितश्चासंश्चत्वारो

लोकसत्तमाः

।रुचिरः

श्वेतकेतुश्च

महिम्नारस्तथैव

च

॥

”

)

रुचिरं,

त्रि,

(

रुच्

+

किरच्

।

)

सुन्दरम्

।

इत्य-मरः

॥

(

यथा,

आर्य्यासप्तशत्याम्

।

११७

।“उल्लसितभ्रूधनुषा

तव

पृथुना

लोचनेन

रुचि-राङ्गि

।अचला

अपि

न

महान्तः

के

चञ्चलभाव-मानीताः

॥

”

)मिष्टम्

।

इत्युणादिकोषः

॥

रुचिर

त्रीषु लिङ्गेषु

रुचिं

राति

ददाति

रा--क

।

१

मनोहरे

सुन्दरे१

मधुरे

च

अमरः

।

२

मूलके

३

कुङ्कुमे

४

लवङ्गे

च

नपुंलिङ्गम्

५

गोरोचनायां

स्त्री

राजनि०

।

रुचिर

glänzend,

hell,

prächtig,

schön,

gefallend,

ansprechend

(

Gen.

)o.

—°

).

रुचिर-

a.

brillant,

radieux

charmant,

qui

plaît

(

à,

gén.

).

°देव-

Masculine.

Neuter.

d'un

prince.

°भाषण-

a.

à

la

parole

agréable,

éloquent.

रुचिराश्व-

Masculine.

Neuter.

d'un

homme.