Try संस्कृतवाहिनी (A word everyday) | YouTube Channel
मिहिर (mihira)
This feature is only for logged in users. Please login to have full access to Kosha.
मिहिरः
[
mihirḥ
],
[
मिह्-किरच्
Uṇâdisūtras.
1.51
]
The
sun
मयि
तावन्मिहिरो$पि
निर्दयो$भूत्
Bhâminîvilâsa (Bombay).
2.34
याते
मय्यचिरान्निदाघमिहिर-
ज्वालाशतैः
शुष्कताम्
1.16
Naishadhacharita.
2.36
13.54.
A
cloud.
The
moon.
Wind,
air.
An
old
man.
TheArka
plant.
An
epithet
of
Buddha
Latin.
D.
B.
Compound.
-आपद्
Feminine.
eclipse
of
the
sun.
-कुलः
Name.
of
a
prince
Rāj.
T.
मिहिर
masculine gender.
(
according.
to
uṇādi-sūtra
i,
52
from.
√
1.
मिह्,
but
prob.
the
Persian
مهر
)
the
sun,
mahābhārata
kāvya literature
et cetera.
(
Lexicographers, esp. such as amarasiṃha, halāyudha, hemacandra, &c.
also
‘a
cloud
wind
the
moon
a
sage’
)
मिहिर,
अस्,
m.
(
according
to
Uṇādi-s.
1.
52.
fr.
rt.
1.
मिह्
above
),
the
sun
(
=
the
Persian
مهر
)
a
cloud
(
as
raining
down
moisture
)
wind,
air
the
moon
an
old
man,
sage
N.
of
an
author
(
an
abbreviation
of
Varāha-mihira
cf.
पद्म-म्°
).
—मिहिर-कुल,
अस्,
m.,
N.
of
a
king.
—मिहिर-
दत्त,
अस्,
m.
a
proper
N.
—मिहिर-पुर,
अम्,
n.,
N.
of
a
city
built
by
Mihira-kula.
—मिहिर-रति,
इस्,
m.,
N.
of
a
man
(
son
of
Bhaganarāya
).
—मिहि-
रेश्वर
(
°र-ईश्°
),
अस्,
m.,
N.
of
a
temple
built
by
Mihira-kula.
सूरज
मिहिरः
पुंलिङ्गम्
-
-
सूर्य
मिहिरः
पुंलिङ्गम्
-
-
बादल
मिहिरः
पुंलिङ्गम्
-
-
चन्द्रमा
मिहिरः
पुंलिङ्गम्
-
-
"हवा,
वायु"
मिहिरः
पुंलिङ्गम्
-
-
बूढा
आदमी
मिहिर
पदविभागः
पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः
ರವಿ
/
ಸೂರ್ಯ
निष्पत्तिः
मिह
(
सेचने
)
-
"क्रन्"
(
उ०
१-५२
)
प्रयोगाः
"पृथुवर्तुलतन्नितम्बकृन्मिहिरस्यन्दनशिल्पशिक्षया"
उल्लेखाः
नैष०
२-३६
मिहिर
पदविभागः
पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः
ವೃದ್ಧ
/ಮುದುಕ
विस्तारः
"मिहिरो
भास्करे
वृद्धे"
-
विश्व०
मिहिर
पदविभागः
पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः
ವಾಯು
/ಗಾಳಿ
मिहिर
पदविभागः
पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः
ಮೇಘ
/ಮೋಡ
मिहिर
पदविभागः
पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः
ಚಂದ್ರ
मिहिर
पदविभागः
पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः
ಅರ್ಕವೃಕ್ಷ
/ಎಕ್ಕದ
ಗಿಡ
मिहिर
पदविभागः
पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः
ಬುದ್ಧದೇವ
विस्तारः
"मिहिरोऽर्केऽम्बुदे
बुद्धे"
-
हेम०
"मिहिरा
वायुमेधार्काः"
-
वैज०
मिहिर
पदविभागः
पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः
ವರಾಹಮಿಹಿರ
/ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯನ
ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದನವರತ್ನಗಳಲ್ಲೊಬ್ಬ
ಪಂಡಿತ
विस्तारः
"ख्यातो
वराहमिहिरो
नृपतेः
सभायां
रत्नानि
वै
वररुचिर्नवविक्रमस्य"
१२,
अर्क,
आदित्य,
इन,
उष्णांशु,
गण,
चक्र,
तपन,
तरणि,
तिग्मांशु,
तीक्ष्णांशु,
दिनकर,
दिननाथ,
दिनप,
दिनमणि,
दिनेश,
दिवाकर,
द्युमणि,
नर,
नृ,
ना,
पतङ्ग,
पूषन्,
प्रद्योतन,
भगण,
भानु,
भानुमत्,
भास्कर,
मण्डल,
मार्तण्ड,
मास,
मित्र,
मिहिर,
रवि,
राशि,
विवस्वत्,
व्यय,
शङ्कु,
सवितृ,
सूर्य,
हंस
Mihira
=
Sūrya
(
the
Sun
):
III,
191.
मिहिर
पुं।
सूर्यः
समानार्थकाः
सूर,
सूर्य,
अर्यमन्,
आदित्य,
द्वादशात्मन्,
दिवाकर,
भास्कर,
अहस्कर,
ब्रध्न,
प्रभाकर,
विभाकर,
भास्वत्,
विवस्वत्,
सप्ताश्व,
हरिदश्व,
उष्णरश्मि,
विकर्तन,
अर्क,
मार्तण्ड,
मिहिर,
अरुण,
पूषन्,
द्युमणि,
तरणि,
मित्र,
चित्रभानु,
विरोचन,
विभावसु,
ग्रहपति,
त्विषाम्पति,
अहर्पति,
भानु,
हंस,
सहस्रांशु,
तपन,
सवितृ,
रवि,
पद्माक्ष,
तेजसांराशि,
छायानाथ,
तमिस्रहन्,
कर्मसाक्षिन्,
जगच्चक्षुस्,
लोकबन्धु,
त्रयीतनु,
प्रद्योतन,
दिनमणि,
खद्योत,
लोकबान्धव,
इन,
भग,
धामनिधि,
अंशुमालिन्,
अब्जिनीपति,
चण्डांशु,
क,
खग,
पतङ्ग,
तमोनुद्,
विश्वकर्मन्,
अद्रि,
हरि,
हेलि,
अवि,
अंशु,
तमोपह
1।3।29।2।4
भास्वद्विवस्वत्सप्ताश्वहरिदश्वोष्णरश्मयः।
विकर्तनार्कमार्तण्डमिहिरारुणपूषणः॥
अवयव
==>
किरणः
पत्नी
==>
सूर्यपत्नी
सम्बन्धि2
==>
सूर्यपार्श्वस्थः
वैशिष्ट्यवत्
==>
प्रभा
सेवक
==>
सूर्यपार्श्वस्थः,
सूर्यसारथिः
पदार्थ-विभागः
नाम,
द्रव्यम्,
तेजः,
ग्रहः
मिहिरः,
पुंलिङ्गम्
(
मेहयति
सेचयति
मेघजलेन
भूमि-मिति
।
मिह
+
“इषिमदिमुदिखिदिच्छिदि-भिदिमन्दिचन्दितिमिमिहीति
।”
उणा०
१
।५२
।
इति
किरच्
।
)
सूर्य्यः
।
(
यथा,
मार्क-ण्डेये
।
१०७
।
७
।“भव
तिमिरासवपानमदात्भवति
विलोहितविग्रहात्
।मिहिर
!
विभासि
यतः
सुतरांत्रिभुवनभावनभानिकरैः
॥
”
)अर्कवृक्षः
।
इत्यमरः
।
१
।
३
।
२९
॥
वृद्धः
।इति
मेदिनीशब्दरत्नावल्यौ
।
रे,
२०४
॥
मेघः
।इति
हेमचन्द्रः
।
२
।
११
॥
वायुः
।
चन्द्रः
।इति
नानार्थरत्नमाला
॥
विक्रमादित्यभूपस्यनवरत्नान्तर्गतरत्नविशेषः
।
यथा,
--“धन्वन्तरिक्षपणकामरसिंहशङ्कु-वेतालभट्टघटकर्परकालिदासाः
।ख्यातो
वराहमिहिरो
नृपतेः
सभायांरत्नानि
वै
वररुचिर्नव
विक्रमस्य
॥
”इति
नवरत्नम्
॥
मिहिर
पुंलिङ्गम्
मिह--किरच्
।
१
सूर्य्ये
२
अर्कवृक्षे
३
वृद्धे
मेदि०४
मेघे
हेमच०
५
वायौ,
६
चन्द्रे,
विक्रमादित्यसभास्थेनवरत्नमध्यस्थे
पण्डितभेदे
च
शब्दक०
।
तच्चिन्त्यम्
।“धन्वन्तरिक्षपणकामरसिंहशङ्कुवेतालभट्टघटकर्परकालि-दासः
।
ख्यातो
वराहमिहिरो
नृपतेः
सभायां
रत्नानि
वैवररुचिर्नवविक्रमस्य”
ज्योतिर्विदाभरणवाक्ये
वराहःमिहिराइवेत्येव
तत्र
समासे
वराहमिहिर
इत्येकः“वराहमिहिरात्मजेन
पृथुयशसा”
तत्पुत्रकृतषट्पञ्चा-शिकायामुक्तेः
द्वित्वे
वररुचिना
सह
दशसंख्यापत्तेश्च
।
What is this? (Hidden Dictionary)
To avoid the clutter in the app, the unwanted dictionaries can be hidden to have clear view while browsing. This section shows entries from those hidden dictionaries if any.
How to hide/unhide dictionary?
Every dictionary entry will have top right corner menu . From there, you can hide or unhide dictionary. You must login to use this feature. So, KST can remember your preferences of hidden dictionaries.