प्रसन्न (prasanna)

प्रसन्न

Masculine, Feminine, Neuter

(

-न्नः-न्ना-न्नं

)

1.

Clear,

clean,

bright,

pellucid.

2.

Pleased,

de-

lighted.

3.

Complacent,

gracious,

favourable.

Feminine.

(

-न्ना

)

1.

Propitiating,

pleasing.

2.

Spirituous

or

vinous

liquor.

3.

Open,

clear,

easily

intelligible,

(

as

the

meaning

of

a

passage.

)

4.

True.

Etymology

प्र

prin-

cipally,

&c.

सद्

to

go,

Affix.

क्त

।

प्रसन्न

adjective

clear,

bright,

pure

distinct,

plain,

just

propitiated,

pleased,

delighted,

content

gracious

or

kind

to

(

locative

,

genetive

,

or

accusative

with

प्रति

).

—

Abstr.

°ता

feminine

,

°त्व

neuter

प्र-सन्न

(

न्नः-न्ना-न्नं

)

a.

Clear

pleased

gracious.

Feminine.

Spirituous

liquor.

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

glad

सहर्षम्

-

saharSam

-

Indeclinable

-

gladly

अभिनन्दयति

{

अभि-

नन्द्

}

-

abhinandayati{abhi-nand}

-

verb

caus.

-

gladden

अहम्

अतीव

सन्तुष्ट

-

ahamatIvasantuSTa

-

Masculine

-

Iamveryglad.

मम

बहु

सन्तोषः

भवति.

-

mamabahusantoSaHbhavati.

-

Sentence

-

Iamveryglad.

हृष्ट

-

hRSTa

-

Adjective

-

glad

रतिमत्

-

ratimat

-

Adjective

-

glad

सूनर

-

sUnara

-

Adjective

-

glad

सूनृत

-

sUnRta

-

Adjective

-

glad

सूनृतावत्

-

sUnRtAvat

-

Adjective

-

glad

आप्यान

-

ApyAna

-

Adjective

-

glad

उद्धर्ष

-

uddharSa

-

Adjective

-

glad

प्रहर्षवत्

-

praharSavat

-

Adjective

-

glad

प्रह्ल

-

prahla

-

Adjective

-

glad

प्रह्लन्न

-

prahlanna

-

Adjective

-

glad

प्रमुदित

-

pramudita

-

Adjective

-

glad

प्रतिसंहृष्ट

-

pratisaMhRSTa

-

Adjective

-

glad

प्रतीत

-

pratIta

-

Adjective

-

glad

प्रीतिमत्

-

prItimat

-

Adjective

-

glad

मनस्विन्

-

manasvin

-

Adjective

-

glad

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

glad

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

perspicuous

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

showing

favour

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

gracious

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

bright

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

placid

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

correct

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

soothed

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

just

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

plain

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

distinct

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

kind

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

cheerful

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

pure

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

favourable

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

true

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

kindly

disposed

towards

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

clear

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

happy

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

right

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

lucid

प्रसन्न

-

prasanna

-

Masculine

-

complacence

प्रसन्न

-

prasanna

-

Masculine

-

spirituous

liquor

made

of

rice

प्रसन्न

-

prasanna

-

Masculine

-

good

humour

प्रसन्न

-

prasanna

-

ppp.

-

pleased

प्रसन्न

-

prasanna

-

ppp.

-

favourably

disposed

to

प्रसन्न

-

prasanna

-

ppp.

-

tranquil

प्रसन्न

-

prasanna

-

ppp.

-

kindly

disposed

to

प्रसन्न,

अक्षुब्ध

-

prasanna,

akSubdha

-

Adjective

-

serene

प्रसन्न

-

prasanna

-

Adjective

-

glad

सहर्षम्

-

saharSam

-

Indeclinable

-

gladly

अभिनन्दयति

{

अभि-

नन्द्

}

-

abhinandayati{abhi-nand}

-

verb

caus.

-

gladden

अहम्

अतीव

सन्तुष्ट

-

ahamatIvasantuSTa

-

Masculine

-

Iamveryglad.

मम

बहु

सन्तोषः

भवति.

-

mamabahusantoSaHbhavati.

-

Sentence

-

Iamveryglad.

हृष्ट

-

hRSTa

-

Adjective

-

glad

रतिमत्

-

ratimat

-

Adjective

-

glad

सूनर

-

sUnara

-

Adjective

-

glad

सूनृत

-

sUnRta

-

Adjective

-

glad

सूनृतावत्

-

sUnRtAvat

-

Adjective

-

glad

आप्यान

-

ApyAna

-

Adjective

-

glad

उद्धर्ष

-

uddharSa

-

Adjective

-

glad

प्रहर्षवत्

-

praharSavat

-

Adjective

-

glad

प्रह्ल

-

prahla

-

Adjective

-

glad

प्रह्लन्न

-

prahlanna

-

Adjective

-

glad

प्रमुदित

-

pramudita

-

Adjective

-

glad

प्रतिसंहृष्ट

-

pratisaMhRSTa

-

Adjective

-

glad

प्रतीत

-

pratIta

-

Adjective

-

glad

प्रीतिमत्

-

prItimat

-

Adjective

-

glad

मनस्विन्

-

manasvin

-

Adjective

-

glad

प्रसन्न

Masculine, Feminine, Neuter

(

-न्नः-न्ना-न्नं

)

1

Clear,

clean,

bright,

pellucid.

2

Pleased,

delighted.

3

Complacent,

gracious,

favourable.

Feminine.

(

-न्ना

)

1

Propitiating,

pleasing.

2

Spirituous

or

vinous

liquor.

Etymology

प्र

principally,

&c.

सद

to

go,

Affix.

क्त.

प्रसन्न

[

prasanna

],

Past passive participle.

Pure,

clear,

bright,

limpid,

pellucid,

transparent

प्रसन्नदिक्पांसुविविक्तवातम्

Kumârasambhava (Bombay).

1.23

7.74

कूलंकषेव

सिन्धुः

प्रसन्नमम्भस्तटतरुं

च

Sakuntalâ (Bombay).

5.21.

Pleased,

delighted,

propitiated,

soothed

मया

प्रसन्नेन

तवार्जुनेदं

रूपं

परं

दर्शितमात्मयोगात्

Bhagavadgîtâ (Bombay).

11.47

गङ्गां

शरन्नयति

सिन्धुपतिं

प्रसन्नाम्

Mudrârâkshasa (Bombay),

3.9

गम्भीरायाः

पयसि

सरितश्चेतसीव

प्रसन्ने

Meghadūta (Bombay).

42

(

where

the

first

sense

is

also

intended

)

Kumârasambhava (Bombay).

5.35

Raghuvamsa (Bombay).

2.68.

Kind,

kindly

disposed,

gracious,

propitious

अवेहि

मां

कामदुघां

प्रसन्नाम्

Raghuvamsa (Bombay).

2.63.

Plain,

open,

clear,

easily

intelligible

(

as

meaning

).

True,

correct

प्रसन्नस्ते

तर्कः

Vikramorvasîyam (Bombay).

2

प्रसन्नप्रायस्ते

तर्कः

Mâlatîmâdhava (Bombay).

1.

Settled

down,

tranquil.

न्ना

Propitiation,

pleasing.

Spirituous

liquor.

Compound.

-आत्मन्

Adjective.

gracious-minded,

propitious.

(

Masculine.

)

Name.

of

Viṣṇu.

-ईरा

spirituous

liquor.-कल्प

Adjective.

almost

calm.

almost

true.

-मुख,

-वदन

Adjective.

gracious-looking,

with

a

pleased

countenance,

smiling.-रस

Adjective.

clear-juiced.

-सलिल

Adjective.

having

clear

water.

प्रसन्न

p.

p.

1

Pure,

clear,

bright,

limpid,

pellucid,

transparent

Ku.

1.

23

7.

74

Ś.

5.

21.

2

Pleased,

delighted,

propitiated,

soothed

गंगां

शरन्नयति

सिंधुपतिं

प्रसन्नां

Mu.

3.

9

गंभीरायाः

पयसि

सरितश्चेतसीव

प्रसन्ने

Me.

40

(

where

the

first

sense

is

also

intended

)

Ku.

5.

35

R.

2.

68.

3

Kind,

kindly

disposed,

gracious,

propitious

अवेहि

मां

कामदुघां

प्रसन्नां

R.

2.

63.

4

Plain,

open,

clear,

easily

intelligible

(

as

meaning

).

5

True,

correct

प्रसन्नस्ते

तर्कः

V.

2

प्रसन्नप्रायस्ते

तर्कः

Māl.

1.

6

Settled

down,

tranquil.

न्ना

1

Propitiation,

pleasing.

2

Spirituous

liquor.

Comp.

आत्मन्

a.

gracious-minded,

propitious.

(

m.

)

N.

of

Viṣṇu.

ईरा

spirituous

liquor.

कल्प

a.

{1}

almost

calm.

{2}

almost

true.

मुख,

वदन

a.

gracious-looking,

with

a

pleased

countenance,

smiling.

सलिल

a.

having

clear

water.

प्र-°सन्न

a

Masculine, Feminine, Neuter

clear,

bright,

pure

(

literally.

and

fig.

),

mahābhārata

kāvya literature

et cetera.

distinct,

perspicuous,

mahābhārata

kāmandakīya-nītisāra

true,

right,

plain,

correct,

just,

mālavikāgnimitra

mālatīmādhava

placid,

tranquil,

rāmāyaṇa

varāha-mihira

āpastamba-dharma-sūtra

soothed,

pleased

gracious,

kind,

kindly

disposed

towards

(

with

locative case.

genitive case.

,

or

accusative case.

and

प्रति

),

favourable

(

as

stars

et cetera.

)

gracious,

showing

favour

(

as

a

speech

),

maitrī-upaniṣad

mahābhārata

kāvya literature

et cetera.

प्र-°सन्न

masculine gender.

nalopākhyāna

of

a

prince,

hemacandra

प्र-सन्न

b

et cetera.

See

page.

696,

col.

3.

प्र-सन्न,

अस्,

आ,

अम्,

settled

down,

tranquil

clear,

bright,

pellucid,

limpid,

pure,

clean

soothed,

propitiated,

pleased,

delighted

gracious,

propitious,

kind,

kindly

disposed

towards,

favourable,

compla-

cent

true

(

अस्

),

m.,

N.

of

a

prince

(

आ

),

f.

pro-

pitiating,

pleasing

spirituous

or

vinous

liquor.

—प्र-

सन्न-कल्प,

अस्,

आ,

अम्,

almost

quiet,

tolerably

calm.

—प्रसन्न-ता,

f.

or

प्रसन्न-त्व,

अम्,

n.

brightness,

pellucidness,

clearness,

purity

favour,

kindness,

propitiousness,

good

humour.

—प्रसन्न-

पाद,

अस्,

or

अम्,

m.

or

n.

(

?

)

,

N.

of

a

work

by

Dharma-kīrtti.

—प्रसन्न-मुख,

अस्,

ई,

अम्,

‘placid-countenanced,

’

having

a

pleased

or

approv-

ing

countenance,

agreeable-looking,

looking

pleased,

smiling.

—प्रसन्न-राघव,

अम्,

n.,

N.

of

a

drama

by

Jaya-deva.

—प्रसन्न-वेङ्कटेश्वर-

माहात्म्य

(

°ट-ईश्°

),

अम्,

n.,

N.

of

a

legend

in

the

Bhaviṣyottara-Purāṇa.

—प्रसन्न-सलिल,

अस्,

आ,

अम्,

having

clear

or

limpid

water.

—प्रसन्नात्मन्

(

°न-आत्°

),

आ,

आ,

अ,

gracious-minded,

propitious.

—प्रसन्नेरा

(

°न-ईरा

),

f.

spirituous

liquor.

प्रसन्न

भू*

क*

कृ*

-

प्र

+

सद्

+

क्त

"पवित्र,

स्वच्छ,

उज्ज्वल,

निर्मल,

विमल,

पारदर्शी"

प्रसन्न

भू*

क*

कृ*

-

प्र

+

सद्

+

क्त

"खुश,

आनन्दित,

प्रतुष्ट,

शान्तं"

प्रसन्न

भू*

क*

कृ*

-

प्र

+

सद्

+

क्त

"दयालु,

अनुग्रहशील,

कृपालु,

मंगलप्रद"

प्रसन्न

भू*

क*

कृ*

-

प्र

+

सद्

+

क्त

"सरल,

सीधा,

स्पष्ट,

सुबोध"

प्रसन्न

भू*

क*

कृ*

-

प्र

+

सद्

+

क्त

"सत्य,

सही"

प्रसन्न

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ನಿರ್ಮಲವಾದ

/ತಿಳಿಯಾದ

/ಸ್ವಚ್ಛವಾದ

निष्पत्तिः

प्र

+

षद्लृ

(

विशरणादौ

)

-

"क्तः"

(

३-४-७२

)

प्रयोगाः

"पयांसि

दधिसर्पींषि

रसवन्ति

हितानि

च

।

सलिलानि

प्रसन्नानि

सर्वे

भावाश्च

शोभनाः

॥

रसाः

स्पर्शाश्च

गन्धाश्च

शब्दाश्चापि

गुणान्विताः

।

दृश्यानि

च

प्रसन्नानि

यत्र

राजा

युधिष्ठिरः

॥"

उल्लेखाः

भा०

विरा०

३१-४२,

४४

प्रसन्न

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ಸಂತೋಷಗೊಂಡ

/ಸುಪ್ರೀತನಾದ

प्रयोगाः

"अपि

प्रसन्नेन

महर्षिणा

त्वं

सम्यग्विनीयानुमतो

गृहाण"

उल्लेखाः

रघु०

५-१०

प्रसन्न

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ನಿರ್ಮಲವಾದ

/ಕೋಪತಾಪಾದಿ

ದೋಷರಹಿತವಾದ

प्रयोगाः

"अपि

प्रसन्नं

हरिणेषु

ते

मनः

करस्थदर्भप्रणयापहारिषु"

उल्लेखाः

कुमा०

५-३५

प्रसन्न

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ದಯೆಯಿಂದ

ಕೂಡಿದ

/ಅನುಗ್ರಹ

ಬುದ್ಧಿಯುಳ್ಳ

प्रयोगाः

"न

केवलानां

पयसां

प्रसूतिमवेहि

मां

कामदुघां

प्रसन्नाम्"

उल्लेखाः

रघु०

२-६३

प्रसन्न

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ಸ್ಫುಟವಾದ

/ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ

/ಪ್ರಸಾದ

ಗುಣದಿಂದ

ಕೂಡಿದ

प्रयोगाः

"अर्थवैमल्यं

प्रसादः"

प्रसन्न

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ಸತ್ಯ

/ನಿಜ

/ಯಥಾರ್ಥ

प्रयोगाः

"वयस्य

मकरन्द,

प्रसन्नप्रायस्ते

तर्कः"

उल्लेखाः

मालती०

१

प्रसन्न

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ನೆಮ್ಮದಿಯ

ಮನಸ್ಸುಳ್ಳ

/ಪ್ರಶಾಂತವಾದ

ಚಿತ್ತವುಳ್ಳ

प्रसन्न

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ಶುದ್ಧವಾದ

/ನಿರ್ಮಲವಾದ

/ಮೇಘ

ಮುಂತಾದುದರಿಂದ

ಮುಚ್ಚಲ್ಪಡದಿರುವ

प्रयोगाः

"प्रसन्नदिक्पांसुविविक्तवातं

शङ्खस्वनानन्तरपुष्पवृष्टि"

उल्लेखाः

कुमा०

१-२३

prasanna

{%

a.

(

f.

न्ना

)

%}

1.

Clear,

bright,

pellucid,

limpid,

K.S.vii.74

2.

pleased,

delighted,

गंभीरायाः

पयसि

सरितश्चेतसीव

प्रसन्ने

Megh.i.40,

(

where

the

word

is

used

in

senses

1

and

2

),

K.S.v.35,

R.ii.68

3.

gracious,

kind,

propitious,

kindly

disposed,

R.ii.63

4.

open,

clear,

easily

intelligible

(

as

the

meaning

of

a

passage

)

5.

true,

प्रसन्नपायस्ते

तर्कः

M.M.i.

प्रसन्न

v.

सद्

praef.

प्र.

prasanna,

ppp.,

adj.

(

=

Pali

pasanna,

used

in

same

way,

with

loc.

cf.

abhi-pra°,

and

(

abhi-

)prasāda

seems

not

to

be

recorded

in

Skt.

),

believing

in

(

loc.

):

yada

puna

janatā

prasanna

brahme

LV

〔393.14〕

(

vs

),

but

since

people

have

faith

in

Brahma

(

I

will

turn

the

wheel

of

the

law

only

on

his

request

)

cittam

abhiprasannam,

prasannacittaś

ca

…

Divy

〔137.1〕.

prasanna

(

CII

1

),

devoted

or

attached.

Synonyms

सुखिन्,

कुशलिन्,

कुशल,

प्रसन्न,

प्रहृष्टमनस्,

भद्र,

सुभग

(Adjective)

यः

सर्वं

सुखम्

अनुभवति।

"सर्वे

जनाः

सुखिनः

सन्तु

इति

एव

अस्माकं

प्रार्थना।

"

Synonyms

उल्लसित,

आनन्दी,

हृष्ट,

प्रसन्न,

आनन्दित,

पुलकित,

हर्षित,

प्रमुदित,

प्रफुल्ल,

मुदित,

परितुष्ट,

प्रफुल्लित,

प्रफुलित

(Adjective)

यः

प्रसीदतिः।

"पदोन्नत्तेः

वार्ता

श्रुत्वा

मनोजः

उल्लसितेन

मनसा

गृहं

गतः।"

ப்ரஸன்ன

:

மகிழ்ச்சியடைந்த,

திருப்தியடைந்த,

தூய்மையடைந்த,

சுத்தமான,

தெளிவாக்கப்பட்ட.

Prasanna

=

Śiva

(

1000

names^2

).

प्रसन्न

वि।

निर्मलः

समानार्थकाः

प्रसन्न,

आच्छ

1।10।14।2।1

क्लीबेऽर्धनावं

नावोऽर्धेऽतीतनौकेऽतिनु

त्रिषु।

त्रिष्वागाधात्प्रसन्नोऽच्छः

कलुषोऽनच्छ

आविलः॥

वैशिष्ट्य

==>

जलम्

पदार्थ-विभागः

,

सामान्यम्,

अवस्था

प्रसन्नः,

त्रि,

(

प्रसीदतीति

।

प्र

+

सद्

+

गत्यर्थेतिक्तः

।

)

निर्म्मलः

।

तत्पर्य्यायः

।

अच्छः

२

।इत्यमरः

।

१

।

१०

।

१४

॥

(

यथा,

महाभारते

।४

।

२७

।

२४

।“रसाः

स्पर्शाश्च

गन्धाश्च

शब्दाश्चापि

गुणा-न्विताः

।दृश्यानि

च

प्रसन्नानि

यत्र

राजा

युधिष्ठिरः

॥

”

)सन्तुष्टः

।

इति

मेदिनी

।

ने,

८६

॥

(

यथा,

रघुः

।

५

।

१०

।“अपि

प्रसन्नेन

महर्षिणा

त्वंसम्यग्विनीयानुमतो

गृहाय

॥

”

)

प्रसन्न

त्रीषु लिङ्गेषु

प्र

+

सद--कर्मरि

क्त

।

१

निर्मले

२

सन्तुष्टे

३

कृतानु-ग्रहभेदे

अमरः

।

४

सुरायां

स्त्री

मेदि०

“प्रसन्ना

गुल्-मवातार्शोविबन्धानाहनाशिनी

।

शूलप्रवाहिकाटीपक-फवातार्शसां

हिता”

राजवल्लभः

।

तस्य

भावः

तल्प्रसन्नता

स्त्री

त्व

प्रसन्नत्व

म०

तद्धावे

प्रसादे

नैर्मल्ये

च

।

प्रसन्न

(

s.

सद्

)

ruhig,

mild,

klar,

rein.

Abstr.

°ता

Feminine.

,

°त्व

Neuter.

प्रसन्न

प्रसन्न

a.

(

pp.

de

सद्

)

qui

a

déposé,

clair,

pur,

transparent.

Qui

fait

grâce,

favorable.

--

S.

neuter

grâce,

faveur.

--

S.

feminine

liqueur

vineuse

clarifiée.

प्रसन्नता

feminine

transparence

[

d'un

liquide

qui

a

déposé

].

Grâce,

faveur.

प्रसन्नेरा

feminine

(

sfx.

ईर

)

liqueur

spiritueuse.