Try संस्कृतवाहिनी (A word everyday) | YouTube Channel
धी (dhI)
This feature is only for logged in users. Please login to have full access to Kosha.
धी
-
dhI
-
Feminine
-
art
धी
-
dhI
-
Feminine
-
thought
धी
-
dhI
-
Feminine
-
meditation
धी
-
dhI
-
Feminine
-
notion
धी
-
dhI
-
Feminine
-
taking
for
धी
-
dhI
-
Feminine
-
science
धी
-
dhI
-
Feminine
-
mental
attitude
धी
-
dhI
-
Feminine
-
devotion
धी
-
dhI
-
Feminine
-
intention
धी
-
dhI
-
Feminine
-
splendour
धी
-
dhI
-
Feminine
-
wisdom
धी
-
dhI
-
Feminine
-
intelligence
धी
-
dhI
-
Feminine
-
prayer
धी
-
dhI
-
Feminine
-
knowledge
धी
-
dhI
-
Feminine
-
imagination
धी
-
dhI
-
Feminine
-
understanding
धी
-
dhI
-
Feminine
-
reflection
धी
-
dhI
-
Feminine
-
disposition
धी
-
dhI
-
Feminine
-
mind
धी
-
dhI
-
Feminine
-
intellect
धी
-
dhI
-
Feminine
-
religious
thought
धी
-
dhI
-
Feminine
-
opinion
धी
-
dhI
-
Feminine
-
design
धीयते
{
धी
}
-
dhIyate
{
dhI
}
-
verb
-
slight
धीयते
{
धी
}
-
dhIyate
{
dhI
}
-
verb
-
propitiate
धीयते
{
धी
}
-
dhIyate
{
dhI
}
-
verb
4
-
contain
धीयते
{
धी
}
-
dhIyate
{
dhI
}
-
verb
4
-
hold
धीयते
{
धी
}
-
dhIyate
{
dhI
}
-
verb
4
-
disregard
दीधीते
{
धी
}
-
dIdhIte
{
dhI
}
-
verb
-
reflect
दीधीते
{
धी
}
-
dIdhIte
{
dhI
}
-
verb
-
wish
दीधीते
{
धी
}
-
dIdhIte
{
dhI
}
-
verb
-
desire
दीधीते
{
धी
}
-
dIdhIte
{
dhI
}
-
verb
-
perceive
दीधीते
{
धी
}
-
dIdhIte
{
dhI
}
-
verb
-
think
दीधीते
{
धी
}
-
diidhIte
{
dhI
}
-
verb
3
-
wish
दीधीते
{
धी
}
-
diidhIte
{
dhI
}
-
verb
3
-
reflect
दीधीते
{
धी
}
-
diidhIte
{
dhI
}
-
verb
3
-
think
दीधीते
{
धी
}
-
diidhIte
{
dhI
}
-
verb
3
-
perceive
दीधीते
{
धी
}
-
diidhIte
{
dhI
}
-
verb
3
-
desire
अवदिधीते
{
अव-
धी
}
-
avadidhIte
{
ava-
dhI
}
-
verb
-
watch
or
lie
in
wait
for
धी
[
dhī
],
4
Ā
(
धीयते
)
To
disregard,
disrespect.
To
propitiate.
To
hold,
contain.
To
accomplish,
fulfil.
धीः
[
dhīḥ
],
[
ध्यै
भावे
क्विप्
संप्रसारणं
च
]
(
a
)
Intellect,
understanding
धियः
समग्रैः
स
गुणैरुदारधीः
Raghuvamsa (Bombay).
3.3
Compare.
कुधी,
सुधी
Et cætera.
धियो
यो
नः
प्रचोदयात्
Gāyatrimantra
तत्राज्ञानं
धिया
नश्येदाभासात्तु
घटः
स्फुरेत्
Vedāntasāra.
(
b
)
Mind
दुष्टधी
wicked-minded
स्थितधीः
किं
प्रभाषेत
Bhagavadgîtâ (Bombay).
2.54
Raghuvamsa (Bombay).
3.3.
Idea,
imagination,
fancy,
conception
न
धियां
पथि
वर्तसे
Kumârasambhava (Bombay).
6.22
ध्यायन्ति
चान्यं
धिया
Panchatantra (Bombay).
136.
A
thought,
intention,
purpose,
propensity
इमामहं
वेद
न
तावकीं
धियम्
Kirâtârjunîya.
1.37.
Devotion,
prayer.
A
sacrifice.
Knowledge,
science.
(
in
Horoscope
)
The
fifth
house
from
the
लग्न.
Compound.
-इन्द्रियम्
an
organ
of
perception
(
Equal or equivalent to, same as.
ज्ञानेन्द्रिय
quod vide, which see.
मनः
कर्णस्तथा
नेत्रं
रसना
च
त्वचा
सह
।
नासिका
चेति
षट्
तानि
धीन्द्रियाणि
प्रचक्षते
॥
-गुणाः
(
Plural.
)
intellectual
qualities:
they
are:
शुश्रूषा
श्रवणं
चैव
ग्रहणं
धारणं
तथा
।
ऊहापोहो$र्थविज्ञानं
तत्त्वज्ञानं
च
धीगुणाः
॥
Kāmandaka.
(
Singular.
)
(
नमो
)
अखिलधीगुणाय
Bhágavata (Bombay).
8.3.28.
-पतिः
(
धियांपतिः
)
Bṛihaspati,
the
preceptor
of
the
gods.
-मन्त्रिन्
Masculine.
,
सचिवः
a
minister
for
counsel
(
Opposite of.
कर्मसचिव
'a
minister
for
action
or
execution'
).
a
wise
or
prudent
adviser.
-विभ्रमः
hallucination.
-शक्तिः
Feminine.
intelletual
quality
or
faculty.
-सखः
a
counsellor,
adviser,
minister.
1.
धी
class.
3.
Ā.
दीधीते,
et cetera.
,
ṛg-veda
(
confer, compare.
√
दीधी
the
forms
धीमहि
and
अ॑धायि
belong
rather
to
√
1.
धा
pf.
दीधय,
°धिम,
°धियुर्
or
°ध्युर्,
°धिरे,
ṛg-veda
atharva-veda
brāhmaṇa
)
to
perceive,
think,
reflect
wish,
desire:
Intensive.
देध्यत्,
taittirīya-saṃhitā
2.
धी॑
feminine.
thought,
(
especially.
)
religious
thought,
reflection,
meditation,
devotion,
prayer
(
plural number.
Holy
Thoughts
personified
),
ṛg-veda
understanding,
intelligence,
wisdom
(
personified
as
the
wife
of
Rudra-Manyu,
bhāgavata-purāṇa
),
knowledge,
science,
art
notion,
opinion,
the
taking
for
(
comp.
),
ṛg-veda
et cetera.
et cetera.
(
य॑था
धिया॑
or
धिया॑
न॑,
according
to
thy
wisdom
or
will
इत्था॑
धिया॑
or
धि॑यः,
willingly
literally.
such
is
thy
will,
ṛg-veda
)
धी
1.
धी
(
sometimes
given
in
the
redu-
plicated
form
दीधी
the
later
forms
of
धी
are
1.
धा,
ध्या,
ध्यै,
q.
v.,
with
which
such
Vedic
forms
as
धीमहि
are
connected
by
native
commentators
),
cl.
2.
A.
दीधीते,
&c.,
to
shine,
appear
(
see
दीधी
)
cl.
1.
P.
(
fr.
rt.
ध्यै
),
ध्या-
यति,
&c.
(
see
ध्यै
),
to
perceive,
think,
reflect
to
wish,
desire.
(
A
root
धी,
cl.
4.
A.
धीयते,
&c.,
which
is
properly
Pass.
of
rt.
1.
धा,
is
given
in
the
Dhātu-pāṭha
and
is
said
to
have
the
following
senses,
—
to
contain,
hold
to
slight,
disregard
to
accomplish
to
propitiate.
)
2.
धी,
ईस्,
f.
thought,
idea,
notion,
intention
understanding,
wisdom,
intellect,
intelligence,
intel-
lectual
power,
mind
knowledge,
science,
art
reli-
gious
reflection,
devotion,
prayer
a
religious
rite,
sacrifice
Intelligence
personified
(
as
the
wife
of
Rudra
in
the
form
Manyu
)
(
in
astrology
)
the
fifth
house
from
the
Lagna
(
इयस्
),
f.
pl.
Holy
Thoughts
per-
sonified
[
cf.
इत्था-धी,
उदार-धी,
दुर्-धी,
दू-
ढी,
सु-धी,
&c.
]
—धियञ्-जिन्व,
अस्,
आ,
अम्,
Ved.
exciting
pious
reflection
or
promoting
devotion
(
Sāy.
)
to
be
propitiated
by
pious
rites
(
आ
),
m.
du.
epithet
of
the
Aśvins.
—धियन्-धा,
आस्,
आस्,
अम्,
Ved.
reflecting,
devout,
pious,
wise
(
Sāy.
)
celebrating
sacred
rites.
—धिया-जुर्,
ऊर्,
ऊर्,
ऊर्,
Ved.
worn
out
or
grown
old
in
the
performance
of
religious
duties.
—धियाम्-पति,
इस्,
m.
‘lord
of
the
thoughts,
’
the
soul
an
epithet
of
Mañju-ghoṣa.
—धिया-
वसु,
उस्,
उस्,
उ,
Ved.
abounding
in
devotion,
very
devout
(
Sāy.
)
recompensing
religious
rites
by
wealth.
—धी-जवन,
अस्,
आ,
अम्,
or
धी-जू,
ऊस्,
ऊस्,
उ,
Ved.
infusing
spirit,
inspiring
(
Sāy.
)
rapid
as
thought.
—धीन्द्रिय
(
धी-इन्°
),
अस्,
m.
an
organ
of
per-
ception
(
=
बुद्धीन्द्रिय
and
opposed
to
कर्मेन्-
द्रिय,
see
इन्द्रिय
).
—धी-मत्,
आन्,
अती,
अत्,
pos-
sessed
of
understanding,
endowed
with
intelligence,
intellectual,
intelligent,
wise,
learned,
sensible
(
आन्
),
m.
an
epithet
of
Bṛhas-pati,
preceptor
of
the
gods
N.
of
a
son
of
Virāj
of
a
son
of
Purū-ravas.
—धी-
मन्त्रिन्,
ई,
m.
a
minister
for
counsel
(
as
distinguished
fr.
कर्म-मन्त्रिन्,
a
minister
for
action
).
—धी-
मरण,
अस्,
m.
(
with
preceding
मिश्र
),
N.
of
a
man.
—धी-रण,
अस्,
आ,
अम्,
Ved.
delighting
in
devotion
(
Sāy.
)
whose
speech
is
with
praise,
a
devout
worshipper.
—धी-राज,
अस्,
m.,
N.
of
one
of
the
attendants
of
Śiva.
—धी-वत्,
आन्,
अती,
अत्,
Ved.
intelligent,
pious,
religious.
—धी-शक्ति,
इस्,
f.
power
of
the
mind,
mental
or
intellectual
faculty
(
as
atten-
tion,
comprehension,
&c.
).
—धी-सख,
अस्,
m.
a
wise
counsellor,
an
adviser,
mentor,
minister
a
tutor
or
friendly
adviser.
—धी-सचिव,
अस्,
m.
a
minister
for
counsel,
a
counsellor,
minister
a
wise
or
prudent
adviser.
—धी-हरा,
f.
a
kind
of
sweet
gourd.
धी
धी,
(
vb.
ध्यै
),
Feminine.
1.
Know-
ledge,
Bhāṣāp.
45
Man.
6,
92.
2.
Intellect,
mind,
Man.
12,
122.
3.
De-
votion,
Chr.
293,
4
=
Rigv.
i.
88,
4.
--
Compound
उदार-,
Adjective.
high-minded,
Chr.
44,
6.
Cf.
कु-,
पर-द्रोह-कर्मन्-,
Adjective.
injuring
another
in
deed
or
in
thought,
Man.
2,
161.
साधु-,
I.
Adjective.
well-disposed.
II.
Feminine.
a
wife's
or
hus-
band's
mother.
सु-,
Masculine.
1.
an
intelli-
gent,
wise
man.
2.
a
teacher.
स्थित-,
Adjective.
calm.
धीः
स्त्रीलिङ्गम्
-
"ध्यै
+
क्विप्,
संप्रसारण"
"बुद्धि,
समझ"
धीः
स्त्रीलिङ्गम्
-
"ध्यै
+
क्विप्,
संप्रसारण"
मन
धीः
स्त्रीलिङ्गम्
-
"ध्यै
+
क्विप्,
संप्रसारण"
"विचार,
कल्पना,
उत्प्रेक्षा,
प्रत्यय"
धीः
स्त्रीलिङ्गम्
-
"ध्यै
+
क्विप्,
संप्रसारण"
"विचार,
आशय,
प्रयोजन,
नैसर्गिक
प्रवृत्ति"
धीः
स्त्रीलिङ्गम्
-
"ध्यै
+
क्विप्,
संप्रसारण"
"भक्ति,
प्रार्थना"
धीः
स्त्रीलिङ्गम्
-
"ध्यै
+
क्विप्,
संप्रसारण"
यज्ञ
धीः
स्त्रीलिङ्गम्
-
ध्यै
भावे
क्विप्
संप्रसारणं
च
बुद्धि
धीः
स्त्रीलिङ्गम्
-
ध्यै
भावे
क्विप्
संप्रसारणं
च
मन
धीः
स्त्रीलिङ्गम्
-
ध्यै
भावे
क्विप्
संप्रसारणं
च
विचार
धीः
स्त्रीलिङ्गम्
-
ध्यै
भावे
क्विप्
संप्रसारणं
च
कल्पना
धीः
स्त्रीलिङ्गम्
-
ध्यै
भावे
क्विप्
संप्रसारणं
च
प्रार्थना
धीः
स्त्रीलिङ्गम्
-
ध्यै
भावे
क्विप्
संप्रसारणं
च
यज्ञ
धीः
स्त्रीलिङ्गम्
-
ध्यै
भावे
क्विप्
संप्रसारणं
च
लग्न
से
पाँचवा
घर
धी
पदविभागः
स्त्रीलिङ्गः
कन्नडार्थः
ಬುದ್ಧಿ
/ಪ್ರಜ್ಞೆ
निष्पत्तिः
ध्यै
(
चिन्तायाम्
)
-
"क्विप्"
सम्प्रसारणं
च
(
३-२-१७८
)
व्युत्पत्तिः
ध्यायत्यनया
प्रयोगाः
"अपनेयमुदेतुमिच्छता
तिमिरं
रोषमयं
धिया
पुरः"
उल्लेखाः
किरा०
२-३६
धी
पदविभागः
स्त्रीलिङ्गः
कन्नडार्थः
ಚಿತ್ತವೃತ್ತಿ
/ಉದ್ದೇಶ
/ಅಭಿಪ್ರಾಯ
प्रयोगाः
"इमामहं
वेद
न
तावकीं
धियं
विचित्ररूपाः
खलु
चित्तवृत्तयः"
।
"कामः
सङ्कल्पो
विचिकित्सा
श्रद्धाऽश्रद्धा
धृतिरधृतिर्ह्रीर्धीर्भीरित्येतत्सर्वं
मन
एव
॥"
उल्लेखाः
किरा०
१-३७,
श्रुतिः
५,
अक्ष,
अनिल,
अनुत्तर,
अर्थ,
असु,
आशुग,
इन्द्रिय,
इषु,
कङ्कपत्री,
करणीय,
कलङ्क,
कामगुण,
कामदेव,
खग,
तत्त्व,
तन्मात्र,
धी,
नाराच,
नालीक,
पक्षि,
पञ्च,
पतङ्ग,
पत्रिन्,
पर्व,
पवन,
पाण्डव,
पुत्र,
पृषत्क,
प्राण,
बाण,
भाव,
भूत,
भेदक,
मरुत्,
महाभूत,
महाव्रत,
मार्गण,
रत्न,
लेय,
लेयक,
वध,
वर्ष्मन्,
वात,
वायु,
विशिख,
विषय,
व्रत,
शर,
शरीर,
शस्त्र,
शिलीमुख,
शूक,
श्वसन,
समिति,
सायक,
स्मरबाण,
स्मरेषु
७,
अग,
अचल,
अद्रि,
अनिल,
अश्व,
ऋषि,
कलत्र,
कुलाचल,
क्षितिभृत्
क्ष्माधर,
क्ष्माभूत्,
गन्धन्वह,
गन्धवह,
गिरि,
घोटा,
छन्द,
छन्दस्,
तत्त्व,
तापस,
तुरग,
तुरङ्ग,
दिविचर,
द्वीप,
धरणिधर,
धराधर,
धरित्रीधर,
धातु,
धी,
नग,
पन्नग,
पर्वत,
पवन,
भय,
भूधर,
भूध,
भूभृत्,
मरुत्,
महीधर,
महीघ्र,
मातृका,
मारुत,
मुनि,
यति,
लोक,
वक्री,
वाजि,
वात,
वायु,
वार,
वासर,
व्यसन,
शिला,
शिलोच्चय,
शैल,
सप्त,
समीर,
समीरण,
स्थिर,
स्वर,
हय
८,
अनीक,
अनुष्टुभ्,
अहि,
इभ,
उरग,
करटिन्,
करिन्,
करेणु,
कर्मन्,
कुज्जर,
गज,
गहन,
गह्वर,
तक्ष,
तनु,
दन्तिन्,
दिक्,
दिग्गज,
दिङ्नाथ,
दिश्,
दुरित,
द्विप,
द्विरद,
धी,
धीगुण,
नाग,
नागेन्द्र,
पद्मी,
पन्नग,
पवनभुक्,
पीलुक,
पुष्करिन्,
प्रधान,
प्रभावक,
फणिन्,
बुद्धिगुण,
भद्र,
भुजग,
भुजङ्ग,
भुजङ्गम,
भूति,
मङ्गल,
मतङ्गज,
मति,
मद,
मातङ्ग,
यूथप,
वन,
वसु,
वारण,
विषभृद्वपु,
व्याल,
श्रिय,
सर्प,
सिद्धगुण,
सिद्धि,
सिन्धुर,
सुण्डिप,
स्तम्बेरम,
स्तम्भेरम,
हस्तिन्
dhī́
[
351
],
f.
—1.
thought
dhiyā́-dhiyā,
with
each
thought,
every
time
it
occurs
to
one
—2.
(
like
Ger.
An-dacht,
lit.
‘thinking
upon,
’
and
then
‘devotion’
)
religious
thought,
devotion,
69^13,
74^19,
82^17
observe
that
matí,
mánas,
manīṣā́,
mántra,
and
mánman
show
this
same
specialization
of
mg
prayer,
74^15
—3.
intelligence,
insight,
mind,
89^1
understanding,
skill.
[
√dhī.
]
धी
(
धी॒ङ्
आधारे
-
दिवादिः
-
अनिट्
)
ल्युट् →
धयनम्
अनीयर् →
धयनीयः
-
धयनीया
ण्वुल् →
धायकः
-
धायिका
तुमुँन् →
धेतुम्
तव्य →
धेतव्यः
-
धेतव्या
तृच् →
धेता
-
धेत्री
क्त्वा →
धीत्वा
ल्यप् →
प्रधीय
क्तवतुँ →
धीनवान्
-
धीनवती
क्त →
धीनः
-
धीना
शानच् →
धीयमानः
-
धीयमाना
धातुः →
धी
मूलधातुः →
धीङ्
धात्वर्थः →
धारणे
गणः →
दिवादिः
कर्मकत्वं →
सकर्मकः
इट्त्वं →
अनिट्
उपग्रहः →
आत्मनेपदी
रूपम् →
धीयते
अनुबन्धादिविशेषः →
ईकारान्तः,
ङित्,
ओदित्
च
Synonyms
मतम्,
अभिप्रायः,
सम्मतिः,
दृष्टिः,
बुद्धिः,
पक्षः,
भावः,
मनः,
धी,
मतिः,
आकुतम्,
आशयः,
छन्दः
(Noun)
केषुचित्
विषयादिषु
प्रकटीकृतः
स्वविचारः।
"सर्वेषां
मतेन
इदं
कार्यं
सम्यक्
प्रचलति।"
Synonyms
मतिः,
बुद्धिः,
धी,
प्राज्ञता
(Noun)
निश्चयात्मिकान्तःकरणवृत्तिः
यस्याः
बलेन
चिन्तयितुं
शक्यते।
"धनलाभार्थे
अन्यस्य
मत्या
जीवनाद्
भिक्षाटनं
वरम्।
"
Dhī,
‘thought,
’
is
used
several
times
in
the
Rigveda^1
to
denote
the
‘prayer’
or
‘hymn
of
praise’
of
the
singer.
One
poet
speaks
of
himself
as
‘weaving’
such
a
prayer,
^2
while
another
refers
to
his
‘ancient
ancestral
hymn,
’
which
he
refurbishes
presumably
for
use.^3
1
)
i.
3,
5
135,
5
151,
6
185,
8
ii.
3,
8
(
where
it
is
connected
with
Sarasvatī
)
40,
5,
etc.
2
)
Rv.
ii.
28,
5.
3
)
Rv.
iii.
39,
2.
Cf.
Zimmer,
Altindisches
Leben,
338.
धी
स्त्री।
बुद्धिः
समानार्थकाः
बुद्धि,
मनीषा,
धिषणा,
धी,
प्रज्ञा,
शेमुषी,
मति,
प्रेक्षा,
उपलब्धि,
चित्,
संविद्,
प्रतिपत्,
ज्ञप्ति,
चेतना,
संज्ञा,
आत्मन्,
प्रधान,
प्रज्ञान
1।5।1।1।4
बुद्धिर्मनीषा
धिषणा
धीः
प्रज्ञा
शेमुषी
मतिः।
प्रेक्षोपलब्धिश्चित्संवित्प्रतिपत्ज्ञप्तिचेतना॥
अवयव
==>
वासना
वैशिष्ट्यवत्
==>
निश्चयः
==>
धारणावत्बुद्धिः,
तर्कः,
निश्चयः,
मोक्षोपयोगिबुद्धिः,
शिल्पादिविषयकबुद्धिः,
मोक्षः,
शङ्का,
अन्यशुभद्वेषबुद्धिः,
वितर्कः
पदार्थ-विभागः
,
गुणः,
बुद्धिः
धी
अनादरे
आराधने
च
दिवा०
आत्म०
सकर्मकः
अनिट्
।धीयते
अधेष्ट
।
दिध्ये
ओदित्
धीनः
।
“सत्यं
परंधीमहि”
भाग०
१
।
१
।
१
कातन्त्रमतेऽस्य
ओदित्त्वं
नास्तिधीत
इति
।
वेदे
तु
न
ओदित्
“धीतः
विश्वान्यश्विना-युधं
प्रधीतान्यगच्छम्”
ऋ०
८
।
८
।
१०
“सखीयते
संधीत-मश्नुतम्”
८
।
४०
।
३
।
आधारे
अक०
इत्यन्ये
।
धी
स्त्री
ध्यै
सम्प०
भावे--क्विप्
संप्रसारणञ्च
।
१
बुद्धौ
ज्ञानेअमरः
।
“प्रसीद
कथयात्मानं
न
धियां
पथि
।
वर्त्तसे”कुमा०
।
२
मानसवृत्तिभेदे
“तत्राज्ञानं
धिया
नश्ये-दाभासात्तु
घटः
स्फुरेत्”
वेदान्त०
“धियो
योनःप्रचोदयात्”
गायत्री
सा
च
न्यायनये
आत्मवृत्तिः
।“बुद्ध्यादि
षट्कं
संख्यादिपञ्चकं
भावना
तथा
।
धर्मा-धर्मौ
गुणा
एते
आत्मनः
स्युश्चतुर्दश”
भाषा०
।
वेदान्तमतेमनोवृत्तिः
।
“कामः
संकल्पो
विचिकित्सा
श्रद्धाऽश्रद्धाधृतिरधृतिर्ह्रीर्धीर्भीरित्येतत्सर्वं
मन
एव”
श्रुतिः
।
४
क-र्मणि
च
“उधः
स
धियामुदञ्चनः”
ऋ०
५
।
११
।
१६
।“धियां
कर्मणाम्”
भा०
“धीभिश्चन
मनसा
स्वेभिर-क्षभिः”
ऋ०
१
।
१३९
।
२५
मनसि
च
“धीजवनोऽसिसोम!”
ऋ०
९
।
८८
।
३
“धीजवनः
मनोवेगः”
भा०धीगुणशब्दे
दृश्यम्
।
√dhī,
1〉
schauen
2〉
hinblicken,
aufmerken
auf
3〉
aussehen
wie,
erscheinen
wie
4〉
sinnen,
nachdenken,
besonders
5〉
mit
mánasā
6〉
jemandem
[
D.
]
etwas
[
A.
]
ans
Herz
legen,
empfehlen
7〉
Part.
II.
dhītá,
n.,
das
Gedachte,
im
Sinne
liegende,
der
Gedanke.
Mit
ánu:
einer
Sache
[
A.
]
nachsinnen.
abhí
1〉
ersinnen
[
A.
]
2〉
beschauen,
bedenken.
áva:
jemandem
[
D.
]
auflauern.
ā
1〉
achten
auf
[
G.
]
2〉
sich
vornehmen,
beschliessen
3〉
sich
sehnen
(
vgl.
ādhī́
).
úd:
verlangend
hinaufschauen
zu
[
A.
].
práti:
erwarten,
erhoffen
[
A.
].
ví:
zögern,
unentschlossen
sein,
vgl.
ávidīdhayu.
Stamm
stark
dī́dhe,
schwach
dī́dhī:
-ye
[
1.
s.
me.
]
ā
2〉
yád
ādī́dhye
ná
daviṣāṇi
ebhis:
Wenn
ich
mir
vornehme:
Ich
will
nicht
mit
ihnen
(
den
Würfeln
)
spielen
{860,
5}.
dīdhe,
dī́dhī
(
betont
{523,
6}
):
-ayas
[
Co.
]
ví
{641,
6}.
-ayan
ā́
1〉
ṛtásya
{523,
6}.
-et
[
imperfektisch
]
áva
śyenā́ya
{970,
3}.
-iyus
[
imperf.
]
ánu
prásitim
[
Page684
]
{866,
10}(
BR.
dīdhiṣus
).
-ie
[
1.
s.
me.
]
6〉
nṝ́n
índrāya
{387,
1}.
Impf.
ádīdhe
(
betont
{924,
7}
{549,
5}
):
-et
3〉
hotrā́ya
vṛtás
kṛpáyan
{924,
7}.
-ayus
3〉
ákṣetravid
yáthā
mugdhás
bhúvanāni
〰
{394,
5}.
—
úd
dyā́m
{549,
5}.
Perf.
stark
dī́dhay,
schwach
dīdh:
-aya
[
1.
s.
]
abhí
1〉
manīsā́m
{272,
1}
(
táṣṭā‿iva
)
2〉
sadhástham
{858,
4}.
-ima
práti:
vásūni
bhāgám
ná
{708,
3}
(
SV.
falsch
dīdhimas
).
Part.
dī́dhiat:
-atas
[
N.
p.
]
4〉
manīṣā́
{211,
1}.
dī́dhiāna:
-as
2〉
ádhi
kṣámi
pratarám
〰
{836,
1}.
—
4〉
sabā́dhas
{319,
4}.
—
5〉
devadṝ́cā
mánasā
{163,
12}.
-ās
[
N.
p.
m.
]
1〉
náras
cákṣasā
{607,
4}.
—
4〉
ṛ́ṣayas
{346,
1}
(
uśíjas
)
{606,
4}
divás
putrā́sas
{893,
2}
(
ṛjú
)
té
{1007,
3}.
—
5〉
té
satyéna
mánasā
〰
{606,
5}
té
{1007,
3}.
—
ánu
vratám
{238,
7}.
—
abhí
2〉
ápas
mánasā
{329,
9}
(
devā́s
).
-ām
5〉
tvā
{1009,
2}.
Part.
des
Doppelstammes
dhiyasāná
(
s.
für
sich
).
Part.
Aor.
dhī́ṣamāṇa
(
zu
Aor.
dhīṣa
):
-āyās
[
G.
]
ā
3〉
{852,
6}
(
pátis
).
Part.
II.
dhītá:
-ám
7〉
{623,
16}
{660,
3}.
-ā́
[
pl.
n.
]
7〉
{661,
1}
(
mā́nuṣāṇaam
).
-ā́ni
7〉
{628,
10}
(
Andachten
).
dhīta:
-am
ā́
2〉
{170,
1}.
Verbale
dhī́,
als
selbständiges
Wort
im
Folgenden,
mit
ā
verbunden
(
Bed.
3
),
ferner
enthalten
in
viśvatodhī́
(
Bed.
2
).
dhī́,
f.,
[
von
dhī
]
1〉
Gedanke,
Absicht
2〉
heiliges
Nachdenken,
Andacht,
andächtige
Stimmung
3〉
Andachtswerk,
Gebet
4〉
Achtsamkeit,
von
den
Göttern,
sofern
sie
auf
die
heiligen
Werke
der
Menschen
achten,
auch
mit
dem
Nebenbegriffe
des
Wohlwollens,
der
Fürsorge
(
auch
pl.
)
5〉
Weisheit,
insofern
sie
befähigt,
Kunstwerke
zu
ersinnen,
namentlich
auch
Lieder
zu
schaffen,
oder
Opferwerk
richtig
auszuführen,
Kunstverstand
(
auch
pl.
)
6〉
Einsicht,
Weisheit
7〉
pl.
als
Gottheiten
aufgefasst:
die
heiligen
Gedanken.
-ī́s
3〉
{95,
8}
{185,
8}
{193,
9}
(
mā́nuṣā
)
{273,
2}
(
pítriā
)
{395,
5}
{464,
8}
{689,
7}
{837,
4}
(
ajāyata
)
{868,
3}.
—
Unklar
ist
{444,
3}:
bhimā́
yád
éti
śucatás
te
ā́
dhī́s.
-íyam
2〉
{488,
10}
(
codáya
〰
áyasas
ná
dhā́rām
)
{490,
7}
{872,
5}(
?
)
{890,
12}.
—
3〉
{2,
7}
(
ghṛtā́cīm
)
{61,
16}
{80,
16}
{88,
4}
{102,
1}
{109,
1}
(
vājayántīm
)
{143,
7}
(
śukrávarṇām
)
{144,
1}
(
śúcipeśasam
)
{194,
8}
{202,
12}
{219,
5}
(
váyatas
)
{225,
6}
(
vā́japeśasam
)
{229,
10}
(
neben
bhágam,
púraṃdhím
)
[
Page685
]
{231,
5}.
_{231,
6}
{252,
3}
(
devī́m
)
{288,
17}
{296,
8}
{399,
6}.
_{399,
11}
{455,
1}
{493,
16}
{494,
10}
(
goṣáṇim,
aśvasā́m
)
{517,
10}
{550,
8}.
_{550,
9}
{552,
7}
{557,
3}
{583,
5}
{626,
43}
{633,
26}
{662,
3}
{695,
2}
{704,
5}
(
cikitvínmanasam
)
{711,
22}
{812,
3}
(
manoyújam
)
{822,
7}
{868,
7}
{893,
1}
{900,
3}.
—
4〉
(
yajñíyām
)
{927,
9}.
-íyam-dhiyam
3〉
{168,
1}
{490,
8}.
-iyā́
1〉
{727,
1}
káyā
〰
karase
{855,
4}.
—
2〉
{1,
7}
{139,
1}
{296,
12}
{443,
4}
{599,
8}
{610,
4}
{623,
18}
{976,
3}.
—
3〉
{3,
5}
{46,
2}.
_{46,
8}
{52,
3}
{143,
6}
{245,
2}.
_{245,
3}
{246,
1}
{261,
6}.
_{261,
9}
{294,
5}
{312,
21}
{352,
4}
{399,
11}
{463,
7}
{479,
3}
{512,
6}
{621,
19}
{626,
28}
{633,
8}
{644,
7}
{646,
19}
{647,
8}.
_{647,
13}
{678,
1}
{702,
17}
{705,
11}
{737,
2}
{738,
1}
{756,
2}
{776,
16}
{900,
1}
{1002,
2}.
—
4〉
{3,
2}
(
śávīrayā
)
ítthā́
{2,
6}
{159,
1}
{415,
15}
—
{166,
13}
{517,
5}
{553,
6}
(
tātiā́
)
{624,
15}
{670,
1}
(
satrā́ciā
)
{675,
8}.
_{675,
14}
(
citráyā
)
{696,
6}
{701,
15}
{712,
11}
{779,
27}
{786,
7}
{813,
3}
(
viśvā́ciā
)
{866,
1}
{918,
12}
{998,
2}.
—
5〉
{222,
6}
(
neben
śámi
)
{236,
1}
{237,
6}
{294,
2}
{783,
6}
{784,
4}
{798,
13}
{788,
3}
{803,
1}
{879,
6}.
—
6〉
{297,
10}
{837,
1}.
-iyé
3〉
{297,
18}
{317,
7}
{395,
6}
{494,
1}.
—
6〉
{27,
11}
{111,
4}.
-iyás
[
G.
]
3〉
pátī
(
indravāyū́
)
{23,
3}
pátis
{787,
2}
{811,
6}
(
sómas
)
prāvitā́
{87,
4}
pretārā
{337,
5}
hótā
{442,
1}
avitā́ram
{552,
8}.
-íyas
[
N.
p.
]
1〉
{824,
1}
{959,
3}.
—
3〉
{61,
2}
{134,
2}
{135,
5}
{337,
8}
{462,
1}
{494,
4}
{641,
6}
{660,
9}
{791,
1}
=
{968,
2}
{798,
17}
{806,
1}.
_{806,
2}
{811,
2}
{833,
4}
(
sidhrā́s,
sánutrīs
)
{982,
1}.
—
6〉
{623,
1}.
-íyas
[
A.
p.
]
3〉
{3,
12}
{14,
2}
{34,
5}
{90,
5}
{94,
3}.
_{94,
4}
{112,
2}
{117,
23}
{143,
6}
{151,
6}
{212,
5}
{268,
5}
{296,
10}
{346,
11}
{401,
6}
{425,
2}
{435,
1}
{476,
1}.
_{476,
3}
{503,
3}
{526,
1}
{543,
1}
{580,
5}
{582,
3}
{595,
5}
{598,
3}
{610,
2}
{613,
9}
{623,
12}
{641,
12}
{655,
16}
{666,
11}
{669,
12}
{672,
1}
{693,
7}
{701,
11}
{731,
2}
{734,
3}
{759,
4}
{820,
10}
{865,
2}
{927,
2}
{932,
1}
{965,
5}
{969,
3}.
—
6〉
{646,
25}(
?
).
-ībhís
1〉
{139,
2}.
—
3〉
{272,
5}
(
vidáthasya
)
{297,
14}
{307,
5}
{333,
6}
{379,
4}
{406,
14}
{459,
6}
{486,
12}
{491,
15}
{553,
5}
{609,
3}
{624,
20}
{628,
7}
{639,
9}.
_{639,
14}
{662,
4}
{663,
19}
{712,
3}
{729,
7}
{775,
20}.
_{775,
21}
{778,
8}
{818,
11}
{893,
8}
{930,
3}.
—
4〉
{491,
10}
{629,
21}
{936,
2}.
—
5〉
{194,
10}.
—
6〉
{539,
4}.
—
7〉
{551,
11}
{655,
2}
{710,
16}
{891,
13}.
_{891,
14}
{892,
5}.
—
-iyā́m
[
Gen.
p.
]
3〉
ū́dhar
{398,
13}.
-īnā́m
[
Gen.
p.
]
3〉
yógam
{18,
7}
yantā́ram
{237,
8}
avitā́
{312,
18}
{485,
15}
avitrī́
{502,
4}
prāvitā́ras
{647,
2}
sabardúghas
{724,
7}
(
SV.
falsch
dhenā́m
).
-īṣú
3〉
{17,
8}
{79,
7}
(
víśvāsu
)
{583,
6}
{680,
12}.
What is this? (Hidden Dictionary)
To avoid the clutter in the app, the unwanted dictionaries can be hidden to have clear view while browsing. This section shows entries from those hidden dictionaries if any.
How to hide/unhide dictionary?
Every dictionary entry will have top right corner menu . From there, you can hide or unhide dictionary. You must login to use this feature. So, KST can remember your preferences of hidden dictionaries.