दशा (dazA)

दशा

Feminine.

(

-शा

)

or

Masculine.

plu.

(

-शाः

)

1.

The

ends

of

a

piece

of

cloth,

the

end

of

a

garment.

2.

A

state,

a

condition,

a

period

or

time

of

life,

as

youth,

age,

manhood,

&c.

3.

The

wick

of

a

lamp.

4.

The

mind

or

faculty,

of

understanding.

5.

Aspect

or

position

of

the

planets

at

birth.

Etymology

दश्

to

bite,

to

cut

or

divide,

or

be

cut

or

divided,

अङ्

Affix.

दशा

feminine

fringe

of

a

garment,

wick

of

a

lamp

figuratively

state

or

condition

of

life

situation,

circumstances

in general

दशा

(

शा

)

1.

Feminine.

A

state

or

condition

there

are

ten,

redness

of

eyes,

emotion

of

mind,

mental

resolve,

disturbed

rest,

emaciation,

in-

difference,

immodesty,

insanity,

swooning

and

death

the

ends

of

a

piece

of

cloth

a

wick

the

mind

aspect

of

a

planet.

दशा

-

dazA

-

Feminine

-

circumstances

समय

-

samaya

-

Masculine

-

circumstances

रूप

-

rUpa

-

Neuter

-

circumstances

सम

-

sama

-

Neuter

-

good

circumstances

भूतपूर्वटा

-

bhUtapUrvaTA

-

Feminine

-

former

circumstances

प्रथमवृत्तान्त

-

prathamavRttAnta

-

Masculine

-

former

circumstances

कार्पण्य

-

kArpaNya

-

Neuter

-

pitiful

circumstances

वस्तुशक्ति

-

vastuzakti

-

Feminine

-

force

of

circumstances

आत्मवृत्ति

-

AtmavRtti

-

Feminine

-

one's

own

circumstances

सम्मुख

-

sammukha

-

Adjective

-

adapted

to

circumstances

एवङ्गते

-

evaGgate

-

Indeclinable

-

under

such

circumstances

इह

समये

-

iha

samaye

-

Indeclinable

-

under

this

circumstances

तत्र

-

tatra

-

Indeclinable

-

under

those

circumstances

यथाकर्म

-

yathAkarma

-

Indeclinable

-

according

to

circumstances

यथासंस्थम्

-

yathAsaMstham

-

Indeclinable

-

according

to

circumstances

यथायोगम्

-

yathAyogam

-

Indeclinable

-

according

to

circumstances

यथायोगेन

-

yathAyogena

-

Indeclinable

-

according

to

circumstances

यथायुक्ति

-

yathAyukti

-

Indeclinable

-

according

to

circumstances

यथायुक्तितस्

-

yathAyuktitas

-

Indeclinable

-

according

to

circumstances

यथोपयोग

-

yathopayoga

-

Indeclinable

-

according

to

circumstances

दशा

Feminine.

(

-शा

)

or

Masculine.

plu.

(

-शाः

)

1

The

ends

of

a

piece

of

cloth,

the

end

of

a

garment.

2

A

state,

a

condition,

a

period

or

time

of

life,

as

youth,

age,

manhood,

&c.

3

The

wick

of

a

lamp.

4

The

mind

or

faculty,

of

understanding.

5

Aspect

or

position

of

the

planets

at

birth.

Etymology

दश

to

bite,

to

cut

or

divide,

or

be

cut

or

divided,

अङ्

Affix.

दशा

[

daśā

],

1

The

threads

at

the

end

of

a

piece

of

woven

cloth,

the

fringe

of

a

garment,

the

skirt,

edge

or

hem

of

a

garment

रक्तांशुकं

पवनलोलदशं

वहन्ती

Mṛichchhakaṭika

1.2

छिन्नां

इवाम्बरपटस्य

दशाः

पतन्ति

5.4.

The

wick

of

a

lamp

श्रेयोदशाग्रे

स्फुरन्

Bhartṛihari's three Satakas (the figures 1., 2., 3. after Bh. denoting Sṛingâraº, Nîtiº, and Vâirâgyaº).

3.129

Kumârasambhava (Bombay).

4.3.

Age

or

time

of

life

see

दशान्त

below.

A

period

or

stage

of

life

as

बाल्य,

यौवन,

Et cætera.

दारक्रियायोग्यदशं

च

पुत्रम्

Raghuvamsa (Bombay).

5.4.

A

period

in

general.

State,

condition,

circumstances

नीचैर्गच्छत्युपरि

च

दशा

चक्रनेमिक्रमेण

Meghadūta (Bombay).

111

विषमां

हि

दशां

प्राप्य

दैवं

गर्हयते

नरः

Hitopadesa (Nirṇaya Ságara Edition).

4.3.

State

or

condition

of

mind.

The

result

of

actions,

fate.

The

aspect

or

position

of

planets

(

at

birth

).

The

mind,

understanding.

Compound.

-अंशः,

भागः

bad

days,

straitened

condition

परिमृष्टो

दशान्तेन

दशभागेन

सेव्यते

Rāmāyana

3.72.8.-अधिपतिः,

-ईशः

the

sun

(

for

other

meanings

see

under

दशन्

).

अन्तः

the

end

of

a

wick.

the

end

of

life

निर्विष्टविषयस्नेहः

स

दशान्तमुपेयिवान्

Raghuvamsa (Bombay).

12.1.

(

where

the

word

is

used

in

both

senses.

)

-अन्तरम्

different

states,

vicissitudes

of

life

Sakuntalâ (Bombay).

4.2.

-अन्तरः,

इन्धनः

a

lamp,

-कर्षः,

-कर्षिन्

Masculine.

the

end

of

garment.

a

lamp.

पाकः,

विपाकः

the

fulfilment

of

fate

शुभं

दशापाकम्

Varâhamihira's Bṛihatsamhitâ.

95.61.

a

changed

condition

of

life.

-फलम्

future

fate

of

a

man

अशुभेष्वशुभं

दशाफलम्

Varâhamihira's Bṛihatsamhitâ.

7.26.

-विपर्यासः

ill-luck,

misfortune.

दशा

1

The

threads

at

the

end

of

a

piece

of

woven

cloth,

the

fringe

of

a

garment,

the

skirt,

edge

or

hem

of

a

garment

रक्तांशुकं

पवनलोलदशं

वहंती

Mk.

1.

20

छिन्ना

इवांबरपटस्य

दशाः

पतंति

5.

4.

2

The

wick

of

a

lamp

Bh.

3.

129

Ku.

4.

30.

3

Age

or

time

of

life

see

दशांत

below.

4

A

period

or

stage

of

life

as

बाल्य,

यौवन,

&c.

R.

5.

40.

5

A

period

in

general.

6

State,

condition,

circumstances

नीचैर्गच्छत्युपरि

च

दशा

चक्रनामंक्रंमंण

Me.

109

विषमां

हि

दशां

प्राप्य

दैवं

गर्हयते

नरः

H.

4.

3.

7

State

or

condition

of

mind.

8

The

result

of

actions,

fate.

9

The

aspect

or

position

of

planets

(

at

birth

).

10

The

mind,

understanding.

Comp.

अधिपतिः,

ईशः

the

sun

(

for

other

meanings

see

under

दशन्

).

अंतः

{1}

the

end

of

a

wick.

{2}

the

end

of

life

निर्विष्टविषयस्नेहः

स

दशांतमुपेयिवान्

R.

12.

1

(

where

the

word

is

used

in

both

senses

).

अंतरं

different

states,

vicissitudes

of

life

Ś.

4.

1.

अंतरः

a

lamp.

कर्षः,

कर्षिन्

m.

{1}

the

end

of

a

garment.

{2}

a

lamp.

पाकः,

विपाकः

{1}

the

fulfilment

of

fate.

{2}

a

changed

condition

of

life.

विपर्यासः

ill-luck,

misfortune.

दशा

a

(

आस्

)

feminine.

plural number.

‘Decads’,

nalopākhyāna

of

10

Jain

texts

(

उपासक-.

et cetera.

)

consisting

of

10

chs.

each.

दशा

b

feminine.

(

√

दंश्?

)

the

fringe

of

a

garment,

loose

ends

of

any

piece

of

cloth,

skirt

or

hem,

kātyāyana-śrauta-sūtra

iv,

1,

17

(

ऊर्णा

),

lāṭyāyana

viii,

6,

22

kauśika-sūtra

śāṅkhāyana-gṛhya-sūtra

ii,

12,

5

manu-smṛti

et cetera.

a

wick,

gobhila-śrāddha-kalpa

iv,

2,

32

(

क्षौम-

),

kumāra-sambhava

iv,

30

bhartṛhari

iii,

i

state

or

condition

of

life,

period

of

life

(

youth,

manhood,

et cetera.

),

condition,

circumstances,

rāmāyaṇa

pañcatantra

meghadūta

et cetera.

the

fate

of

men

as

depending

on

the

position

of

the

planets,

aspect

or

position

of

the

planets

(

at

birth

et cetera.

),

varāha-mihira 's bṛhat-saṃhitā

varāha-mihira 's bṛhajjātaka

laghujātaka, by varāha-mihira

the

mind,

Lexicographers, esp. such as amarasiṃha, halāyudha, hemacandra, &c.

confer, compare.

वस्त्र-

1.

दश.

दशा

दशा,

f.

(

said

to

be

fr.

rt.

दश्

or

2.

दंश्

),

the

threads

or

fringe

projecting

at

the

end

of

a

piece

of

woven

cloth,

the

fringe

of

a

garment

(

e.

g.

अप-

दशं

वासस्,

a

fringeless

garment

),

the

loose

ends

of

any

piece

of

cloth

or

garment,

the

skirt

or

edge

or

hem

of

a

garment,

(

according

to

some

in

these

senses

also

m.

pl.,

but

in

most

passages

where

the

pl.

दशास्

occurs

the

gender

may

be

f.

)

the

wick

of

a

lamp

‘the

wick

of

life,

’

state

or

condition

of

life

age,

period

or

time

of

life

(

as

youth,

manhood,

&c.

)

period

in

general

state,

condition,

circumstances

state

or

condition

of

mind

the

result

of

actions,

fate

(

in

astrology

)

the

aspect

or

position

of

the

planets

(

at

birth

&c.

),

the

fate

of

men

as

depending

on

the

position

of

the

planets

the

mind,

under-

standing.

—दशाकर्ष,

अस्,

or

दशाकर्षिन्

(

°शा-

आक्°

or

°शा-क°

),

ई,

m.

‘wick-drawing,

’

a

lamp.

—द-

शान्त

(

°शा-अन्°

),

अस्,

m.

the

end

of

a

wick,

the

end

of

life.

—दशापन्न

(

°शा-आप्°

),

अस्,

आ,

अम्,

being

in

a

particular

state

or

condition.

—दशा-पवित्र,

अम्,

n.

a

fringed

filtering

cloth

for

straining

the

Soma.

—दशा-पाक,

अस्,

m.

the

fulfilment

of

fate.

—दशा-

फल,

अम्,

n.

result

of

circumstances

or

of

condition

of

life.

—दशारुहा

(

°शा-आर्°

),

f,

N.

of

a

particular

species

of

plant,

=

कैवर्तिका,

(

probably

so

called

as

sticking

or

attaching

itself

to

clothes.

)

—दशा-

लक्षण,

अम्,

n.,

N.

of

a

chapter

of

the

Purāṇa-

sarva-sva.

—दशा-विशेष,

अस्,

m.

any

particular

state

or

condition,

existing

circumstances.

—दशेन्-

धन

(

°शा-इन्°

),

अस्,

m.

‘wick-kindling,

’

a

lamp.

दशा

daś-ā,

Feminine.

fringe,

border,

skirt,

hem

of

🞄a

garment

wick

(

of

a

lamp

)

condition

of

life,

🞄lot,

age,

state:

-anta,

Masculine.

end

of

a

wick

end

🞄of

life

extreme

old

age

-paripāka,

Masculine.

revolution

🞄of

fortune.

दशा

दशा,

i.

e.

दंश्

+

अ,

Feminine.

1.

The

skirt,

or

the

ends

of

a

garment,

Man.

3,

44

Mṛcch.

26,

17.

2.

The

wick

of

a

lamp,

Bhartṛ.

3,

1.

3.

Condition,

state

of

life,

Rām.

3,

75,

59.

4.

State,

Kathās.

7,

113.

5.

Period,

age,

Hit.

10,

19

Hariv.

4394.

ग्रहों

या

दिशाओं

की

अवधि

प्रणाली.

इसके

अलावा

वास्तविक

मेजर

ग्रहों

की

अवधि

में

ही

मतलब

है.

इन

सबसे

अधिक

इस्तेमाल

किया

जा

रहा

है

vi.nshottarii

या

120

वर्ष

चक्र

प्रणाली

के

कई

हैं.

अन्य

ashhTottari

(

108

),

Chatursheetisama

(

84

),

Dwadashottari

(

112

),

Dwisaptatisama

(

72

),

Panchottari

(

105

),

ShashhTisama

(

60

),

Shatatri.nshatsama

(

36

),

Shodashottari

(

116

),

योगिनी

(

30

)

हैं.

इन

चंद्र

आधारित

हैं.

तो

वहाँ

राशि

(

हस्ताक्षर

)

आधारित

प्रणालियों

हैं:

chara,

sthira,

काला

चक्र

और

kendraadi

के

dashas

आदि

दशा

स्त्रीलिङ्गम्

-

दंश्

+

अङ्

नि*

टाप्

"वस्त्र

के

छोर

पर

रहने

वाले

धागे,

कपड़े

पर

लगी

गोट,

झालर,

मगजी"

दशा

स्त्रीलिङ्गम्

-

दंश्

+

अङ्

नि*

टाप्

दीवे

की

बत्ती

दशा

स्त्रीलिङ्गम्

-

दंश्

+

अङ्

नि*

टाप्

"आयु,

या

जीवन

की

अवस्था"

दशा

स्त्रीलिङ्गम्

-

दंश्

+

अङ्

नि*

टाप्

जीवन

की

एक

अवस्था

या

काल

दशा

स्त्रीलिङ्गम्

-

दंश्

+

अङ्

नि*

टाप्

काल

दशा

स्त्रीलिङ्गम्

-

दंश्

+

अङ्

नि*

टाप्

"स्थिति,

अवस्था,

परिस्थिति"

दशा

स्त्रीलिङ्गम्

-

दंश्

+

अङ्

नि*

टाप्

मन

की

स्थिति

या

अवस्था

दशा

स्त्रीलिङ्गम्

-

दंश्

+

अङ्

नि*

टाप्

कर्मों

का

फल

दशा

स्त्रीलिङ्गम्

-

दंश्

+

अङ्

नि*

टाप्

ग्रहों

की

स्थिति

दशा

स्त्रीलिङ्गम्

-

दंश्

+

अङ्

नि*

टाप्

"मन,

समझ"

दशा

स्त्रीलिङ्गम्

-

"दश्+अङ्,

नि*

टाप्"

"किसी

कपड़े

की

किनारी,

गोट,

मगजी"

दशा

स्त्रीलिङ्गम्

-

"दश्+अङ्,

नि*

टाप्"

लैम्प

की

बत्ती

दशा

स्त्रीलिङ्गम्

-

"दश्+अङ्,

नि*

टाप्"

आयु

दशा

स्त्रीलिङ्गम्

-

"दश्+अङ्,

नि*

टाप्"

अवस्था

दशा

स्त्रीलिङ्गम्

-

"दश्+अङ्,

नि*

टाप्"

हालात

दशा

स्त्रीलिङ्गम्

-

"दश्+अङ्,

नि*

टाप्"

ग्रहों

की

स्थिति

दशा

पदविभागः

स्त्रीलिङ्गः

कन्नडार्थः

ಅವಸ್ಥೆ

/ಸ್ಥಿತಿ

/ಇರಿಕೆ

निष्पत्तिः

दंश

(

दशने

)

-

"अङ्"

(

३-३-१०४

)

व्युत्पत्तिः

दश्यते

प्रयोगाः

"द्विषन्निमित्ता

यदियं

दशा

ततः

समूलमुन्मूलयतीव

मे

मनः"

उल्लेखाः

किरा०

१-४१

दशा

पदविभागः

स्त्रीलिङ्गः

कन्नडार्थः

ಜೀವಮಾನದ

ಒಂದು

ಕಾಲ

/ಬಾಲ್ಯ

ಯೌವನ

ಮತ್ತು

ವಾರ್ಧಕ

ರೂಪವಾದ

ಅವಸ್ಥೆ

/ವಯಸ್ಸಿನ

ಧರ್ಮ

दशा

पदविभागः

स्त्रीलिङ्गः

कन्नडार्थः

ದೀಪದ

ಬತ್ತಿ

प्रयोगाः

"प्रदीपः

स्नेहमादत्ते

दशयाम्भन्तरस्थया"

उल्लेखाः

माघ०

२-८५

दशा

पदविभागः

स्त्रीलिङ्गः

कन्नडार्थः

ಮನ್ಮಥಾವಸ್ಥೆ

प्रयोगाः

"दृङ्मनःसङ्गसङ्कल्पा

जागरः

कृशताऽरतिः

।

ह्रीत्यागोन्मादमूर्च्छान्ता

इत्यनङ्गदशा

दश

॥"

दशा

पदविभागः

स्त्रीलिङ्गः

कन्नडार्थः

ಸೂರ್ಯಾದಿ

ನವಗ್ರಹಗಳ

ದಿಶೆಗಳು

/ಜಾತಕನ

ಜನ್ಮನಕ್ಷತ್ರಾನುಸಾರವಾಗಿ

ಸೂರ್ಯ

ಮೊದಲಾದ

ಗ್ರಹಗಳು

ಅಧಿಪತಿಗಳಾಗಿದ್ದುಕೊಂಡು

ಫಲಕೊಡುವ

ಕಾಲ

दशा

पदविभागः

स्त्रीलिङ्गः

कन्नडार्थः

ಬಟ್ಟೆಯ

ತುದಿ

/ಸೆರಗು

विस्तारः

"दशावस्थादीपवर्त्योर्वस्त्रान्ते

भूम्नि

योषिति"

-

मेदि०

।

daSA

{%

f.

%}

1.

The

threads

at

the

end

of

a

piece

of

woven

cloth,

the

fringe

of

any

garment,

छिन्ना

इवांबरपटस्य

दशाः

पतंति

Mrich.v.

2.

the

wick

of

a

lamp,

K.S.iv.30

3.

age,

time

of

life,

स

दशांतमुपेयिवान्

R.xii.1,

(

where

the

word

is

used

in

this

sense

and

in

sense

2

)

4.

a

period

of

life

(

as

बाल्य,

यौवन

&c.

),

R.v.40

5.

a

period

in

general

6.

state,

condition,

circumstances,

नीचैर्गच्छत्युपरि

च

दशा

चक्रनेमिक्रमेण

Megh.ii.46

7.

the

result

of

actions,

fate

8.

the

mind,

understanding.

दशा

f.

status,

conditio,

vitae

spatium,

aetas,

ut

juventus.

daśā,

f.

the

threads

projecting

at

the

end

of

a

weft,

fringe

lamp-wick

fig.

wick

of

life,

course

of

life

time

of

life.

Synonyms

अवस्था,

परिस्थितिः,

पदवी,

दशा,

स्थानं,

संस्थानं,

भावः,

वृत्तिः,

पदं,

गति,

भूमिः

(Noun)

एका

विशेषस्थितिः।

"मम

परिस्थित्यां

भवान्

किं

कुर्यात्।"

Synonyms

दशा,

अवस्था,

स्थितिः,

संस्थितिः,

भावः,

वृत्तिः

(Noun)

कस्यापि

विषये

प्रसङ्गे

वा

स्थितिः।

"क्रोधस्य

दशायां

कृतं

कर्म

न

सम्यग्

भवति।"

த3சா’

:

ஆடையின்

ஓரம்,

விளக்கின்

திரி,

காலம்,

நிலை,

கோள்களின்

நிலை.

Daśā

denotes

the

‘fringe’

or

‘border’

of

a

garment

(

vāsaḥ

)

in

the

Śatapatha

Brāhmaṇa.^1

The

word

also

occurs

in

the

compound

daśā-pavitra,

^2

which

means

‘a

filtering

cloth

with

a

fringe.’

1

)

iii.

3,

2,

9,

and

often

in

the

Sūtras.

2

)

Aitareya

Brāhmaṇa,

vii.

32

Śata-

patha

Brāhmaṇa,

iv.

2,

2,

11.

Cf.

iv.

1,

1.

28.

दशा

स्त्री-पुं।

वस्त्रान्तावयवः

समानार्थकाः

दशा,

वस्ति

2।6।114।1।1

स्त्रियां

बहुत्वे

वस्त्रस्य

दशाः

स्युर्वस्तयोर्द्वयोः।

दैर्घ्यमायाम

आरोहः

परिणाहो

विशालता॥

पदार्थ-विभागः

वस्त्रम्

दशा

स्त्री।

अनेकविधा_अवस्था

समानार्थकाः

दशा

3।3।217।1।1

दशावस्थानेकविधाप्याशा

तृष्णापि

चायता।

वशा

स्त्री

करिणी

च

स्यात्दृग्ज्ञाने

ज्ञातरि

त्रिषु॥

==>

बाल्यत्वम्,

तारुण्यम्,

वृद्धत्वम्

पदार्थ-विभागः

,

सामान्यम्,

अवस्था

दशा,

स्त्रीलिङ्गम्

(

दशतीव

।

दन्श

+

मूलविभुजादि-त्वात्

कः

।

जपजभदहदशेति

निर्द्देशात्

अकि-त्यपि

नलोपः

।

यद्वा,

दश्यते

इति

।

गुरोश्चेत्यङ्

।ततष्टाप्

।

)

अवस्था

।

(

यथा,

पञ्चतन्त्रे

।

१

।

३८१

।“आपदि

येनोपकृतं

येन

च

हसितं

दशासुविषमासु

।उपकृत्य

तयोरुभयोः

पुनरपि

जातं

नरं

मन्ये

॥

”

)दीपवर्त्तिः

।

(

यथा,

कुमारे

।

४

।

३०

।“अहमस्य

दशेव

पश्य

मा-मविषह्यव्यसनेन

धूमिताम्

॥

”

)वस्त्रान्ते

बहुवचनान्तोऽयं

शब्दः

।

इति

मेदिनी

।शे,

८

॥

(

यथा,

मनुः

।

३

।

४४

।“वसनस्य

दशा

ग्राह्या

शूद्रयोत्कृष्टवेदने

॥

”

)चेतः

।

इत्यजयपालः

॥

*

॥

शरीरस्य

दशदशा

यथा,

--गर्भवासः

१

जन्म

२

बाल्यम्

३

कौमारम्

४पौगण्डम्

५

यौवनम्

६

स्थाविर्य्यम्

७

जरा

८प्राणरोधः

९

नाशः

१०

।

इति

मोक्षधर्म्म-टीकायां

नीलकण्डः

॥

*

॥

कामजदशदशा

यथा,

“चक्षूरागस्तदनु

मनसः

सङ्गतिर्भावना

चव्यावृत्तिः

स्यात्तदनु

विषयग्रामतश्चेतसोऽपि

।निद्राच्छेदस्तदनु

तनुता

निस्त्रपत्वं

ततोऽनू-न्मादो

मूर्च्छा

तदनु

मरणं

स्युर्दशाः

प्रक्रमेण

॥

”इत्यलङ्कारशास्त्रम्

॥

*

॥

कलौ

नराणां

यथोक्तायुषः

सूर्य्याद्यष्टग्रह-भोग्याष्टभागविशेषः

।

तत्र

नाक्षत्रिकी

दशायथा,

--“षट्

सूर्य्यस्य

दशा

ज्ञेयाः

शशिनो

दशपञ्च

च

।अष्टावङ्गारके

प्रोक्ता

बुधे

सप्तदश

स्मृताः

॥

शनैश्चरे

दश

प्रोक्ता

गुरोरेकोनविंशतिः

।राहोर्द्बादशवर्षाणि

भृगोरप्येकविंशतिः

॥

”

*

॥

जन्मकालीननक्षत्रविशेषघटितग्रहाणां

दशा-नियमो

यथा,

--“कृत्तिकादित्रये

सूर्य्यः

शशी

रौद्रचतुष्टये

।मघादित्रितये

भौमो

बुधो

हस्तचतुष्टये

॥

अनुराधात्रये

शौरिर्गुरुः

पूर्व्वचतुष्टये

।धनिष्ठात्रितये

राहुः

शेषे

शुक्रश्चतुष्टये

॥

*

॥

सूर्य्योपप्लवभौमार्किदशातिकष्टदा

नृणाम्

।गुरुचन्द्रज्ञशुक्राणां

यथेप्सितफलप्रदाः

॥

”दशाफलन्तु

।“उद्बिग्नचित्तपरिखेदितवित्तनाश-क्लेशप्रवासगदभीतिमहाभिघातैः

।संक्षोभितं

स्वजनबन्धुवियोगदुःखै-र्भानोर्द्दशा

भवति

कष्टकरी

नराणाम्

॥

१

॥

सौख्यं

बिभर्त्ति

वरवाहनयानरत्न-कीर्त्तिप्रतापबलवीर्य्यशुभान्वितश्च

।मिष्टान्नपानशयनासनभोजनानिचन्द्रो

ददाति

धनकाञ्चनभूमिसंघम्

॥

२

॥

शास्त्राभिघातवधबन्धनरेन्द्रपीडांचिन्ताज्वरं

विकलताञ्च

गृहे

करोति

।चौराग्निदाहभयभङ्गविपत्तिरोग-कीर्त्तिप्रतापधनहा

च

दशा

कुजस्य

॥

३

॥

दिव्याङ्गनावदनपङ्कजषट्पदत्वंलीलाविलासशयनासनभोजनञ्च

।नानाप्रकारविभवागमकोषवृद्धिःक्षिप्रं

भवेद्बुधदशासु

हितार्थसिद्धिः

॥

४

॥

मिथ्यापवादवधबन्धनकार्य्यहानि-र्मात्सर्य्ययुक्प्रियसुखद्रविणैर्विहीनः

॥

मैत्रे

च

वैरमभिवाञ्छति

वैरयुक्तःकष्टासु

पापददशासु

शनैश्चरस्य

॥

५

॥

रम्यं

गृहं

विनयसञ्चयमानवृद्धिंप्राप्नोति

सौख्यधनधान्यविभूतियुक्तम्

।धर्म्मार्थकामसुखभोगबहूपयोगंयावद्बृहस्पतिदशा

पुरुषो

हि

तावत्

॥

६

॥

बुद्ध्या

विहीनमतिनाशवियोगदुःख-नष्टार्थसिद्धिभयभङ्गविषार्त्तिरोगम्

।सन्तापशोकपरदेशगतं

करोतिराहोर्द्दशा

भवति

जीवनसं

शयाय

॥

७

॥

मन्त्रप्रभावनिपुणः

प्रमदाविलासःश्वेतातपत्रनृपपूजितदेशलाभः

।हस्त्यश्वलाभधनपूर्णमनोरथश्चशौक्रीदशा

भवति

निश्चितराजलक्ष्मीः

॥

८

॥

रवेरन्तर्द्दशा

मासाः

४

तस्य

फलम्

।उद्विग्नचित्तपरिखेदितवित्तनाश-क्लेशप्रवासगदभीतिमहाभिघातान्

।दुःखप्रयोगवधबन्धभयानि

चैवभानोर्द्दशा

प्रकुरुते

खलु

राजपीडाम्

॥

१

॥

सोमस्य

मासाः

१०

फलम्

।गदसङ्कटसंत्रासं

स्वेच्छाहानिं

मनःक्षतिम्

।कुरुते

रजनीनाथो

भानोरन्तर्द्दशां

गतः

॥

२

॥

मङ्गलस्य

मासाः

५

दिनम्

१०

फलम्

।सर्व्वेषां

तिलको

भूत्वा

मणिरत्नप्रधानकम्

।प्राप्नोति

घनधान्यानि

रवेरन्तर्गते

कुजे

॥

३

॥

बुधस्य

मासाः

११

दिनम्

१०

फलम्

।व्याधिः

शत्रुभयं

नित्यं

सर्व्वगात्रे

विचर्च्चिका

।नश्यन्ति

सर्व्वकार्य्याणि

भानोरन्तर्गते

बुधे

॥

४

॥

शनेर्मासाः

६

दिनम्

२०

फलम्

।सन्तापं

वित्तनाशञ्च

बन्धुनाशं

पराजयम्

।सौरिः

करोति

वैकल्यं

भानोरन्तर्द्दशां

गतः

॥

५

॥

गुरोर्वर्षः

१

दिनम्

२०

फलम्

।धर्म्मार्थकामसौख्यानि

ददाति

विबुधार्च्चितः

।कुष्ठादिव्याधिहन्ता

च

भानोः

पाकदशां

गतः

॥

६

॥

राहोर्मासाः

८

फलम्

।अशुभानुभवं

द्वेषं

व्याधिभीतिसुतक्षयान्

।कुरुते

सिंहिकासूनू

रविपाकदशां

गतः

॥

७

॥

शुक्रस्य

वर्षः

१

मासौ

२

फलम्

।कोष्ठग्रीवाशिरोरोगज्वरान्

शूलादिदारुणान्

।शोकं

करोति

भृगुजः

सूर्य्यस्यान्तर्द्दशां

गतः

॥

८

॥

एवं

वर्षाः

६

॥

*

॥

चन्द्रस्य

स्थूलदशावर्षाः

१५तस्यैवान्तर्द्दशावर्षौ

२

मासः

१

फलम्

।कुर्य्याद्बिभूतिवरवाहनमातपत्र-क्षेमप्रतापबलवीर्य्यसमन्वितानि

।मिष्टान्नपानशयनासनभोजनानिचान्द्री

दशा

प्रचुरकाञ्चनभूमिदात्री

॥

कुजस्य

वर्षः

१

भासः

१

दिनानि

१०

फलम्

।पित्तशोणितपीडाञ्च

चौरादीनां

भयन्तथा

।मङ्गलः

कुरुते

नित्यं

विधोरन्तर्द्दशां

गतः

॥

बुघस्य

वर्षौ

२

मासाः

४

दिनानि

१०

फलम्

।सर्व्वत्र

द्रव्यलाभञ्च

गजाश्वगोधनानि

च

।चन्द्रजः

कुरुते

सौख्यं

विधोरन्तर्द्दशाङ्गतः

॥

शनेर्वर्षः

१

मासाः

४

दिनानि

२०

फलम्

।बन्धुक्लेशं

नृपाद्भीतिं

व्यसनं

शोकसम्पदम्

।विनाशं

कुरुते

सौरिश्चन्द्रस्यान्तर्द्दशाङ्गतः

॥

गुरोर्वर्षौ

२

मासाः

७

दिनानि

२०

फलम्

।दानसौख्यानि

सम्भोगं

वस्त्रालङ्कारभूषणम्

।कुरुते

विबुधाचार्य्यो

विधोरन्तर्द्दशाङ्गतः

।राहोर्व्वर्षः

१

मासाः

८

फलम्

॥

वह्निशत्रुभयं

दुःखं

शोकं

बन्धुधनक्षयम्

।कुरुते

राहुरत्यर्थं

चन्द्रपाकदशाङ्गतः

॥

शुक्रस्य

वर्षौ

२

मासाः

११

फलम्

।सेव्यते

वरनारीभिर्नरो

लक्ष्मीश्च

वर्त्तते

।मुक्ताहारमणिप्राप्तिर्विधोरन्तर्गते

सिते

॥

रवेर्मासाः

१०

फलम्

।ऐश्वर्य्यं

बहुसौख्यञ्च

व्याघिनाशमरिक्षयम्

।नृपतेजो

रविः

कुर्य्याद्विधोः

पाकदशाङ्गतः

॥

एवं

वर्षाः

१५

॥

*

॥

कुजस्य

स्थूलदशावर्षाः

८

।तस्यान्तर्दशामासाः

७

दिनानि

३

।

२०

।

फलम्

।क्रूराभिघातवधबन्धभयानि

धत्तेचिन्ताज्वरं

विकलशून्यगृहाश्रमञ्च

।चौराग्निभीतिधनहानिनरेन्द्रपीडाःकुर्य्याद्बिनाशनिधनञ्चदशा

कुजस्य

॥

बुघस्य

वर्षः

१

।

३

।

३

।

२०

।

फलम्

।परमैश्वर्य्यमतुलं

नानाविधसुखाश्रयम्

।करोति

सोमपुत्त्रश्च

क्षितिजान्तर्द्दशाङ्गतः

॥

शनेर्मासाः

८

।

२६

।

४०

।

फलम्

।रिपुचौराग्निभीतिञ्च

रोगमन्तरसम्भवम्

।महाजनकृतो

द्बेषः

कुजस्यान्तर्गते

शनौ

॥

गुरोर्वर्षः

१

।

४

।

२३

।

४०

।

फलम्

।पुष्पघूपान्नवस्त्राद्यैर्देवब्राह्मणपूजनम्

।नृपतुल्यत्वमाप्नोति

कुजस्यान्तर्गते

गुरौ

॥

राहोर्मासाः

१०

।

२०

।

फलम्

।आत्मकार्य्यार्थमुद्वेगं

बन्धचौरादिसाध्वसम्

।कुरुते

सिंहिकापुत्त्रो

भौमस्यान्तर्द्दशाङ्गतः

॥

शुक्रस्य

वर्षः

१

।

६

।

२०

।

फलम्

।धनवृद्धिं

सुखादींश्च

नानावस्त्रं

वरस्त्रियः

।प्राप्नोति

विपुलां

लक्ष्मीं

कुजस्यान्तर्गते

भृगौ

॥

रवेर्मासाः

५

।

१०

।

फलम्

।नानारत्नञ्च

सौख्यञ्च

भूमिलाभमथापि

वा

।नृपपूजामवाप्नोति

कुजस्यान्तर्गते

रवौ

॥

सोमस्य

वर्षः

१

।

१

।

१०

।

फलम्

।धनलाभं

सुखं

भोगं

शरीरारोग्यमेव

च

।लोकानन्त्यमवाप्नोति

क्षितिजान्तर्गते

विधौ

॥

एवं

वर्षाः

८

॥

*

॥

बुधस्य

स्थूलद्रशावर्षाः

१७

।तस्यान्तर्द्दशा

२

।

८

।

३

।

२०

।

फलम्

।दिव्याङ्गनावदनपङ्कजषट्पदत्वंलीलाविलासवरभोगसुखोदयञ्च

।नानाप्रकारविभवागमकोषवृद्धिंक्षिप्रं

सृजेद्बुधदशा

प्रबलाञ्च

सिद्धिम्

॥

शनेर्वर्षः

१

।

५

।

२६

।

४०

।

फलम्

।वातश्लेष्मकृता

पीडा

विरहो

बन्धुभिः

सह

।विदेशगमनञ्चैव

बुधस्यान्तर्गते

शनौ

॥

गुरोर्वर्षौ

२

।

११

।

२६

।

४०

।

फलम्

।व्याधिशत्रुभयत्यक्तो

धनाढ्यो

नृपवल्लभः

।लभेद्भार्य्यां

सुपुत्त्रञ्च

बुधस्यान्तर्गते

गुरौ

॥

राहोर्वर्षः

१

।

१०

।

२०

।

फलम्

।बन्धुनाशं

मनस्तापं

देशत्यागञ्च

बन्धनम्

।करोति

बहुदुःखानि

बुधस्यान्तर्गतस्तमः

॥

शुक्रस्य

वर्षाः

३

।

३

।

२०

।

फलम्

।घनाढ्यं

बन्धुपुत्त्रञ्च

धर्म्मवत्त्वं

धनागमम्

।कुरुते

दानवाचार्य्यो

बुधपाकदशाङ्गतः

॥

रवेर्मासाः

११

दिनानि

१०

।

फलम्

।श्रिया

परमया

युक्तो

गजवाजिधनान्वितः

।प्रभाकरः

करोत्याशु

बुधपाकदशाङ्गतः

॥

सोमस्य

वर्षौ

२

।

४

।

१०

।

फलम्

।कण्टकादिप्रवेशञ्च

शृङ्गिभ्यो

भयमेव

च

।निशाकरः

करोत्याशु

बुधपाकदशाङ्गतः

॥

कुजस्य

वर्षः

१

।

३

।

३

।

२०

।

फलम्

।कफपित्तसमुद्भूतां

शिरःपीडां

भयावहाम्

।माहेयः

कुरुते

शोकं

बुधस्यान्तर्द्दशाङ्गतः

॥

एवं

वर्षाः

१७

॥

*

॥

शनेः

स्थूलदशावर्षाः

१०

।अस्यान्तर्द्दशामासाः

११

।

३

।

२०

।

फलम्

।मिथ्यापवादवधबन्धनिराश्रयत्वंचौरादिभूपतिभुजङ्गमभीतिमुग्राम्

।आशानिराशमथ

चार्ज्जनकार्य्यहानिंपङ्गोर्दशा

प्रकुरुते

तियतं

नराणाम्

॥

गुरोर्वर्षः

१

।

९

।

३

।

२०

।

फलम्

।देवतानुरतं

शान्तं

नानाप्राप्तिं

करोति

च

।तुङ्गसौख्यसमायुक्तं

पङ्गोरन्तर्गतो

गुरुः

॥

राहोर्व्वर्षः

१

।

१

।

१०

।

फलम्

।नृपाद्भयं

ज्वरं

घोरं

दुःखञ्च

प्राणसंशयम्

।घनक्षयञ्च

कुरुते

शनेरन्तर्गतस्तमः

॥

शुक्रस्य

वर्षः

१

।

११

।

१०

।

फलम्

।सुहृद्बन्धुधनैः

पूर्णो

भार्य्यावित्तसमन्वितः

।स्वर्णं

सुखञ्च

लभते

सौरस्यान्तर्गते

सिते

॥

रवेर्मासाः

६

।

२०

।

फलम्

।परदाराभिगमनं

करोति

खरदीधितिः

।जीवनस्य

च

सन्देहं

शनेरन्तर्द्दशाङ्गतः

॥

सोमस्य

वर्षः

१

।

४

।

२०

।

फलम्

।स्त्रीनाशं

कुक्षिरोगञ्च

कफपित्तगदं

शशी

।बन्धुद्वेषञ्च

कुरुते

पङ्गोरन्तर्द्दशाङ्गतः

॥

कुजस्य

मासाः

८

।

२६

।

४०

।

फलम्

।देहक्षैण्यं

महारोगं

नानादुःखानि

भूमिजः

।घननाशञ्च

कुरुते

शनेरन्तर्द्दशाङ्गतः

॥

बुधस्य

वर्षः

१

।

६

।

२६

।

४०

।

फलम्

।आरोग्यं

विजयं

राज्यं

बहुवित्तानि

सोमजः

।करोति

त्वादरं

लोके

शनेरन्तर्द्दशाङ्गतः

॥

एवं

वर्षाः

१०

॥

*

॥

गुरोः

स्थूलदशावर्षाः

१९

।तस्यैवान्तर्द्दशावर्षाः

३

।

४

।

३

।

२०

।

फलम्

।राज्यास्पदं

तनयवित्तविलासभोगान्पर्य्याप्तसौख्यधनधान्यसमाश्रयञ्च

।विद्याप्रसादवररत्नसुखार्थभोग-सिद्धिं

दशा

सुरगुरोः

कुरुते

प्रियत्वम्

॥

राहोर्वर्षौ

२

।

१

।

१०

।

फलग्

।बन्धुर्द्बेषं

मृषावादं

स्थानभ्रंशं

निराश्रयम्

।कलहं

कारयेद्राहुर्गुरोरन्तर्द्दशाङ्गतः

॥

शुक्रस्य

वर्षाः

३

।

८

।

१०

।

फलम्

।कलहं

बन्धुभिः

सार्द्धं

वित्तनाशं

मनःक्षतिम्

।स्त्रीवियोगञ्च

कुरुते

जीवस्यान्तर्गतः

सितः

॥

रवेर्वर्षः

१

।

दिनानि

२०

।

फलम्

।बहुमित्रं

बहुधनं

सौभाग्यं

राजवल्लभम्

।कुरुते

भास्करः

शान्तिं

गुरोरन्तर्द्दशाङ्गतः

॥

सोमस्य

वर्षौ

२

।

७

।

२०

।

फलम्

।भोगाढ्यो

बहुभार्य्यः

स्याद्रिपुरोगविवर्ज्जितः

।नृपतुल्यो

भवेच्चैव

गुरोरन्तर्द्दशाङ्गतः

॥

कुजस्य

वर्षः

१

।

४

।

२६

।

४०

।

फलम्

।तीक्ष्णरोषो

रिपोर्हन्ता

गजवद्भीमदर्शनः

।सुखसौभाग्यसंयुक्तः

कुजे

चान्तर्गते

गुरोः

॥

बुधस्य

वर्षौ

२

।

११

।

२६

।

४०

।

फलम्

।सुस्थोऽसुस्थः

सुखी

दुःखी

शत्रुवृद्भिः

पुनः

पुनः

।देवार्च्चनपरो

नित्यं

जीवस्यान्तर्गते

बुधे

॥

शनेर्वर्षः

१

।

९

।

३

।

२०

।

फलम्

।वेश्याजनाश्रयात्

सौख्यं

भवेद्बित्तविवर्ज्जितः

।लुप्तनीतिमना

नित्यं

गुरोरन्तर्गते

शनौ

॥

एवं

वर्षाः

१९

॥

*

॥

राहोः

स्थूलदशावर्षाः१२

।

तस्यान्तर्द्दशावर्षः

१

।

४

।

फलम्

।भार्य्यादिदूषण-निदानविवादबन्ध-शस्त्राभिघातभयहीनपराक्रमश्च

।अप्राप्तसौख्यधनकाञ्चनदीनदेहोराहोर्द्दशा

भवति

जीवनसंशयाय

॥

शुक्रस्य

वर्षौ

२

।

मासाः

४

।

फलम्

।शिरोरोगं

कुदेहञ्च

कुर्य्याद्भार्य्याञ्च

चञ्चलाम्

।बान्धवैः

कलहो

नित्यं

राहोरन्तर्गते

भृगौ

॥

रवेर्मासाः

८

।

फलम्

।शिरेरोगभयं

घोरं

मृत्युं

शोकञ्च

दारुणम्

।बृहद्ग्निभयं

कुर्य्याद्राहोरन्तर्गतो

रविः

॥

सोमस्य

वर्षः

१

।

८

।

फलम्

।स्त्रीपुत्त्रकलहञ्चैव

वित्तनाशं

मनःक्षतिम्

।करोति

क्लेशमत्यर्थं

राहोरन्तर्गतो

विधुः

॥

कुजस्य

मासाः

१०

।

२०

।

फलम्

।विषशस्त्राग्निचौरेभ्यो

नियतं

दारुणं

भयम्

।पातस्यान्तगतः

कुर्य्यान्नराणां

भूमिनन्दनः

॥

बुधस्य

वर्षः

१

।

१०

।

२०

।

फलम्

।ज्वरक्षुदग्निसंपीडा

कलहं

स्वजनैः

सह

।भृत्यापत्येषु

विद्वेषं

कुर्य्यात्

पातान्तरे

बुधः

॥

शनेर्वर्षः

१

।

१

।

१०

।

फलम्

।स्त्रीपुत्त्रैः

कलहो

नित्यं

बान्धवैः

सह

वैरिता

।भवेत्तु

बहुधा

दुःखं

राहोरन्तर्गते

शनौ

॥

गुरोर्वर्षौ

२

।

१

।

१०

।

फलम्

।व्याधिदुःखभयैस्त्यक्तो

देवब्राह्मणपूजकः

।कार्य्यसिद्धिर्भवेदिष्टा

राहोरन्तर्गते

गुरौ

॥

एवं

वर्षाः

१२

॥

*

॥

शुक्रस्य

स्थूलदशावर्षाः

२१

।तस्यान्तर्द्दशावर्षाः

४

।

१

।

फलम्

।मन्त्रप्रचाररुचिरप्रमदाविलास-सम्मानदाननृपपूजनकोषलाभान्

।हस्त्यश्वयानपरिपूर्णमनोरथञ्चशौक्री

दशा

सृजति

निश्चलराजलक्ष्मीम्

॥

रवेर्वर्षः

१

।

फलम्

।देहस्तीव्रव्रणाक्रान्तस्तीव्रतापो

ज्वरान्वितः

।त्यक्तः

स्याद्बान्धवैः

सर्व्वैर्भार्गवान्तर्गते

रवौ

॥

सोमस्य

वर्षौ

२

।

११

।

फलम्

।सम्माननाशो

रोगश्च

कार्य्यनाशश्च

नित्यशः

।शुक्रस्यान्तर्गते

चन्द्रे

स्त्रीनाशो

नियतं

भवेत्

॥

कुजस्य

वर्षः

१

।

६

।

२०

।

फलम्

।उत्साही

धनधान्याढ्यः

कल्यश्च

सुमनाः

सुधीः

।भूमिलाभो

भवेच्चैव

शुक्रस्यान्तर्गते

कुजे

॥

बुधस्य

वर्षाः

३

।

३

।

२०

।

फलम्

।सर्व्वत्र

लभते

सौख्यं

मानसञ्चयभूषणम्

।भार्य्या

सुशीलतामेति

भार्गवान्तर्गते

बुधे

॥

शनेवर्षः

१

।

११

।

१०

।

फलम्

।शत्रुक्षयमवाप्नोति

मित्रवृद्धिश्च

जायते

।चौराद्वित्तस्य

लाभः

स्यात्

शुक्रस्यान्तर्गते

शनौ

॥

गुरोर्वर्षाः

३

।

८

।

१०

।

फलम्

।राजपूजा

सुखं

प्रीतिः