पर्याप्त (paryApta)

पर्य्याप्त

Masculine, Feminine, Neuter

(

-प्तः-प्ता-प्तं

)

1.

Obtained,

gained.

2.

Able,

adequate.

3.

All,

complete,

entire,

enough,

sufficient.

Neuter.

adv.

(

-प्तं

)

1.

Willing,

readily.

2.

Ably,

powerfully.

3.

Satisfactorily.

4.

Unwillingly.

Etymology

परि

before,

आप्

to

acquire,

Affix.

भावे

क्त

।

पर्याप्त

adjective

got,

obtained,

finished,

complete,

large,

copious,

sufficient

to,

enough

for

(

genetive

or

dative

)

neuter

adverb

,

with

एतावता

this

is

enough

for

(

genetive

).

पर्य्या_प्त

(

प्तः-प्ता-प्तं

)

a.

Obtained

able

all,

entire.

Neuter.

Willingly

ably.

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

enough

मास्तु,

यथेष्टं

अभवत्

-

mAstu,

yatheSTaMabhavat

-

Sentence

-

No,

Ihavehadenough.

एतावत्

धनं

न

पर्याप्तम्

-

etAvatdhanaMnaparyAptam

-

Sentence

-

Thismuchmoneyisnotenough.

उपसम्पन्न

-

upasampanna

-

Adjective

-

enough

पार्याप्तिक

-

pAryAptika

-

Adjective

-

enough

अरम्

-

aram

-

Indeclinable

-

enough

अलम्

-

alam

-

Indeclinable

-

enough

मास्मात्

परम्

-

mAsmAt

param

-

Indeclinable

-

enough

पर्याप्तम्

-

paryAptam

-

Indeclinable

-

enough

साधु

-

sAdhu

-

Neuter

-

enough

कृत

-

kRta

-

Neuter

-

enough

of

अपर्याप्त

-

aparyApta

-

Adjective

-

not

enough

अनलम्

-

analam

-

Indeclinable

-

not

enough

अलन्धूम

-

alandhUma

-

Masculine

-

smoke

enough

प्रकामभुज्

-

prakAmabhuj

-

Adjective

-

eating

enough

यथेष्टम्

अस्ति

-

yatheSTam

asti

-

Sentence

-

There

is

enough.

सुभिक्ष

-

subhikSa

-

Adjective

-

having

enough

food

supply

लोमवाहन

-

lomavAhana

-

Adjective

-

sharp

enough

to

cut

a

hair

लोमवाहिन्

-

lomavAhin

-

Adjective

-

sharp

enough

to

cut

a

hair

चातुष्प्राश्य

-

cAtuSprAzya

-

Adjective

-

enough

for

4

persons

to

eat

रोमवाहिन्

-

romavAhin

-

Adjective

-

sharp

enough

to

cut

a

hairs

सरोवर

-

sarovara

-

Neuter

-

any

piece

of

water

deep

enough

for

the

lotus

एकायनगत

-

ekAyanagata

-

Adjective

-

walking

on

a

foot-path

only

wide

enough

for

one

कवलग्राह

-

kavalagrAha

-

Masculine

-

water

enough

for

swallowing

or

for

rinsing

the

mouth

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

sufficient

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

enough

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

sufficient

for

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

obtained

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

limited

in

number

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

abundant

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

willingly

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

match

for

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

many

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

extensive

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

copious

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

readily

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

finished

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

adequate

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

equal

to

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

completed

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

spacious

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

gained

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

large

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

full

पर्याप्त

-

paryApta

-

ppp.

-

able

पर्याप्त

-

paryApta

-

ppp.

-

competent

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

willingly

कामम्

-

kAmam

-

adverb

-

willingly

सु

-

su

-

adverb

-

willingly

अहृणीयमानम्

-

ahRNIyamAnam

-

Indeclinable

-

willingly

कामकारतस्

-

kAmakAratas

-

Indeclinable

-

willingly

कामकारात्

-

kAmakArAt

-

Indeclinable

-

willingly

कामतस्

-

kAmatas

-

Indeclinable

-

willingly

कामात्

-

kAmAt

-

Indeclinable

-

willingly

क्राणा

-

krANA

-

Indeclinable

-

willingly

निःशल्यम्

-

niHzalyam

-

Indeclinable

-

willingly

निर्व्यलीकम्

-

nirvyalIkam

-

Indeclinable

-

willingly

निर्व्यलीकतस्

-

nirvyalIkatas

-

Indeclinable

-

willingly

प्रकामम्

-

prakAmam

-

Indeclinable

-

willingly

प्रकामतस्

-

prakAmatas

-

Indeclinable

-

willingly

प्रियप्रियेण

-

priyapriyeNa

-

Indeclinable

-

willingly

मंहना

-

maMhanA

-

Indeclinable

-

willingly

सुखम्

-

sukham

-

Indeclinable

-

willingly

अहृणीयमान

-

ahRNIyamAna

-

Indeclinable

-

willingly

कामकारेन

-

kAmakArena

-

Indeclinable

-

willingly

स्वधया

-

svadhayA

-

Indeclinable

-

willingly

मनसा

-

manasA

-

Indeclinable

-

willingly

प्रकाम

-

prakAma

-

Masculine

-

willingly

प्रिय

-

priya

-

Neuter

-

willingly

निर्व्यलीक

-

nirvyalIka

-

Adjective

-

willingly

done

परम्

-

param

-

Indeclinable

-

most

willingly

सुखसुखेन

-

sukhasukhena

-

Indeclinable

-

most

willingly

प्रतिनन्दति

{

प्रतिनन्द्

}

-

pratinandati

{

pratinand

}

-

verb

-

accept

willingly

सुश्रोतु

-

suzrotu

-

Adjective

-

hearing

willingly

सुहव

-

suhava

-

Adjective

-

listening

willingly

असम्प्रदत्त

-

asampradatta

-

Adjective

-

not

willingly

given

अरिधायस्

-

aridhAyas

-

Adjective

-

willingly

yielding

milk

सूपावृत्

-

sUpAvRt

-

Adjective

-

willingly

turning

towards

स्वावृत्

-

svAvRt

-

Adjective

-

willingly

turning

towards

विशिक्षु

-

vizikSu

-

Adjective

-

imparting

willingly

or

readily

सूपस्थान

-

sUpasthAna

-

Adjective

-

willingly

or

gladly

approached

रातहविस्

-

rAtahavis

-

Adjective

-

one

who

willingly

presents

offerings

शुश्रूषेण्य

-

zuzrUSeNya

-

Adjective

-

to

be

willingly

heard

or

attended

to

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

sufficient

समर्थ

-

samartha

-

Adjective

-

sufficient

योग्य

-

yogya

-

Adjective

-

sufficient

उपसम्पन्न

-

upasampanna

-

Adjective

-

sufficient

सन्तरुत्र

-

santarutra

-

Adjective

-

sufficient

अलञ्जुष

-

alaJjuSa

-

Adjective

-

sufficient

उद्भ्वी

-

udbhvI

-

Adjective

Feminine

-

sufficient

उद्भू

-

udbhU

-

Adjective

Masculine

Neuter

-

sufficient

अलम्

-

alam

-

Indeclinable

-

sufficient

प्रकामम्

-

prakAmam

-

Indeclinable

-

sufficiently

प्रकामतस्

-

prakAmatas

-

Indeclinable

-

sufficiently

प्रकाम

-

prakAma

-

Masculine

-

sufficiently

ऊन

-

Una

-

Adjective

-

not

sufficient

ऊनक

-

Unaka

-

Adjective

-

not

sufficient

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

sufficient

for

स्वस्थ

-

svastha

-

Adjective

-

self-sufficient

स्वयशस्

-

svayazas

-

Adjective

-

self-sufficient

अरम्

-

aram

-

Indeclinable

-

sufficiently

with

[

dat.

]

अलम्पुरुषीण

-

alampuruSINa

-

Adjective

-

sufficient

for

a

man

असम्पत्ति

-

asampatti

-

Feminine

-

not

being

sufficient

वर्षार्ह

-

varSArha

-

Adjective

-

sufficient

for

a

year

त्रैवर्षिक

-

traivarSika

-

Adjective

-

sufficient

for

3

years

मन्दविरिक्त

-

mandavirikta

-

Adjective

-

not

sufficiently

purged

सप्तपद्

-

saptapad

-

Adjective

-

sufficient

for

all

wants

अलञ्जीविक

-

alaJjIvika

-

Adjective

-

sufficient

for

livelihood

अलन्धन

-

alandhana

-

Adjective

-

possessing

sufficient

wealth

सहस्रवीर

-

sahasravIra

-

Adjective

-

sufficient

for

a

thousand

men

वार्षिक

-

vArSika

-

Adjective

-

sufficient

or

lasting

for

a

year

पर्याप्तनयन

-

paryAptanayana

-

Adjective

-

having

a

sufficient

number

of

eyes

अल्पपायिन्

-

alpapAyin

-

Adjective

-

sucking

little

or

not

sufficiently

स्थौर

-

sthaura

-

Neuter

-

sufficient

load

for

a

horse

or

ass

साम

-

sAma

-

Adjective

-

not

sufficiently

prepared

or

matured

समानिचय

-

samAnicaya

-

Adjective

-

one

who

has

a

store

sufficient

for

a

year

अप्रतिवीर्यारम्भ

-

aprativIryArambha

-

Adjective

-

not

having

sufficient

strength

to

undertake

anything

रात्रिक

-

rAtrika

-

Adjective

-

lasting

or

sufficient

for

or

completed

in

a

certain

number

of

nights

or

days

कुम्भीधान्य

-

kumbhIdhAnya

-

Masculine

-

one

who

has

grain

stored

in

jars

sufficient

for

six

days

or

for

one

year's

consumption

on

पर्याप्त

-

paryApta

-

Adjective

-

adequate

यथार्थ

-

yathArtha

-

Adjective

-

adequate

कृत्य

-

kRtya

-

Adjective

-

adequate

भव्य

-

bhavya

-

Adjective

-

adequate

उपपन्न

-

upapanna

-

Adjective

-

adequate

क्षम

-

kSama

-

Adjective

-

adequate

पात्रिक

-

pAtrika

-

Adjective

-

adequate

सम्भावित

-

sambhAvita

-

Adjective

-

adequate

सम्भाव्य

-

sambhAvya

-

Adjective

-

adequate

सम्भूत

-

sambhUta

-

Adjective

-

adequate

पारय

-

pAraya

-

Adjective

-

adequate

अलम्

-

alam

-

Indeclinable

-

adequate

आप्त

-

Apta

-

ppp.

-

adequate

यथावत्

-

yathAvat

-

adverb

-

adequately

पर्याप्तरूपेण

-

paryAptarUpeNa

-

adverb

-

adequately

[

as

required

]

यथापेक्ष

-

yathApekSa

-

adverb

-

adequately

उत्सहते

{

उत्सह्

}

-

utsahate

{

utsah

}

-

verb

-

be

adequate

सम्भवते

{

सम्भू

}

-

sambhavate

{

sambhU

}

-

verb

-

be

adequate

सम्भवति

{

सम्भू

}

-

sambhavati

{

sambhU

}

-

verb

-

be

adequate

अभिकल्पते

{

अभिकॢप्

}

-

abhikalpate

{

abhiklRp

}

-

verb

1

-

be

adequate

to

अयोग्य

-

ayogya

-

Adjective

-

not

adequate

to

अभिकॢप्त

-

abhiklRpta

-

Adjective

-

being

adequate

to

अन्यूनार्थवादिन्

-

anyUnArthavAdin

-

Adjective

-

adequately

expressive

उपपादयति

{

उपपद्

}

-

upapAdayati

{

upapad

}

-

verb

caus.

-

make

fit

or

adequate

for

समर्थ

-

samartha

-

Adjective

-

very

forcible

or

adequate

उपपद्यते

{

उपपद्

}

-

upapadyate

{

upapad

}

-

verb

-

be

fit

for

or

adequate

to

उपपद्यति

{

उपपद्

}

-

upapadyati

{

upapad

}

-

verb

-

be

fit

for

or

adequate

to

अनिमित्त

-

animitta

-

Adjective

-

having

no

adequate

occasion

समर्थयुक्त

-

samarthayukta

-

Adjective

-

adequate

to

or

qualified

for

विभवति

{

विभू

}

-

vibhavati

{

vibhU

}

-

verb

-

be

adequate

or

equal

to

or

a

match

for

अनिमित्त

-

animitta

-

Neuter

-

absence

of

an

adequate

cause

or

occasion

पर्याप्त

paryApta

Adjective

readily

कामम्

kAmam

adverb

readily

क्राणा

krANA

Indeclinable

readily

मंहना

maMhanA

Indeclinable

readily

अरम्

aram

Indeclinable

readily

प्रकॢप्तम्

praklRptam

Indeclinable

readily

आमिश्लतम

Amizlatama

Adjective

readily

mixing

अविष्यत्

aviSyat

Adjective

helping

readily

अनायासकृत

anAyAsakRta

Adjective

done

readily

or

easily

अयत्नकृत

ayatnakRta

Adjective

easily

or

readily

produced

अयत्नज

ayatnaja

Adjective

easily

or

readily

produced

फाण्ट

phANTa

Adjective

readily

or

easily

prepared

विशिक्षु

vizikSu

Adjective

imparting

willingly

or

readily

पर्य्याप्त

Masculine, Feminine, Neuter

(

-प्तः-प्ता-प्तं

)

1

Obtained,

gained.

2

Able,

adequate.

3

All,

complete,

entire,

enough,

sufficient.

Neuter.

adv.

(

-प्तं

)

1

Willing,

readily.

2

Ably,

powerfully.

3

Satisfactorily.

4

Unwillingly.

Etymology

परि

before

आप

to

acquire,

Affix.

क्त.

पर्याप्त

[

paryāpta

],

Past passive participle.

Obtained,

got,

gained

पर्याप्तसप्तभुवनाभय-

दक्षिणानि

(

तातचरितानि

)

Uttararàmacharita.

5.33.

Finished,

completed.

Full,

whole,

entire,

complete,

all

पर्याप्तचन्द्रेव

शरत्त्रियामा

Kumârasambhava (Bombay).

7.26

Raghuvamsa (Bombay).

6.44.

Able,

competent,

adequate

(

न

)

क्रुद्धस्य

समरे

स्थातुं

पर्याप्ताः

Mahâbhârata (Bombay).

*

7.15.5.

पर्याप्तो$सि

प्रजाः

पातुम्

Raghuvamsa (Bombay).

1.25.

Enough,

sufficient

यावतैषां

समाप्येरन्

यज्ञाः

पर्याप्तदक्षिणाः

Raghuvamsa (Bombay).

17.17

Manusmṛiti.

11.7.

Large,

extensive,

spacious

पर्याप्तनेत्रम्

Veṇîsamhâra.

4.1.

Abundant,

copious,

many

पर्याप्तपुष्पस्तबकस्तनाभ्यः

Kumârasambhava (Bombay).

3.39

Limited

in

number

अपर्याप्तं

तदस्माकं

बलं

भीष्माभिरक्षितम्

पर्याप्तं

त्विदमेतेषां

बलं

भीमाभिरक्षितम्

॥

Bhagavadgîtâ (Bombay).

1.1.-प्तम्

Indeclinable.

Willingly,

readily.

To

one's

satisfaction,

enough,

sufficiently

पर्याप्तमाचामति

Uttararàmacharita.

4.1.

'drinks

his

fill'.

Fully,

adequately,

ably,

competently.

Compound.

-काम

Adjective.

one

whose

desires

are

accomplished

पर्याप्तकामस्य

कृतात्मनस्तु

Muṇḍa.

3.2.2.

पर्याप्त

p.

p.

1

Obtained,

got

gained

U.

5.

34.

2

Finished,

completed.

3

Full,

whole,

entire,

complete,

all

पर्याप्तचंद्रेव

शरित्त्रयामा

Ku.

7.

26

R.

6.

44.

4

Able,

competent,

adequate

R.

10.

25.

5

Enough,

sufficient

R.

15.

11,

17.

17

Ms.

11.

7.

6

Large,

extensive,

spacious.

7

Abundant,

copious,

many

Ku.

3.

39.

त्पं

ind.

1

Willingly,

readily.

2

To

one's

satisfaction.

enough,

sufficiently

पर्याप्तमाचामति

U.

4.

1

‘drinks

his

fill.’

3

Fully,

adequately,

ably,

competently.

पर्य्-आप्त

Masculine, Feminine, Neuter

obtained,

gained,

uttararāma-carita

finished,

completed,

full,

upaniṣad

kālidāsa

extensive,

spacious,

large,

harivaṃśa

abundant,

copious,

many,

kāvya literature

sufficient

for

(

dative case.

or

genitive case.

)

adequate,

equal

to,

a

match

for

(

genitive case.

dative case.

locative case.

or

Infinitive mood.

confer, compare.

pāṇini

iii,

4,

66

),

mahābhārata

kāvya literature

et cetera.

limited

in

number,

Monier-Williams' Sanskrit-English Dictionary, 1st edition with marginal notes

पर्य्-आप्त,

अस्,

आ,

अम्,

obtained,

gained

finished,

ended,

completed,

complete,

large,

extensive,

spacious

full

able,

adequate,

enough,

sufficient

many

(

अम्

),

ind.

willingly,

readily

ably,

powerfully

satis-

factorily.

—पर्याप्त-कल,

अस्,

आ,

अम्,

having

full

digits

(

as

the

moon

).

—पर्याप्त-काम,

अस्,

आ,

अम्,

Ved.

one

whose

desires

are

under

control.

—पर्याप्-

त-ता,

f.

satisfaction,

gratification.

—पर्याप्त-दक्-

षिण,

अस्,

आ,

अम्,

accompanied

with

liberal

gifts.

—पर्याप्त-भोग,

अस्,

आ,

अम्,

possessing

or

en-

joying

a

sufficiency.

—पर्याप्त-वत्,

आन्,

अती,

अत्,

able,

capable.

पर्याप्त

pari‿āpta,

pp.

sufficient:

-tā,

Feminine.

abundance

🞄(

pári

)

-āpti,

Feminine.

conclusion

sufficiency

🞄being

a

match

for

any

one

competency,

🞄capacity

for

(

—°

).

पर्याप्त

भू*

क*

कृ*

-

परि

+

अप्

+

क्त

"प्राप्त

किया

हुआ,

हासिल

किया

हुआ,

उपलब्ध"

पर्याप्त

भू*

क*

कृ*

-

परि

+

अप्

+

क्त

"समाप्त

किया

हुआ,

पूरा

किया

हुआ"

पर्याप्त

भू*

क*

कृ*

-

परि

+

अप्

+

क्त

"भरा

हुआ,

पूर्ण,

समस्त,

सारा,

समग्र"

पर्याप्त

भू*

क*

कृ*

-

परि

+

अप्

+

क्त

"योग्य,

सक्षम,

यथेष्ट"

पर्याप्त

भू*

क*

कृ*

-

परि

+

अप्

+

क्त

"काफी,

यथोचित"

पर्याप्तम्

नपुंलिङ्गम्

-

-

"स्वेच्छापूर्वक,

तत्परता

के

साथ"

पर्याप्तम्

नपुंलिङ्गम्

-

-

"ससन्तोष,

काफी,

यथेष्ट

रूप

से"

पर्याप्तम्

नपुंलिङ्गम्

-

-

"पूरी

तरह

से,

योग्यतापूर्वक,

सक्षमता

के

साथ"

पर्याप्त

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ಸಾಕಷ್ಟು/ಸಾಕಾಗುವ/ಯಥೇಷ್ಟವಾದ

निष्पत्तिः

परि+आपॢ

(

व्याप्तौ

)

"क्तः"

(

३-४-७२

)

प्रयोगाः

"यावतैषां

समाप्येरन्यज्ञाः

पर्याप्तदक्षिणाः"

उल्लेखाः

रघु०

१७-१७

पर्याप्त

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ಹೊಂದಲ್ಪಟ್ಟ/ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟ/ಸಂಪಾದಿಸಲ್ಪಟ್ಟ

प्रयोगाः

"पर्याप्तसप्तभुवनाभयदक्षिणानि

पुण्यानि

पुण्यानि

तातचरितान्यपि

यो

न

वेद"

उल्लेखाः

उ०

रा०

५-३३

पर्याप्त

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ಸಂಪೂರ್ಣವಾದ/ಸಮಗ್ರವಾದ

प्रयोगाः

"शरत्प्रमृष्टाम्बुधरोपरोधः

शशीव

पर्याप्तकलो

नलिन्याः"

उल्लेखाः

रघु०

६-४४

पर्याप्त

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ದಕ್ಷ/ಶಕ್ತ/ಸಮರ್ಥ

प्रयोगाः

"पर्याप्तोऽसि

प्रजाः

पातुमौदासीन्येन

वर्तितुम्"

उल्लेखाः

रघु०

१०-२५

पर्याप्त

पदविभागः

विशेष्यनिघ्नम्

कन्नडार्थः

ಬಹಳ/ತುಂಬ/ತುಂಬಿತುಳುಕುವ

प्रयोगाः

"पर्याप्तपुष्पस्तबकस्तनाभ्यः

स्फुरत्प्रवालौष्ठमनोहराभ्यः"

उल्लेखाः

कुमा०

३-३९

पर्याप्त

पदविभागः

नपुंसकलिङ्गः

कन्नडार्थः

ತೃಪ್ತಿ

पर्याप्त

पदविभागः

नपुंसकलिङ्गः

कन्नडार्थः

ನಿವಾರಣ

विस्तारः

"पर्याप्तं

तु

यथेष्टे

स्यात्

तृप्तौ

शक्ते

निवारणे"

विश्व०

पर्याप्त

पदविभागः

अव्यय

कन्नडार्थः

ಸಾಕಾಗುವಷ್ಟು/ತೃಪ್ತಿಯಾಗುವಷ್ಟು

प्रयोगाः

"प्रियापीतादभ्यधिकं

तपोवनमृगः

पर्याप्तमाचाति"

उल्लेखाः

उ०

रा०

४-१

paryApta

{%

(

I

)

a.

(

f.

प्ता

)

%}

1.

Obtained,

gained

2.

finished,

completed

3.

full,

all,

whole,

R.vi.44,

K.S.vii.26

4.

adequate,

enough,

sufficient,

R.xv.18,

M.xi.7.(

पर्याप्तम्

is

used

as

an

indeclinable

in

the

sense

of-

(

1

)

readily

(

2

)

satisfactorily,

to

one’s

till,

e.g.

पर्याप्तमाचामति

(

3

)

fully,

ably,

adequately.

)

पर्याप्त

(

Part.

pass.

r.

आप्

praef.

परि

s.

त

)

sufficiens,

ap-

tus,

idoneus.

MAN.

7.

76.

11.

7.

BH.

1.

10.

N.

11.

8.

(

v.

annot.

ad

hunc

locum.

)

paryāptaṃ

(

=

Pali

pariyattaṃ

=

alaṃ,

it

is

enough

),

it

is

enough:

paryāptaṃ

yaṃ

bhagavāṃ

…

eko

abhiniṣkrānto,

tat

sādhu

bhagavaṃ

(

mss.

°vāṃ

)

rāhulakumāraṃ

anujānāhi

yaṃ

na

pravrajiṣyati

Mv

〔iii.263.9〕

(

Śuddhodana

to

the

Buddha

)

(

Mākandikālaṃ,

i.e.

-ka

alaṃ

)

paryāptam

iti

Divy

〔532.14〕.

Synonyms

विस्तीर्ण,

विस्तृत,

महाकार,

विशाल,

पृथु,

पर्याप्त,

बहल

(Adjective)

यद्

लघु

नास्ति।

"महानगरेषु

एतादृशी

विस्तीर्णा

समभूमिः

न

दृश्यते।"

Synonyms

पर्याप्त

(Adjective)

यस्मिन्

किमपि

न्यूनं

नास्ति।

"तेन

सुहृदं

प्रीणितुं

पर्याप्ताः

प्रयत्नाः

कृतम्।"

Synonyms

तुष्टिः,

तृप्तिः,

तोषः,

सन्तोषः,

परितोषः,

तुषिटता,

परितुष्टता,

तृप्तता,

पर्याप्त

(Noun)

आकाङ्क्षानिवृत्तिः।

"ज्ञानार्जनेन

तुष्टिः

जाता

।"

पर्याप्त

नपुं।

यथेप्सितम्

समानार्थकाः

काम,

प्रकामम्,

पर्याप्त,

निकामम्,

इष्ट,

यथेप्सितम्,

लघु,

स्वादु

2।9।57।1।3

कामं

प्रकामं

पर्याप्तं

निकामेष्टं

यथेप्सितम्.

गोपे

गोपालगोसंख्यगोधुगाभीरवल्लवाः॥

पदार्थ-विभागः

,

गुणः,

मानसिकभावः

पर्य्याप्तं,

क्लीबम्

(

परि

+

आप्

+

भावे

क्तः

।

)

यथेष्टम्

।तृप्तिः

।

शक्तिः

।

निवारणम्

।

इति

मेदिनी

।ते,

१२७

॥

त्रि,

प्राप्तः

॥

(

शक्तिसम्पन्नः

।

यथा,

भगवद्गीतायाम्

।

१

।

१०

।“पर्य्याप्तन्त्विदमेतेषां

बलं

भीमाभिरक्षितम्

।”“पर्य्याप्तं

समर्थं

भाति

इति

।”

श्रीधरस्वामी

॥

)

पर्य्याप्त

नपुंलिङ्गम्

परि

+

आप--भावे--क्त

।

१

यथेष्टे

२

तृप्तौ

३

सामथ्ये४

निवारणे

५

योग्यत्वे

च

।

कर्त्तरि

क्त

।

६

समर्थे

७

प्राप्तेच

त्रीषु लिङ्गेषु

मेदि०

।

८

षर्य्याप्तिमम्बन्धयुक्ते

त्रीषु लिङ्गेषु

।

पर्याप्त

(

s.

आप्

)

vollendet

reichlich,

genügend,

hinreichend

für,

gewachsen

(

Dat.

o.

Gen.

)

Neuter.

adv.

पर्याप्तमेतावता

dies

genügt

(

Gen.

).

पर्याप्त

पर्याप्त

(

pp.

de

आप्

)

apte,

capable,

propre

à

suffisant.

(

?

)

qui

peut

être

compté.

पर्याप्ति

feminine

aptitude,

capacité,

suffisance.