Try संस्कृतवाहिनी (A word everyday) | YouTube Channel

पूत (pUta)

 
Shabda Sagara English

पूत

Masculine, Feminine, Neuter

(

-तः-ता-तं

)

1.

Pure,

purified.

2.

Threshed,

winnowed.

3.

Cleaned,

cleansed.

4.

Speaking

the

truth,

sincere,

honest.

5.

Foul-smelling,

stinking,

putrid.

6.

Guarded,

defended.

7.

contrived,

composed.

Neuter.

(

-तं

)

Truth,

speaking

truth.

Masculine.

(

-तः

)

1.

A

conch-shell.

2.

White

Kusa

grass.

Masculine.

du.

(

-तौ

)

The

buttocks.

Etymology

पू

to

purify,

Affix.

क्त.

Yates English

पूत

(

तः-ता-तं

)

a.

Pure,

cleansed

sin-

cere

winnowed

defended

fe-

tid.

Masculine.

A

conch

kusa

grass.

Neuter.

Truth.

Dual.

Buttocks.

Spoken Sanskrit English

पूत

-

pUta

-

Adjective

-

purified

शोधित

-

zodhita

-

Adjective

-

purified

पुनीत

-

punIta

-

Adjective

-

purified

परिश्रुद्ध

-

parizruddha

-

Adjective

-

purified

परिष्कृत

-

pariSkRta

-

Adjective

-

purified

स्नात

-

snAta

-

Adjective

-

purified

मार्जित

-

mArjita

-

Adjective

-

purified

कृतशोभ

-

kRtazobha

-

Adjective

-

purified

दात

-

dAta

-

Adjective

-

purified

धावित

-

dhAvita

-

Adjective

-

purified

धौत

-

dhauta

-

Adjective

-

purified

निपूत

-

nipUta

-

Adjective

-

purified

निर्णिक्त

-

nirNikta

-

Adjective

-

purified

निस्तुष

-

nistuSa

-

Adjective

-

purified

पापमुक्त

-

pApamukta

-

Adjective

-

purified

परिपूत

-

paripUta

-

Adjective

-

purified

परिशुद्ध

-

parizuddha

-

Adjective

-

purified

पवित

-

pavita

-

Adjective

-

purified

पवित्रीकृत

-

pavitrIkRta

-

Adjective

-

purified

पवित्रित

-

pavitrita

-

Adjective

-

purified

Wilson English

पूत

Masculine, Feminine, Neuter

(

-तः-ता-तं

)

1

Pure,

purified.

2

Threshed,

winnowed.

3

Cleaned,

cleansed.

4

Speaking

the

truth,

sincere,

honest.

5

Foul

smelling,

stinking.

6

Guarded,

defended.

Neuter.

(

-तं

)

Truth,

speaking

truth.

Masculine.

(

-तः

)

1

A

conch

shell.

2

Kusa

grass.

Masculine.

du.

(

-तौ

)

The

buttocks.

Etymology

पू

to

purify,

Affix.

क्त.

Apte English

पूत

[

pūta

],

Past passive participle.

[

पू-क्त

]

Purified,

cleansed,

washed

(

Figuentative.

also

)

दृष्टिपूतं

न्यसेत्

पादं

वस्त्रपूतं

जलं

पिबेत्

सत्यपूतां

वदेद्

वाचं

मनःपूतं

समाचरेत्

Manusmṛiti.

6.46

त्रैविद्या

मां

सोमपाः

पूतपापा

यज्ञै-

रिष्ट्वा

स्वर्गतिं

प्रार्थयन्ते

Bhagavadgîtâ (Bombay).

9.2.

Threshed,

winnowed.

Expiated.

Contrived,

invented.

Stinking,

putrid,

fetid,

foul-smelling.

तः

A

conch-shell.

White

Kuśa

grass.

-तम्

Truth.

-ता

An

epithet

of

Durgā.

Compound.

-आत्मन्

Adjective.

pureminded.

(

Masculine.

)

an

epithet

of

Viṣṇu.

a

purified

man,

saint,

sage.-क्रतायी

Śachī

the

wife

of

Indra

पूतक्रतायीमभ्येति

सत्रपः

किं

गोत्रभित्

Bhaṭṭikâvya.

5.28.

-क्रतुः

Name.

of

Indra

घोषस्यान्ववदिष्टेव

लङ्का

पूतक्रतोः

पुरः

Bhaṭṭikâvya.

8.29.

-तृणम्

white

Kuśa

grass.

-द्रुः

the

tree

called

पलाश.

-धान्यम्

sesamum.

-पत्री

holy

basil

(

तुलसी

).

-पाप,

-पाप्मन्

Adjective.

freed

from

sin.

-फलः

the

bread

fruit

tree

(

पनस

).

Apte 1890 English

पूत

p.

p.

[

पू-क्त

]

1

Purified,

cleansed,

washed

(

fig.

also

)

दृष्टिपूतं

न्यसेत्पादं

वस्त्रपूतं

जलं

पिबेत्

सत्यपूतां

वदेद्वाचं

मनःपूनं

समाचरेत्

Ms.

6.

46.

2

Threshed,

winnowed.

3

Expiated.

4

Contrived,

invented.

5

Stinking,

putrid,

fetid,

foul-smelling.

तः

1

A

conch-shell.

2

White

Kuśa

grass.

तं

Truth.

ता

An

epithet

of

Durgā.

Comp.

आत्मन्

a.

pureminded.

(

m.

)

{1}

an

epithet

of

Viṣṇu.

{2}

a

purified

man,

saint,

sage.

क्रतायी

Śacī,

the

wife

of

Indra

Bk.

8.

29.

तृणं

white

Kuśa

grass.

द्रुः

the

tree

called

पलाश

धान्यं

sesamum.

पाप,

पाप्मन्

a.

freed

from

sin.

फलः

the

bread-fruit

tree

(

पनस

).

Monier Williams Cologne English

1.

पूत॑

Masculine, Feminine, Neuter

(

for

2.

See

पूय्,

page.

641

)

cleaned,

purified,

pure,

clear,

bright,

ṛg-veda

et cetera.

et cetera.

पूत॑

masculine gender.

(

Lexicographers, esp. such as amarasiṃha, halāyudha, hemacandra, &c.

)

a

conch-shell

white

Kuśa

grass

Flacourtia

Sapida

dual number.

the

buttocks

(

confer, compare.

पुत

)

पूत

[

confer, compare.

Latin.

pǔtus,

pūrus.

]

2.

पूत

Masculine, Feminine, Neuter

(

for

1.

See

पू,

page.

640

)

putrid,

foul-smelling,

stinking,

Lexicographers, esp. such as amarasiṃha, halāyudha, hemacandra, &c.

Monier Williams 1872 English

1.

पूत,

अस्,

आ,

अम्

(

for

2.

see

rt.

पूय्,

p.

590

),

made

clean

or

pure,

purified,

pure,

cleaned,

cleansed,

clean,

washed

threshed,

winnowed

expiated,

atoned

for

bright

contrived,

invented,

composed

guarded,

defended

?

(

अम्

),

n.

truth,

speaking

truth

(

अस्

),

m.

a

conch-shell

white

Kuśa

grass

the

plant

Flacourtia

Sapida

(

),

m.

du.

the

buttocks,

(

in

this

sense

a

wrong

reading

for

पुत

)

(

),

f.

an

epithet

of

Durgā.

—पूत-क्रता,

f.,

N.

of

a

woman

[

cf.

the

two

following

words.

]

—पूतक्रतायी,

f.

the

wife

of

Pūta-kratu

the

wife

of

Indra.

—पूत-

क्रतु,

उस्,

m.

‘of

clear

intellect,

N.

of

a

man

an

epithet

of

Indra.

—पूत-गन्ध,

अस्,

m.

a

species

of

plant

(

=

वर्वर

).

—पूत-तृण,

अम्,

n.

white

Kuśa

grass

[

cf.

पुण्य-तृण।

]

—पूत-दक्ष,

अस्,

आ,

अम्,

Ved.

‘pure-willed,

pure-minded,

an

epithet

of

the

Ādityas

and

other

gods

(

अस्

),

m.,

N.

of

a

descendant

of

Aṅgiras,

author

of

the

hymn

Ṛg-veda

VIII.

83.

—पूत-दक्षस्,

आस्,

आस्,

अस्,

Ved.

‘pure-minded,

an

epithet

of

the

Ādityas.

—पूत-द्रु,

उस्,

m.

‘pure

tree,

the

tree

Butea

Frondosa

(

=

पलाश,

but

possibly

fr.

2.

पूत

).

—पूत-धान्य,

अम्,

n.

‘winnowed

grain,

sesa-

mum.

—पूत-पाप,

अस्,

आ,

अम्,

or

पूत-पाप्मन्,

आ,

आ,

अ,

purified

or

freed

from

sin.

—पूत-फल,

अस्,

m.

‘pure-fruited,

the

Jaka

or

bread-fruit

tree,

Artocarpus

Integrifolia

(

=

पनस

).

—पूत-बन्-

धन,

अस्,

ई,

अम्,

Ved.

attached

to

that

which

is

pure

(

Sāy.

=

पूतं

सूर्यम्

अनुबध्नत्

).

—पूत-

बन्धु,

उस्,

उस्,

उ,

of

pure

descent,

of

noble

race

(

Sāy.

=

पूत-स्तोत्र,

accepting

pious

praise.

)

—पूत-

भृत्,

त्,

m.,

Ved.

a

kind

of

vessel

which

receives

the

Soma

juice

after

it

has

been

strained.

—पूत-

मति,

इस्,

m.

‘pure-minded,

an

epithet

of

Śiva.

—पूत-यवम्,

ind.

at

the

time

of

winnowing

barley

[

cf.

पूयमान-यवम्।

]

—पूतात्म-ता,

f.

personal

purity,

purity

of

soul.

—पूतात्मन्

(

°त-

आत्°

),

आ,

आ,

अ,

pure-minded,

personally

pure

(

),

m.

a

pure

or

purified

person,

saint,

ascetic

a

man

of

a

cleanly

person,

a

man

purified

by

ablution.

पूत

पूत,

पूति।

See

p.

589

and

col.

2.

of

this

p.

2.

पूत,

अस्,

आ,

अम्

(

for

1.

see

rt.

1.

पू,

p.

589

),

putrid,

foul-smelling,

ill-smelling,

fetid,

stinking.

Hindi Hindi

विशुद्ध

Apte Hindi Hindi

पूत

भू*

क*

कृ*

-

पू

+

क्त

"शुद्ध

किया

हुआ,

छाना

हुआ,

धोया

हुआ

"

पूत

भू*

क*

कृ*

-

पू

+

क्त

"पिछोड़ा

हुआ,

फटका

हुआ"

पूत

भू*

क*

कृ*

-

पू

+

क्त

प्रायश्चित

किया

हुआ

पूत

भू*

क*

कृ*

-

पू

+

क्त

"योजनाकृत,

आविष्कृत"

पूत

भू*

क*

कृ*

-

पू

+

क्त

"सड़ने

वाला,

गला-सड़ा,

दुर्गन्धमय,

बदबूदार"

पूतः

पुंलिङ्गम्

-

पू

+

क्त

शंख

पूतः

पुंलिङ्गम्

-

पू

+

क्त

सफेद

कुश

घास

पूतम्

नपुंलिङ्गम्

-

पू

+

क्त

सचाई

Shabdartha Kaustubha Kannada

पूत

पदविभागः

पुल्लिङ्गः

कन्नडार्थः

ಶಂಖ

निष्पत्तिः

पूङ्

(

पवने

)

-

कर्त०

"क्तः"

(

३-४-७२

)

व्युत्पत्तिः

पवते

इति

पूत

पदविभागः

पुल्लिङ्गः

कन्नडार्थः

ಬಿಳಿಯ

ದರ್ಭೆ

पूत

पदविभागः

पुल्लिङ्गः

कन्नडार्थः

ಹುಳಿ

ಬೇಲ

पूत

पदविभागः

नपुंसकलिङ्गः

कन्नडार्थः

ಸತ್ಯ

/ದಿಟ

/ನಿಜ

/ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ

पूत

पदविभागः

नपुंसकलिङ्गः

कन्नडार्थः

ತೂರಿದ

ಧಾನ್ಯ

/ಹೊಟ್ಟಿನಿಂದ

ಬೇರ್ಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ

ಧಾನ್ಯ

पूत

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ಪವಿತ್ರವಾದ

/ಪರಿಶುದ್ಧವಾದ

पूत

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ಚೆನ್ನಾಗಿ

ಶೋಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟ

/ಯಾವ

ದೋಷವೂ

ಇಲ್ಲದ

प्रयोगाः

"दृष्टिपूतं

पदं

न्यस्येत्

वस्त्रपूतं

जलं

पिबेत्

सत्यपूतां

वदेद्वाचं

मनःपूतं

समाचरेत्

॥"

उल्लेखाः

मनु०

६-४६

पूत

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತ

ವ್ರತ

ಮೊದಲಾದುವುಗಳಿಂದ

ಶುದ್ಧನಾದ

पूत

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ಪವಿತ್ರವಾದ

प्रयोगाः

"अश्रान्तश्रुतिपाठपूतरसनाविर्भूतभूरिस्तव..."

उल्लेखाः

नैष०

२-१०२

L R Vaidya English

pUta

{%

(

I

)

a.

(

f.

ता

)

%}

1.

Cleaned,

washed,

purified

2.

threshed,

winnowed

3.

contrived,

composed

4.

foul-smelling,

stinking,

putrid.

pUta

{%

(

II

)

m.

%}

1.

A

conch-shell

2.

white

kuśa

grass.

pUta

{%

(

III

)

n.

%}

Truth.

Edgerton Buddhist Hybrid English

pūta

(

Skt.

Lex.,

n.

of

various

plants

),

n.

of

some

plant:

Mmk

〔85.11〕.

Kridanta Forms Sanskrit

पूय्

(

पू꣡यीँ॒

विशरणे

दुर्गन्धे

-

भ्वादिः

-

सेट्

)

ल्युट् →

पूयनम्

अनीयर् →

पूयनीयः

-

पूयनीया

ण्वुल् →

पूयकः

-

पूयिका

तुमुँन् →

पूयितुम्

तव्य →

पूयितव्यः

-

पूयितव्या

तृच् →

पूयिता

-

पूयित्री

क्त्वा →

पूयित्वा

ल्यप् →

प्रपूय्य

क्तवतुँ →

पूतवान्

-

पूतवती

क्त →

पूतः

-

पूता

शानच् →

पूयमानः

-

पूयमाना

पू

(

पू꣡ङ्

पवने

-

भ्वादिः

-

सेट्

)

ल्युट् →

पवनम्

अनीयर् →

पवनीयः

-

पवनीया

ण्वुल् →

पावकः

-

पाविका

तुमुँन् →

पवितुम्

तव्य →

पवितव्यः

-

पवितव्या

तृच् →

पविता

-

पवित्री

क्त्वा →

पवित्वा

/

पूत्वा

ल्यप् →

प्रपूय

क्तवतुँ →

पवितवान्

/

पूतवान्

-

पवितवती

/

पूतवती

क्त →

पवितः

/

पूतः

-

पविता

/

पूता

शानच् →

पवमानः

-

पवमाना

Wordnet Sanskrit

Synonyms

पवित्र,

मेध्य,

पूत,

पावन,

पवन,

शुचि,

शौचोपेत

(Adjective)

धर्मेण

शुद्धः।

"काशी

इति

पवित्रं

स्थानम्

अस्ति।"

Tamil Tamil

பூத

:

புனிதமான,

சுத்தம்

செய்யப்பட.

Amarakosha Sanskrit

पूत

पुं।

पवित्रः

समानार्थकाः

पवित्र,

प्रयत,

पूत,

पूत,

पवित्र,

मेध्य,

विविक्ति

2।7।45।1।3

पवित्रः

प्रयतः

पूतः

पाषण्डाः

सर्वलिङ्गिनः।

पालाशो

दण्ड

आषाढो

व्रते

राम्भस्तु

वैणवः॥

पदार्थ-विभागः

,

द्रव्यम्,

पृथ्वी,

चलसजीवः,

मनुष्यः

पूत

वि।

अपनीतबुसधान्यम्

समानार्थकाः

पूत,

बहुलीकृत

2।9।23।2।3

शूकोऽस्त्री

श्लक्ष्णतीक्ष्णाग्रे

शमी

शिम्बा

त्रिषूत्तरे।

ऋद्धमावसितं

धान्यं

पूतं

तु

बहुलीकृतम्.।

पदार्थ-विभागः

खाद्यम्,

प्राकृतिकखाद्यम्

पूत

वि।

पवित्रः

समानार्थकाः

पवित्र,

प्रयत,

पूत,

पूत,

पवित्र,

मेध्य,

विविक्ति

3।1।55।2।1

मलीमसं

तु

मलिनं

कच्चरं

मलदूषितम्.

पूतं

पवित्रं

मेध्यं

वीध्रं

तु

विमलार्थकम्.।

पदार्थ-विभागः

,

द्रव्यम्,

पृथ्वी,

चलसजीवः,

मनुष्यः

Kalpadruma Sanskrit

पूतं,

क्लीबम्

(

पूयते

स्मेति

पू

+

कर्म्मणि

क्तः

)अपनीतवुषधान्यम्

वओलान

धान

इतिभाषा

तत्पर्य्यायः

बहुलीकृतम्

इत्यमरः

।२

२३

पूतः,

त्रि,

(

पू

शोधे

+

क्तः

)

व्रतादिना

शुद्धः

।तत्पर्य्यायः

पवित्रः

प्रयतः

इत्यमरः

।२

४५

शुद्धः

यथा,

--“दधिगोमयादि

सामान्यं

पवित्रं

स्वभावपवित्रंवा

।”

इति

भरतः

तत्पर्य्यायः

पवित्रम्

।मेध्यम्

इत्यमरः

५५

यथा,

--“चक्षुःपूतं

न्यसेत्

पादं

वस्त्रपूतं

जलं

पिबेत्

।सत्यपूतं

वदेद्वाक्यं

बुद्धिपूतं

विचिन्तयेत्

”इति

मार्कण्डेयपुराणम्

सत्यम्

इति

जटाधरः

पूतः,

पुंलिङ्गम्

(

पूयते

स्म

येनेति

पू

+

करणे

क्तः

।यद्वा,

पवते

स्मेति

गत्यर्थेति

कर्त्तरि

क्तः

)शङ्खः

श्वेतकुशः

विकङ्कतवृक्षः

इति

राज-निर्घण्टः

Vachaspatyam Sanskrit

पूत

नपुंलिङ्गम्

पू--क्त

अपनीतबुषे

(

आगडारहित

)

वहुलीकृतेघान्ये

अमरः

व्रतादिना

शुद्धे

त्रीषु लिङ्गेषु

जटाध०

सत्ये

।४

शङ्खे

श्वेतकुशे

विकङ्कतवृक्षे

पुंलिङ्गम्

दूर्वायां

स्त्रीटाप्

राजनि०

पवित्रे

त्रीषु लिङ्गेषु

Capeller German

पूत

(

s.

1.

पर्

)

Neuter.

Lohn,

Verdienst.

Burnouf French

पूत

पूत

(

pp.

de

पू

)

nettoyé

purifié,

pur

lat.

putus,

purus.

(

pp.

de

पूय्

)

qui

pue,

qui

sent

mauvais

lat.

putidus.

--

S.

neuter

pureté

véracité.

--

S.

masculine

au

du.

les

fesses.

पूतक्रतु

masculine

surn.

d'Indra.

पूतक्रतायी

feminine

l'épouse

d'Indra.

पूतना

feminine

demon

femelle,

tué

par

Kṛṣṇa.

Maladie

des

enfants

attribuée

à

Pūtanā.

Terminalia

chebula,

bot.

पूतनारि

(

अरि

)

et

पूतनाहन्

masculine

(

हन्

)

Kṛṣṇa,

meurtrier

de

Pūtanā.

पूतात्मन्

neuter

ascète,

personne

dont

l'âme

est

purifiée.

Stchoupak French

पूत-

(

पू-

)

a.

v.

nettoyé,

purifié

clair,

brillant

-ता-

Feminine.

pureté.

°पाप-

°पाप्मन्-

a.

purifié

du

péché,

délivré

du

péché.

°स्व-भाव-

Masculine.

naturel

pur.

पूतं-मन्य-

a.

qui

se

croit

purifié.