Try संस्कृतवाहिनी (A word everyday) | YouTube Channel

तप् (tap)

 
Capeller Eng English

तप्

त॑पति

(

त॑प°ते

),

participle

तप्त॑

(

which see

)

be

warm

or

hot,

burn

(

instrumental

),

shine

castigate

one's

self,

do

penance,

suffer

heat,

burn

(

tr.

),

distress,

pain,

torment.

passive

तप्य॑ते

(

also

त॑प्यते,

°ति

)

has

only

the

intransitive

mgs.

causative

तापयति,

°ते

make

hot,

consume

by

heat,

distress,

pain,

castigate

(

one's

self

).

अति

make

warm

or

hot,

trouble,

distress.

अनु

heat,

pain

passive

suffer

pain,

repent,

long

for

(

accusative

).

प्रत्यनु

&

सम्नु

passive

repent.

अभि

make

hot,

shine

upon,

pain,

ache

passive

suffer

pain.

glow,

shine,

heat

passive

suffer

pain,

with

तपस्

castigate

one's

self.

अभ्या

heat,

pain,

torment.

उद्

the

same.

उप

make

hot,

vex,

hurt

also

=

passive

suffer,

pain,

get

unwell

(

Active

also

impersonally

with

genetive

or

accusative

of

person or personal

).

निस्

(

निष्

)

heat,

singe.

परि

burn

all

round,

set

on

fire,

kindle

also

=

passive

feel

pain,

suffer,

do

penance

(

±तपस्

).

causative

pain,

afflict.

प्र

Active

give

out

heat,

burn,

shine

(

l.&f.

)

shine

upon,

warm,

heat,

singe,

roast,

pain,

torment

also

=

passive

feel

pain,

suffer,

castigate

one's

self.

causative

heat,

warm,

illumine,

kindle

pain,

distress.

प्रति

give

out

heat

towards,

make

hot

or

warm.

वि

give

out

strong

heat,

burn

pervade,

penetrate.

सम्

heat,

burn,

pain,

torment

(

also

causative

)

suffer

pain,

repent.

passive

be

distressed,

grieve,

do

penance.

अभिसम्

vex,

distress.

Cf.

उ॑त्तप्त,

उपतप्त,

प्रतपन्त्,

प्रतप्त,

संतप्त.

Yates English

तप्

(

ञ,

)

तपति,

ते

1.

c.

(

ञ,

)

तप्यति,

ते

4.

c.

(

ञ,

)

तापयति,

10.

c.

To

heat

to

perform

pe-

nance.

With

अनु

to

repent

with

परि

or

सं

to

bear

pain

be

sad.

Apte English

तप्

[

tap

],

I.

1

Parasmaipada.

rarely

Ā.,

4.

Parasmaipada.

(

तपति,

तप्यति

तप्त

)

(

Intransitively

used

)

(

a

)

To

shine,

blaze

(

as

fire

or

sun

)

तमस्तपति

घर्मांशौ

कथमाविर्भविष्यति

Sakuntalâ (Bombay).

5.14

Raghuvamsa (Bombay).

5.13

Uttararàmacharita.

6.14

Bhagavadgîtâ (Bombay).

9.19.

(

b

)

To

be

hot

or

warm,

give

out

heat.

(

c

)

To

suffer

pain

तपति

सा

किसलयशयनेन

Gîtagovinda.

7.

(

d

)

To

mortify

the

body,

undergo

penance

(

with

तपस्

)

अगणिततनूतापं

तप्त्वा

तपांसि

भगीरथः

Uttararàmacharita.

1.23.

(

Transitively

used

)

(

a

)

To

make

hot,

heat,

warm

Bhaṭṭikâvya.

9.2

पश्यामि

त्वां

दीप्तहुताशवक्त्रं

स्वतेजसा

विश्वमिदं

तपन्तम्

Bhagavadgîtâ (Bombay).

11.19.

(

b

)

To

inflame,

burn,

consume

by

heat

तपति

तनुगात्रि

मदनस्त्वामनिशं

मां

पुनर्दहत्येव

Sakuntalâ (Bombay).

3.16.

अङ्गैरनङ्गतप्तैः

3.6.

(

c

)

To

hurt,

injure,

damage,

spoil

यास्यन्

सुतस्तप्यति

मां

समन्युम्

Bhaṭṭikâvya.

1.23

Manusmṛiti.

7.6.

(

d

)

To

pain,

distress.

(

e

)

mortify

the

body,

undergo

penance

(

with

तपस्

).

-Pass.

(

तप्यते

)

(

regarded

by

some

as

a

root

of

the

4th

conjugation

)

To

be

heated,

suffer

pain.

To

undergo

severe

penance

(

Often times.

.

with

तपस्

)

शम्बूको

नाम

वृषलः

पृथिव्यां

तप्यते

तपः

Uttararàmacharita.

2.8.

-II.

1

Ubhayapada (Parasmai. and Atmane.)

or

Causal.

(

तापयति-ते,

तापित

)

To

heat,

make

warm

गगनं

तापितपायितासिलक्ष्मीम्

Sisupâlavadha.

2.75

हि

तापयितुं

शक्यं

सागराम्भस्तृणोल्कया

Hitopadesa (Nirṇaya Ságara Edition).

1.83.

To

torment,

pain,

distress

भृशं

तापितः

कन्दर्पेण

Gîtagovinda.

11

Bhaṭṭikâvya.

8.13.

-With

निस्

to

heat.

to

purity.

to

burnish.

वि

to

shine

(

Ātm.

like

उत्तप्

quod vide, which see.

)

रविर्वि-

तपते$त्यर्थम्

Bhaṭṭikâvya.

8.14.

to

warm,

heat.

Apte 1890 English

तप्

{vI.v}

{c1c}

P.

rarely

A.,

{c4c}

P.

(

तपति,

तप्यति

तप्त

)

1

(

Intransitively

used

)

(

a

)

To

shine,

blaze

(

as

fire

or

sun

)

तमस्तपति

घर्मांशौ

कथमाविर्भविष्यति

Ś.

5.

14

R.

5.

13

U.

6.

14

Bg.

9.

19.

(

b

)

To

be

hot

or

warm,

give

out

heat.

(

c

)

To

suffer

pain

तपति

सा

किसलयशयनेन

Gīt.

7.

(

d

)

To

mortify

the

body,

undergo

penance

(

with

तपस्

)

अगणिततनूत

पं

तप्त्वा

तपांसि

भगीरथः

U.

1.

23.

2

(

Transitively

used

)

(

a

)

To

make

hot,

heat,

warm

Bk.

9.

2

Bg.

11.

19.

(

b

)

To

inflame,

burn,

consume

by

heat

तपति

तनुगात्रि

मदनस्त्वामनिशं

मां

पुनर्दहत्येव

Ś.

3.

17

अंगैरनंगतप्तैः

3.

7.

(

c

)

To

hurt,

injure,

damage,

spoil

यास्यन्

सुतस्तप्यति

मां

समन्युं

Bk.

1.

23

Ms.

7.

6.

(

d

)

To

pain,

distress.

(

e

)

To

mortify

the

body.

undergo

penance

(

with

तपस्

)'

Pass.

(

तप्यते

)

(

regarded

by

some

as

a

root

of

the

4th

conjugation

)

1

To

be

heated,

suffer

pain.

2

To

undergo

severe

penance

(

oft.

with

तपस्

)

U.

2.

8.

{vII.v}

{c10c}

U.

or

Caus.

(

तापयति-ते,

तापित

)

1

To

heat,

make

warm

गगनं

तापितपायितासिलक्ष्मीं

Śi.

20.

75

हि

तापयितुं

शक्यं

सागरांभस्तृणोल्कया

H.

1.

86.

2

To

torment,

pain,

distress

भृशं

तापितः

कंदर्पेण

Gīt.

11

Bk.

8.

13.

WITH

निस्

{1}

to

heat.

{2}

to

purify.

{3}

to

burnish.

वि

{1}

to

shine

(

Atm.

like

उत्तप्

q.

v.

)

रविर्वितपतेऽत्यर्थं

Bk.

8.

14.

{2}

to

warm,

heat.

Monier Williams Cologne English

1.

तप्

(

confer, compare.

1.

पत्

)

class.

4.

Ā.

°प्यते,

to

rule,

dhātupāṭha

xxvi,

50.

2.

तप्

class.

1.

त॑पति

(

rarely

Ā.

Subj.

°पाति,

ṛg-veda

v,

79,

9

page.

त॑पत्,

ṛg-veda

et cetera.

class.

4.

page.

त॑प्यत्,

vājasaneyi-saṃhitā

xxxix,

12

pf.

1.

sg.

तत॑प,

ṛg-veda

vii,

104,

15

3.

sg.

°ता॑प,

x,

34,

11

atharva-veda

vii,

18,

2

et cetera.

page.

तेपान॑,

ṛg-veda

fut.

तप्स्य॑ति,

brāhmaṇa

et cetera.

:

°ते

&

तपिष्यति,

mahābhārata

)

to

give

out

heat,

be

hot,

shine

(

as

the

sun

),

ṛg-veda

et cetera.

to

make

hot

or

warm,

heat,

shine

upon,

ib.

to

consume

or

destroy

by

heat,

ib.

to

suffer

pain,

mahābhārata

viii,

1794

gīta-govinda

vii,

31

(

with

पश्चात्

)

to

repent

of

mahābhārata

viii,

39,

15

to

torment

one's

self,

undergo

self-mortification,

practise

austerity

(

तपस्

),

taittirīya-upaniṣad

ii,

6

manu-smṛti

i

feminine.

mahābhārata

et cetera.

to

cause

pain

to,

injure,

damage,

spoil,

ṛg-veda

aitareya-brāhmaṇa

vii,

17

śatapatha-brāhmaṇa

xiv

et cetera.

:

Passive voice.

or

class.

4.

Ā.

तप्य॑ते

(

xiv

or

त॑प्य्°,

taittirīya-brāhmaṇa

ii

page.

°प्य॑मान,

atharva-veda

त॑प्य्°,

xix,

56,

5

confer, compare.

अ॑-

Aorist.

अतापि,

ṛg-veda

vii,

70,

2

अतप्त,

pāṇini

iii,

1,

65,

kāśikā-vṛtti

pf.

तेपे,

mahābhārata

et cetera.

page.

°पान॑,

śatapatha-brāhmaṇa

also

Parasmai-pada.

तप्यति,

°प्येत्,

अतप्यत्,

et cetera.

,

mahābhārata

rāmāyaṇa

kathāsaritsāgara

x,

4

)

to

be

heated

or

burnt,

become

hot,

ṛg-veda

et cetera.

to

be

purified

by

austerities

(

as

the

soul

),

sarvadarśana-saṃgraha

to

suffer

or

feel

pain,

ṛg-veda

x,

34,

10

and

95,

17

atharva-veda

xix,

56,

5

śatapatha-brāhmaṇa

xiv

mahābhārata

et cetera.

to

suffer

pain

voluntarily,

undergo

austerity

(

तपस्

),

atharva-veda

śatapatha-brāhmaṇa

taittirīya-brāhmaṇa

ṢaḍvBr.

śāṅkhāyana-śrauta-sūtra

et cetera.

:

Causal.

तापयति,

°ते

(

page.

°प॑यत्,

atharva-veda

Passive voice.

°प्यते,

mahābhārata

et cetera.

Aorist.

अतीतपे

&

[

Subj.

]

तत॑पते,

ṛg-veda

)

to

make

warm

or

hot,

iv,

2,

6

viii,

72,

4

kauśika-sūtra

mahābhārata

et cetera.

to

consume

by

heat,

rāmāyaṇa

et cetera.

to

cause

pain,

trouble,

distress,

atharva-veda

xix,

28,

2

mahābhārata

et cetera.

to

torment

one's

self,

undergo

penance,

iii,

8199

:

Intensive.

(

page.

तातप्यमान

)

to

feel

violent

pain,

be

in

great

anxiety,

rāmāyaṇa

i,

11,

8

bhāgavata-purāṇa

ii,

7,

24

तप्

[

confer, compare.

Latin.

tepeo

et cetera.

]

3.

तप्

Masculine, Feminine, Neuter

‘warming

one's

self’.

See

अग्नि-त॑प्.

Monier Williams 1872 English

तप्

1.

तप्

[

cf.

2.

पत्

],

cl.

4.

A.

तप्यते,

&c.,

to

rule,

govern.

तप्

2.

तप्,

cl.

1.

P.

(

rarely

A.

)

तपति,

-ते,

तताप,

तप्स्यति

(

ep.

also

तपिष्यति

),

अताप्सीत्,

तप्तुम्,

to

give

out

heat,

be

hot

to

shine

to

heat,

make

hot

or

warm

to

shine

upon

to

be

burnt

to

burn,

to

consume

or

destroy

by

heat

to

suffer

pain

to

cause

pain

or

distress

to

injure,

hurt,

damage,

spoil

to

torment

one's

self,

mortify

the

body,

undergo

penance,

(

often

with

तपस्,

e.

g.

तपस्

तताप,

he

performed

penance

)

cl.

4.

P.

तप्यति

(

rarely

used

),

to

warm

one's

self,

become

hot:

Pass.

तप्यते,

to

be

heated,

to

suffer

or

feel

pain

to

be

injured

or

hurt

to

suffer

pain

voluntarily,

undergo

severe

penances,

(

often

with

तपस्,

e.

g.

तपस्

तप्यामहे,

we

undergo

penance

)

Caus.

P.

A.

तापयति,

-ते,

-यितुम्,

to

make

warm

or

hot

to

burn,

consume

by

heat,

cause

pain,

trouble,

distress

to

torment

one's

self,

undergo

penance:

Desid.

तितप्सति,

-ते:

Intens.

तातप्यते,

तातप्ति,

to

feel

violent

pain,

suffer

torment,

be

in

great

anxiety

or

distress

[

cf.

Lat.

tepeo:

Gr.

τέφρα,

rt.

ταφ,

θάπτω:

Russ.

tepl,

‘warm

teplota,

‘warmth:’

Hib.

tebhot,

‘intense

heat:’

Old

Germ.

damf:

Lat.

tempus

?

].

3.

तप्,

प्,

प्,

प्,

warming

one's

self

[

cf.

अग्नि-तप्।

]

Macdonell English

तप्

TAP,

Ⅰ.

P.

(

Ā.

)

tapa,

be

warm

or

hot,

🞄shine

(

of

the

sun

)

heat,

warm,

make

hot

🞄illuminate

scorch,

burn

torment,

distress

🞄suffer

pain

mortify

the

flesh

do

penance

🞄(

often

with

the

ac.

tapas

):

ps.

tapyá

or

Ⅳ.

🞄P.

Ā.

tápya,

be

heated,

burn

(

int.

)

be

purified

🞄suffer

feel

remorse

mortify

the

flesh,

🞄do

penance

(

often

with

ac.

tapas

):

pp.

taptá,

🞄hot,

glowing

molten

tortured,

distressed

🞄performed

(

penance

)

having

mortified

the

🞄flesh

(

with

tapas

)

cs.

tāpaya,

heat

scorch

🞄torment,

distress.

anu,

ps.

suffer

pain

grieve,

🞄feel

remorse

cs.

cause

to

grieve,

distress.

🞄abhi,

warm,

heat

illuminate

(

of

the

sun

)

🞄pain,

torment,

distress

ps.

feel

pain,

suffer

🞄cs.

scorch.

abhi‿ā,

torment.

ud,

heat

torment,

🞄afflict:

pp.

úttapta,

heated,

glowing

🞄purified

(

metal

)

filled

with

pain

(

—°

).

upa,

🞄[

Page107-1

]

🞄suffer

pain,

feel

unwell

ps.

id.

cs.

afflict.

🞄nis

(

niṣ-ṭap

),

scorch

purify

(

gold

).

pari,

🞄ps.

suffer

pain

cs.

torment:

pp.

tāpita.

🞄pra,

P.

be

hot,

burn,

shine

(

sun

)

warm,

🞄heat,

illuminate

display

oneʼs

splendour

🞄torment

with

heat,

torture,

harass

cs.

warm,

🞄heat.

saṃ-pra,

pp.

greatly

distressed.

prati,

🞄heat.

sam,

heat

feel

pain

or

remorse

🞄torment

with

heat,

torture

ps.

feel

pain,

🞄suffer

cs.

warm,

heat

torment

by

heat

🞄distress,

afflict.

Benfey English

1.

तप्

तप्,

i.

1.

Par.

(

also

Ātm.

MBh.

1,

8414

),

i.

4,

Ātm.

or

pass.

(

also

Par.

MBh.

1,

3165

).

I.

i.

1,

1.

To

warm,

to

heat,

Rām.

1,

14,

17.

2.

To

be

warm,

MBh.

2,

1333.

3.

To

shine,

Śāk.

d.

111

to

illuminate,

Bhag.

11,

19.

4.

To

burn

up,

to

consume,

Bhāg.

P.

7,

3,

4.

5.

To

give

pain,

MBh.

1,

3323.

II.

i.

1,

and

i.

4,

or

pass.,

1.

To

suffer

pain,

MBh.

8,

1794

MBh.

1,

6217

1,

3165,

2.

To

mortify

one's

flesh,

Rām.

1,

58,

1,

and

4

Gorr.

usually

with

तपस्,

To

do

penance,

Man.

2,

167

166.

III.

i.

4,

To

become

warm,

Lass.

12,

19

(

with

the

termination

of

the

Par.

).

Ptcple.

of

the

pf.

pass.

तप्त,

1.

Hot,

Man.

8,

272.

2.

Molten,

Varāh.

Bṛh.

S.

6,

13.

3.

also

तपित,

Refined,

MBh.

3,

1722

Hariv.

13035.

Ptcple.

of

the

fut.

pass.

तपनीय,

Neuter.

Gold,

Rām.

6,

70,

41.

तप्य,

Doing

religious

penance,

MBh.

12,

10381

(

cf.

13,

750

).

Caus.

and

i.

10,

Par.

and

Ātm.

,

तापय,

Par.

1.

To

warm,

to

heat,

MBh.

12,

5536

to

burn,

Rām.

6,

11,

44.

2.

To

torment,

Rām.

5,

32,

36

by

mortification,

Chr.

46,

23.

3.

To

mortify

one's

flesh,

MBh.

3,

8199.

Anomal.

ptcple.

of

the

pres.

Ātm.

तापयान,

MBh.

15,

855.

Frequentat

तातप्य,

To

suffer

violent

pain,

Rām.

1,

11,

8.

--

With

the

prep.

अति

अति,

i.

1,

To

heat

excessively,

Rām.

3,

12,

8.

अतितप्त,

Very

afflicted,

Rām.

3,

66,

26.

Caus.

To

heat

excessively,

MBh.

14,

506.

--

With

अनु

अनु,

i.

4.

or

pass.

To

suffer

pain,

MBh.

3,

13720.

i.

1,

and

4,

1.

To

repent,

MBh.

5,

1822

Rām.

2,

42,

11.

2.

To

grieve,

to

long

for

(

with

the

acc.

),

MBh.

11,

182

7,

2195.

अनु-

तप्त,

Hot,

Suśr.

2,

181,

14.

Caus.

To

cause

to

grieve,

Ragh.

8,

88.

--

With

समनु

सम्-अनु,

i.

4,

or

pass.

To

re-

pent,

MBh.

13,

5335.

--

With

अभि

अभि,

i.

4,

or

pass.,

To

suffer

pain,

Rām.

2,

62,

5

Kathās.

21,

72

MBh.

7,

6555

(

with

the

termination

of

the

Par.

).

अभितप्त,

1.

Heated,

Bhāg.

P.

3,

6,

11.

2.

Illuminated,

Ṛt.

4,

14.

3.

Tor-

mented,

MBh.

6,

5771.

Caus.

To

tor-

ment,

MBh.

7,

1417.

--

With

अव

अव,

Caus.

To

illuminate,

MBh.

5,

7162.

--

With

आ,

i.

4,

or

pass.

1.

To

suffer

pain,

Bhāg.

P.

3,

31,

13.

2.

To

mor-

tify

one's

flesh,

Bhāg.

P.

2,

9,

8.

आतप्त,

Refined,

Hariv.

15769.

--

With

उद्,

i.

1,

To

torment,

Śic.

9,

67

to

afflict,

Rājat.

3,

183

उत्तप्त,

Nealed,

purged

by

fire,

Rājat.

4,

368

उत्तप्त

ताम्र,

Pure

cop-

per.

Caus.

To

warm,

MBh.

12,

11884.

--

With

उप

उप,

i.

4,

or

pass.

To

become

hot,

MBh.

3,

71

to

suffer

pain,

Suśr.

1,

21,

16.

उपतप्त,

Hot,

Rām.

2,

59,

9.

Caus.

To

torment,

to

mor-

tify,

MBh.

3,

10708.

--

With

समुप

सम्-उप,

i.

4,

or

pass.

To

suffer

pain,

MBh.

2,

856.

--

With

निस्

निस्,

of

which

the

स्

becomes

ष्,

i.

1,

To

purify,

MBh.

7,

9458.

निष्टप्त,

1.

Singed,

MBh.

1,

8215.

2.

Warmed,

MBh.

13,

1796.

3.

Roasted,

Rām.

2,

97,

2.

4.

Refined,

MBh.

6,

228.

--

With

विनिस्

वि-निस्,

विनिष्टप्त,

Well

roasted,

Rām.

3,

76,

10.

--

With

परि

परि,

i.

1,

1.

To

set

on

fire,

Rām.

3,

35,

15.

2.

i.

1,

and

i.

4,

or

pass.

To

suffer

pain,

Rām.

2,

66,

7

MBh.

3,

9916

14,

1070

(

with

the

termination

of

the

Par.

).

3.

i.

4,

or

pass.

To

mortify

one's

flesh,

MBh.

1,

4784.

Caus.

To

torment,

Rām.

5,

86,

9.

--

With

विपरि

वि-परि,

i.

4,

or

pass.

To

suffer

much

pain,

Rām.

2,

19,

3,

Gorr.

--

With

पश्चात्

पश्चात्,

i.

4,

or

pass.

To

repent,

MBh.

8,

1795.

--

With

प्र

प्र,

i.

1,

To

heat,

Bhag.

11,

30

to

burn,

MBh.

3,

881

to

roast,

Rām.

2,

91,

65.

2.

To

shine,

MBh.

13,

2125.

3.

To

illuminate,

Bhāg.

P.

5,

1,

30.

4.

To

suffer

pain,

Rām.

2,

12,

1.

5.

To

mor-

tify

one's

flesh,

Rām.

1,

67,

8.

6.

To

torment,

MBh.

6,

5567.

i.

4,

or

pass.

To

suffer

pain,

Bhāg.

P.

5,

18,

21.

Caus.

1.

To

warm,

Man.

4,

53

to

heat,

Mārk.

P.

14,

60.

2.

To

illu-

minate,

Rām.

4,

60,

16.

3.

To

set

on

fire.

4.

To

torment,

MBh.

4,

550

6,

3103.

Anomalous

प्रतापिता

(

fut.

i

)

instead

of

प्रतापयिता,

MBh.

8,

1971.

--

With

अभिप्र

अभि-प्र,

अभिप्रतप्त,

1.

Dried,

Suśr.

1,

158,

12.

2.

Tor-

mented,

Rām.

2,

21,

54.

--

With

संप्र

सम्-प्र,

संप्रतप्त,

Suffering,

Suśr.

1,

70,

17.

--

With

प्रवि

प्र-वि,

प्र-

वितप्त,

Tormented,

Kām.

Nītis.

15,

9.

--

With

सम्

सम्,

i.

1,

To

repent,

MBh.

7,

4731.

i.

4,

or

pass.

1.

To

suffer

pain,

Bhartṛ.

2,

84.

2.

To

mor-

tify

one's

flesh,

Rām.

1,

63,

26.

सं-

तप्त,

1.

Heated,

Rām.

4,

44,

26.

2.

Molten,

Varāh.

Bṛh.

S.

32,

10.

3.

Dried,

Rām.

2,

85,

17.

4.

Tormented,

Ṛt.

1,

27.

5.

संतप्त-वक्षस्,

Short-

breathed.

Suśr.

2,

447,

7.

Caus.

1.

To

warm,

Hit.

i.

d.

81.

2.

To

burn,

MBh.

1,

1270.

3.

To

set

on

fire,

MBh.

13,

3998.

4.

To

torment

by

heat,

Bhartṛ.

2,

86

to

torment,

Pañc.

iii.

d.

244.

--

With

अतिसम्

अति-सम्,

अतिसंतप्त,

Much

afflicted,

Rām.

3,

68,

15.

--

With

अभिसम्

अभि-सम्,

अभिसंतप्त,

Tor-

mented,

Rām.

4,

57,

13.

--

With

परिसम्

परि-सम्,

To

suffer

pain,

Rām.

4,

21,

11.

--

Cf.

τέϕρα,

Τέμπεα

Lat.

tepeo

pro-

bably

A.S.

tháfian

(

to

suffer,

to

allow

),

concerning

the

signification

cf.

Sekr.

क्षम्।

2.

तप्

तप्,

i.

4,

Ātm.

To

govern.

Apte Hindi Hindi

तप्

भ्वा*पर*

आ*

विरल

-

-

"चमकना,

प्रज्वलित

होना"

तप्

भ्वा*पर*

आ*

विरल

-

-

"गर्म

होना,

उष्ण

होना,

गर्मी

फैलना"

तप्

भ्वा*पर*

आ*

विरल

-

-

पीडा

सहन

करना

तप्

भ्वा*पर*

आ*

विरल

-

-

"शरीर

को

कृश

करना,

तपस्या

करना"

तप्

भ्वा*पर*

आ*

विरल

-

-

"गर्म

करना,

उष्ण

करना,

तपाना"

तप्

भ्वा*पर*

आ*

विरल

-

-

"जलाना,

दग्ध

करना,

जला

कर

समाप्त

कर

देना"

तप्

भ्वा*पर*

आ*

विरल

-

-

"चोट

पहुँचाना,

नुकसान

पहुँचाना,

खराब

करना"

तप्

भ्वा*

कर्मवा*

-

-

"पीडा

देना,

दुःख

देना"

तप्

भ्वा*

कर्मवा*

-

-

"गर्म

किया

जाना,

पीडा

सहन

करना"

तप्

भ्वा*

कर्मवा*

-

-

घोर

तपस्या

करना

तप्

"भ्वा*

प्रेर*,

,

"

-

-

"गर्म

करना,

तापना"

तप्

"भ्वा*

प्रेर*,

,

"

-

-

"यन्त्रणा

देना,

पीडित

करना,

सताना"

L R Vaidya English

tap

{%

(

I

)

vt.

or

vi.

4A

(

pp.

तप्त

pres.

तप्यते

)

%}

1.

To

trouble,

to

injure

2.

to

be

powerful.With

अनु-,

to

rue,

to

grieve.

tap

{%

(

II

)

vi.

or

vt.

1U

(

pp.

तप्त

pres.

तपति-ते

)

%}

1.

To

shine,

to

shine

upon,

तमस्तपति

घर्मांशौ

कथमाविर्भविष्यति

Sak.v.,

Bg.ix.19

2.

to

give

out

heat,

to

be

hot

3.

to

heat,

to

make

hot,

Bg.xi.19,

Bt.ix.2

4.

to

injure,

to

consume

by

heat,

तपति

तनुगात्रि

मदनस्त्वामनिशं

मां

पुनर्दहत्येव

Sak.iii.

5.

to

suffer

pain,

तपति

सा

किसलयशयनेन

Git.G.vii.

6.

to

undergo

penance,

(

with

a

cognate

acc,

e.g.

तपस्तप्त्वा

)

7.

to

hurt,

to

damage,

यास्यन्

सुतस्तप्स्यति

मां

समन्युम्

Bt.i.23.With

अनु-,

1.

to

repent

2.

to

grieve.With

उद्-,

(

Atm.

when

it

is

used

intranistively

or

has

a

limb

of

the

body

for

its

object

)

1.

to

scorch,

to

burn,

to

heat,

Bt.viii.15

2.

to

consume,

to

torture

by

heat,

Sis.ix.67

3.

to

melt.With

निस्-,

to

purify.With

परि-,

1.

to

set

on

fire

2.

to

heat,

to

burn.With

पश्चात्-,

to

repent.With

वि-,

(

Atm.

like

उद्

q.v.

)

1.

to

shine

2.

to

warm.With

सम्-,

1.

to

heat,

संतप्तायसि

संस्थितस्य

पयसो

नामापि

ज्ञायते

Bhartr.ii.67

2.

to

suffer

pain,

to

be

sorry,

इति

विमृशंतः

संतः

संतप्यंते

विप्लुता

लोके

Bhartr.ii.87

3.

to

repent.

tap

{%

(

III

)

vt.

10U

(

pres.

तापयति-ते

)

%}

To

heat,

to

make

hot,

हि

तापयितुं

शक्यं

सागराम्भस्तृणोल्कया

Hit.i.

Bopp Latin

तप्

1.

P.

calefacere,

urere.

A.

4.

47.:

तत्र

सूर्यस्

तप-

ति

BH.

11.

19.:

पश्यामि

त्वां

स्वतेजसा

विश्वम्

इदन्

तपन्तम्

HIT.

24.

6.:

सुतप्तम्

पानीयम्.

--

Intrans.

ardere,

uri.

MAH.

1.

2037.:

तपन्ति

वह्नौ.

--

Transl.

dolore

afficere,

vexare.

H.

1.

23.:

कारुण्येन

म-

नस्

तप्तम्

BR.

2.

31.:

मान्

तप्स्यत्य्

अजीवि-

तम्

R.

Schl.

I.

8.

1.:

सुतार्थन्

तप्यमानस्य

ना

"सीद्

वंशकरः

सुतः.

--

Intrans.

dolere,

moerere.

BR.

1.

32.:

आत्मानम्

अपिचो

ऽत्सृज्य

तप्स्यामि

परलोकगः.

--

Caus.

vel

cl.

10.

P.

A.

1

)

calefacere,

urere.

HIT.

23.

22.:

हि

तापयितुं

शक्यं

सागराम्भस्

तृणोल्कया

MAH.

3.

14785.:

तापयन्…रश्मिवान्

इव

तजसा

--

ताप्त

pro

तापित

splendens

IN.

1.

9.

2

)

cruciare,

vexare.

MAH.

1.

1571.:

त्वन्

तीव्रेण

तपसा

प्रजास्

तापयसे

GITA

-

GOV.

11.

22.:

तापितः

कन्दर्पेण.

3

)

se

ipsum

castigare,

corpus

suum

vexare.

MAH.

3.

8199.:

यः

स्ना-

तस्

तापयेत्

तत्र.

--

Cl.

4.

A.

interdum

P.

तप्ये,

त-

प्यामि

se

ipsum

castigare,

corpus

suum

vexare.

R.

Schl.

I.

57.

11.:

पुत्रान्

ददृशे

तप्यमानान्.

--

Plerumque

adjecto

substant.

तपस्,

e.

c.

M.

4.:

सोऽतप्यत

तपो

घोरम्

BH.

17.

5.:

घोरन्

तप्यन्ते

ये

तपो

जनाः

SU.

1.

7.:

तत्रो

ऽग्रन्

तेपतुस्

तपः

MAH.

1.

4619.:

तप्स्यावो

विपुलन्

तपः

4781.:

तप्स्ये

महत्

तपः.

(

Cf.

lat.

te-

peo

gr.

τέϕϱα,

ΤΑΦ,

ϑάπτω,

quod

primitive

cremare

significat

fortasse

ἅπτω

accendo

e

τάπτω,

abjecto

τ

vel

primum

mutato

τ

in

σ

deinde

in

spir.

asp.

russ.

tepl

calidus,

teplota

calor

hib.

tebhot

«intense

heat»

german.

vet.

damf.

Ad

hanc

radicem

etiam

traxerim

lat.

tempus,

quod

primitive

fervidum

anni

tempus

signi-

ficaverit,

deinde

tempus

in

universum,

sicut

sanscr.

वर्ष

(

pluvia

)

et

अब्द

(

aquam

dans

)

pro

pluvio

anni

tempore

annum

ipsum

significant.

Quod

ad

suffixum

attinet,

tempus

cum

तपस्

convenit.

)

c.

अनु

Pass.

uri,

dolore

affici,

dolere,

moerere.

R.

Schl.

II.

42.

11.:

स्पृष्ट्वा

ऽग्निम्

इव

पाणिना

अन्वतप्यत

धर्मात्मा

पुत्रं

सञ्चिन्त्य

तापसम्

MAH.

3.

992.:

यस्

त्वाम्…वनम्

प्रस्थाप्य

ना

ऽन्वतप्यत

दुर्मतिः

13720.:

अनुतप्ये

भृशन्

तात

तव

घोरेण

कर्मणा.

--

Caus.

dolore

afficere,

moerorem

afferre.

RAGH.

8.

88.

c.

अनु

praef.

प्रति

Pass.

dolore

affici,

poenitentiâ

vexari.

R.

Schl.

II.

12.

36.:

यदि

दत्त्वा

वरौ

राजन्

पुनः

प्रत्य-

नुतप्यसे.

c.

अभि

i.

q.

simpl.

RAGH.

8.

43.:

अभितप्तम्

अयः

calens

ferrum

transl.

R.

Schl.

II.

62.

5.:

द्वाभ्याम्

अपि

महा-

राजः

शोकाभ्याम्

अभितप्यते

(

cf.

Sl.

6.:

दह्यमानस्

तु

शोखाभ्याम्

).

c.

उप

id.

R.

Schl.

II.

59.

9.:

उपतप्तोदका

नद्यः

MAH.

3.

71.:

दुःखेन

शरीरम्

उपतप्यते.

--

Caus.

id.

MAH.

3.

10708.:

समिद्धे

महत्य्

अग्नौ

शरीरम्

उपता-

पयन्.

c.

उप

praef.

सम्

id.

MAH.

2.

856.:

मनः

समुपतप्यते.

c.

निस्

(

mutato

स्

in

ष्

et

त्

in

ट्

)

exurere,

comburere.

MAH.

1.

8215.:

दग्धैकदेशा

बहवो

निष्टप्तास्

तथा

ऽपरे.

c.

परि

urere,

torrere.

MAH.

1.

4784.:

सूर्येण

धर्मा-

त्मा

पर्यतप्यत

भारत.

--

Transl.

Pass.

dolore

affici,

dolere,

moerere.

MAH.

1.

1747.:

पर्यतप्यत

तत्

पापङ्

कृत्वा

8441.:

यदर्थम्

परितप्यसे.

--

Act.

id.

R.

Schl.

II.

66.

7.:

रामं

विवासितं

सभार्यञ्

जनको

श्रुत्वा

प-

रितप्स्यत्य्

अहम्

इव.

--

Caus.

dolore

afficere.

HIT.

103.

8.:

कं

स्वीकृता

विषयाः

परितापयन्ति.

c.

प्र

1

)

urere,

comburere,

exurere.

BH.

11.

30.:

जगत्

समग्रम्

भासस्

तवो

ऽग्राः

प्रतपन्ति

MAH.

3.

13086.:

षद्भिर्

अन्यैश्च

सहितो

भास्करः

प्रतपिष्यति.

2

)

dole-

re,

moerere.

R.

Schl.

II.

12.

1.:

चिन्ताम्

अभिसमापेदे

मुहूर्तम्

प्रततापच.

--

Caus.

calefacere,

urere.

SU.

1.

10.:

तयोस्

तपःप्रभावेन

दीर्घकालम्

प्रतापितः

धू-

मम्

प्रमुमुचे

विन्ध्यः.

c.

सम्

1

)

urere.

R.

Schl.

II.

85.

17.:

वनदाहाग्निसन्त-

प्तम्

पादपम्

IN.

5.

44.:

हृच्छयेन

सन्तप्तः.

2

)

Pass.

dolore

affici,

moerere.

SA.

5.

83.:

दिवा

ऽपि

मयि

नि-

ष्क्रान्ते

सन्तप्येते

गुरू

मम.

--

Cl.

4.

A.

se

castigare,

corpus

sum

vexare.

MAH.

1.

4639.:

शतशृङ्गे

महाराज

तापसः

समतप्यत.

--

Caus.

1

)

urere.

R.

Schl.

II.

85.

17.:

अन्तर्दाहेन

दहनः

सन्तापयति

राघवम्.

Transl.

vexare,

dolore

afficere.

HIT.

103.

7.:

सन्तापयन्ति

कम्

अपथ्यभुजन्

रोगाः.

3

)

collustrare,

illumina-

re.

MAH.

3.

11970.:

ततः

सन्तापिता

लोका

मत्प्रसूतेन

तेजसा.

Lanman English

√tap

(

tápati,

-te

tatā́pa,

tepé

[

794e

]

átāpsīt

tapsyáti

taptá

táptum

taptvā́

-tápya

tapyáte,

tápyate

[

761b

]

).

—1.

be

warm

burn,

intrans.

—2.

heat

make

glowing

burn,

trans.

—3.

fig.

(

like

√śuc

),

distress,

pain

—4.

pass.

suffer

suffer

voluntarily,

castigate

one's

self,

do

penance.

[

cf.

Lat.

tepēre,

AS.

ϸefian,

‘be

warm.’

]

+

upa,

heat

become

sick

sicken,

used

impers.,

w.

acc.

of

the

person,

101^3.

+

sam,

heat

pain.

Kridanta Forms Sanskrit

तप्

(

त॒पँ꣡

सन्तापे

-

भ्वादिः

-

अनिट्

)

ल्युट् →

तपनम्

अनीयर् →

तपनीयः

-

तपनीया

ण्वुल् →

तापकः

-

तापिका

तुमुँन् →

तप्तुम्

तव्य →

तप्तव्यः

-

तप्तव्या

तृच् →

तप्ता

-

तप्त्री

क्त्वा →

तप्त्वा

ल्यप् →

प्रतप्य

क्तवतुँ →

तप्तवान्

-

तप्तवती

क्त →

तप्तः

-

तप्ता

शतृँ →

तपन्

-

तपन्ती

तप्

(

त॒पँ॒

दाहे

ऐश्वेर्ये

वा

-

दिवादिः

-

अनिट्

)

ल्युट् →

तपनम्

अनीयर् →

तपनीयः

-

तपनीया

ण्वुल् →

तापकः

-

तापिका

तुमुँन् →

तप्तुम्

तव्य →

तप्तव्यः

-

तप्तव्या

तृच् →

तप्ता

-

तप्त्री

क्त्वा →

तप्त्वा

ल्यप् →

प्रतप्य

क्तवतुँ →

तप्तवान्

-

तप्तवती

क्त →

तप्तः

-

तप्ता

शानच् →

तप्यमानः

-

तप्यमाना

तप्

(

त꣡पँ꣡

दाहे

-

चुरादिः

-

सेट्

)

ल्युट् →

तापनम्

/

तपनम्

अनीयर् →

तापनीयः

/

तपनीयः

-

तापनीया

/

तपनीया

ण्वुल् →

तापकः

-

तापिका

तुमुँन् →

तापयितुम्

/

तपितुम्

तव्य →

तापयितव्यः

/

तपितव्यः

-

तापयितव्या

/

तपितव्या

तृच् →

तापयिता

/

तपिता

-

तापयित्री

/

तपित्री

क्त्वा →

तापयित्वा

/

तपित्वा

ल्यप् →

प्रताप्य

/

प्रतप्य

क्तवतुँ →

तापितवान्

/

तपितवान्

-

तापितवती

/

तपितवती

क्त →

तापितः

/

तपितः

-

तापिता

/

तपिता

शतृँ →

तापयन्

/

तपन्

-

तापयन्ती

/

तपन्ती

शानच् →

तापयमानः

/

तपमानः

-

तापयमाना

/

तपमाना

Dhatu Pata (Krishnacharya) Sanskrit

धातुः →

तप्

मूलधातुः →

तप

धात्वर्थः →

सन्तापे

गणः →

भ्वादिः

कर्मकत्वं →

सकर्मकः

इट्त्वं →

अनिट्

उपग्रहः →

परस्मैपदी

रूपम् →

तपति

धातुः →

तप्

मूलधातुः →

तप

धात्वर्थः →

ऐश्वर्ये

गणः →

दिवादिः

कर्मकत्वं →

अकर्मकः

इट्त्वं →

अनिट्

उपग्रहः →

आत्मनेपदी

रूपम् →

तप्यते

धातुः →

तप्

मूलधातुः →

तप

धात्वर्थः →

सन्तापे

गणः →

चुरादिः

कर्मकत्वं →

सकर्मकः

इट्त्वं →

सेट्

उपग्रहः →

उभयपदी

रूपम् →

तापयति-ते,

तपति

अनुबन्धादिविशेषः →

आधृषीयः

Abhyankara Grammar English

तप्

(

I

)

tad.

affix

added

to

the

words

पर्वन्

and

मरुत्

to

form

the

words

पर्वतः

and

मरुत्तः

cf.

P.

V.

2.122

Vart.

10

(

2

)

personal

end-

ing

in

Vedic

Literature

substitut-

cd

for

of

the

impera.

sec.

pers.

pl.

e.

g.

श्रुणोत

ग्रावाणः

cf.

Kas.

on

P.

VII.

1.45.

Schmidt Nachtrage zum Sanskrit Worterbuch German

1.

तप्

mit

अभि

Kaus.

auch:

ein

wenig

erwärmen,

Mān.

Śr.

1,

6,

1.

3.

तप्

vgl.

तप

1.

d

).

Wordnet Sanskrit

Synonyms

तप्,

उत्तप्,

उष्णीकृ

(Verb)

अनुष्णस्य

उष्णीकरणानुकूलः

व्यापारः।

"माता

शीतं

दुग्धं

पुनः

तपति।"

Synonyms

दह्,

ज्वल्,

तप्,

दीप्,

प्लुष्

(Verb)

अग्निसम्पर्कात्

अङ्गपीडनानुकूलः

व्यापारः।

"पाकं

पचन्ती

स्नुषा

अदहत्।"

Synonyms

तप्,

उत्तप्,

ऊष्णीकृ

(Verb)

साक्षात्

अग्निसम्पर्कात्

अनुष्णस्य

ऊष्णीकरणानुकूलः

व्यापारः।

"सः

अयसं

तपति।"

Synonyms

तप्,

उत्तप्,

प्रतप्,

सन्तप्,

उष्णीकृ

(Verb)

ऊष्णीभवनानुकूलः

व्यापारः।

"ग्रीष्मे

भूमिः

तपति।"

Capeller German

तप्

त॑पति

(

°ते

)

heiß

sein,

glühen,

Schmerz

empfinden,

leiden,

sich

härmen,

sich

härmen,

sich

kasteien

erhitzen,

brennen,

verbrennen,

verzehren,

quälen,

peinigen.

Pass.

तप्य॑ते,

auch

त॑प्यते

u.

तप्यति

haben

die

intransit.

Bedeutungen.

p.p.

तप्त॑

erwärmt,

erhitzt,

glühend,

heiß,

geschmolzen,

gequält,

gepeinigt

तपः

तप्तः

der

sich

kasteit

hat.

Caus.

तापयति

u.

°ते

brennen,

quälen,

schmerzen.

—अनु

erhitzen,

quälen

Pass.

sich

grämen,

Reue

fühlen.

अभि

u.

अभ्या

erhitzen,

quälen,

peinigen.

उद्

erwärmen,

glühen

p.p.

उक्तप्त

erhitzt,

glühend,

geläutert

(

Metall

).

उप

erhitzen,

quälen,

schmerzen

Pass.

erhitzt,

geplagt

werden,

hinschmelzen.

निस्

(

ष्

)

erwärmen,

versengen.

परि

rings

anbrennen,

umglühen,

plagen,

quälen

heftigen

Schmerz

empfinden,

sich

härmen,

sich

kasteien

(

bes.

Pass.

).

प्र

brennen,

scheinen,

strahlen,

sich

härmen,

sich

kasteien

wärmen,

erhitzen,

versengen.

सम्

erhitzen,

quälen,

plagen

Schmerz

o.

Reue

fühlen,

sich

kasteien

(

bes.

Pass.

)

p.p.

संतप्त

erhitzt,

glühend,

gedrückt,

gequält.

Caus.

erhitzen,

verbrennen,

quälen,

peinigen.

Grassman German

√tap

[

Cu.

〔S.

457〕

],

„brennen“,

und

zwar

1〉

intr.,

brennen

(

vom

Feuer

)

2〉

intr.,

heiss

scheinen

(

von

der

Sonne

)

3〉

erwärmen,

erhitzen,

glühend

machen

[

A.

]

4〉

brennen

[

A.

],

verbrennen

[

A.

]

5〉

durch

Glut

verzehren,

die

Kraft

(

ū́rjam

)

6〉

quälen

(

ursprünglich:

brennen

)

[

A.

],

daher

7〉

unpersönlich:

es

schmerzt

[

A.

],

und

8〉

pass.,

Schmerz

empfinden

9〉

etwas

[

A.

]

strahlen,

ausstrahlen,

herbeistrahlen.

[

Page522

]

Mit

(

ā́

),

glühen,

quälen,

in

ātáp,

ātapá.

abhí

ā́,

quälen

[

A.

].

nís,

versengen,

verbrennen

[

A.

].

pári,

heiss

machen,

anschüren

[

A.

].

prá,

anzünden,

erhellen,

das

Dunkel

[

A.

].

1〉

zerschmelzen,

zerbrechen

[

A.

]

2〉

durchdringen

[

A.

],

vom

Geräusch.

sám,

von

allen

Seiten

quälen

[

A.

].

Stamm

tápa:

-anti

4〉

śátrum

{550,

19}

(

suár

bhū́mā

).

6〉

{500,

8}

(

aghā́s

ariás

).

-āti

[

C.

]

4〉

tvā

sū́ras

arcíṣā

{433,

9}.

-a

(

)

[

Iv.

]

4〉

amítrān,

śáṃsam

áraruṣas,

acíttān

{252,

2}

tám

{446,

4}

(

agne

)

tā́n

{463,

8}

(

śocíṣā

).

-atam

4〉

rákṣas

{620,

1}

(

indrāsomā

).

tapa:

-ati

2〉

{215,

9}

{886,

11}.

1〉

paraśúm

{287,

22}.

-anti

3〉

gharmám

{287,

14}

pṛthivī́m

{853,

23}.

abhí

ā́:

{599,

5}

(

aghā́ni

).

sám:

{105,

8}

(

sapátnīs

iva

párśavas

)

=

{859,

2}.

-at

[

C.

]

6〉

mā́

tvā

príyás

ātmā́

{162,

20}.

-a

4〉

rakṣásas

{214,

14}

(

téjiṣṭhayā

tapanī́

).

-atu

4〉

tám

(

ajám

)

{842,

4}

rakṣásas

{1008,

3}.

9〉

śám

sū́rias

{638,

9}.

-ata

(

-atā

)

3〉

gharmám

{698,

7}.

-asva

[

2.

s.

Iv.

me.

]

4〉

tam

(

agám

)

{842,

4}

(

tápasā

).

Imperf.

atapa:

-at

4〉

arcíṣā

pṛthivī́m

dyā́m

{914,

9}.

2〉

ródasī

ghóṣas

eṣām

{265,

10}.

Perf.

tatáp,

tatā́p,

schwach

tep

[

s.

Part.

]:

-atápa

[

1.

s.

]

6〉

ā́yus

pū́ruṣasya

{620,

15}.

-atāpa

[

3.

s.

]

7〉

kitavám

{860,

11}.

Aor.

tatápa:

-ate

[

3.

s.

me.

]

3〉

mūrdhā́nam

{298,

6}.

Aor.

átāp:

-pi

[

3.

s.

med.

in

pass.

Sinne

]

3〉

gharmás

{586,

2}.

Stamm

des

Pass.

tapya:

-ate

3〉

tásya

ákṣas

(

erhitzt

sich

nicht

)

{164,

13}.

8〉

jāyā́

{860,

10}

hṛ́dayam

{921,

17}.

Aor.

des

Caus.

atītapa:

-e

[

3.

s.

me.

]

3〉

jāmi

dhánus

{681,

4}.

Part.

tápat:

-an

pra:

jyótiṣā

támas

{820,

12}.

-antam

2〉

ghṛṇā́

sū́riam

{819,

20}.

-antas

3〉

vapávantam

agnínā

{397,

7}.

P.

Perf.

Med.

tepāná:

-as-ás

1〉

(

agnís

)

śocíṣā

{711,

16}.

4〉

rakṣásas

{669,

19}.

P.

Pass.

tapyámāna

enthalten

in

átapyamāna.

Part.

II.

taptá:

-ás

3〉

gharmás

{384,

15}.

-ám

[

m.

]

3〉

gharmám

{112,

7}.

5〉

ū́rjam

{118,

7}.

-am

pári:

gharmám

{119,

6}.

-ám

[

n.

]

3〉

ghṛtám

{297,

6}

ṛbī́sam

{865,

9}.

-ā́s

3〉

gharmā́s

{619,

9}.

[

Page523

]

Part.

III.

taptṛ:

nís:

niṣṭaptā

śátrum

{214,

11}.

Absol.

tápya:

-ya

pari:

tápas

{993,

1}.

Verbale

táp

enthalten

in

agni-táp

(

sich

am

Feuer

wärmend

),

und

mit

ā́

in

ātáp

(

Glut

)

der

Superl.

davon

tápiṣṭha.

522,

9

v.

u.:

-ás

st.

-as

Burnouf French

*तप्

तप्।

तपामि,

तपे

1

p.

तताप

f2.

तप्स्यामि

a1.

अताप्सिषम्

ou

अताप्सम्

pp.

तप्त।

{@I.@}

Brûler,

torréfier,

chauffer

:

सूर्यस्

तपते

लोकम्

le

Soleil

échauffe

le

monde

éblouir:

चक्षुंसि

les

yeux.

Au

fig.

tourmenter:

माम्

तप्स्यत्य्

अजीवितम्

quand

je

serai

sans

vie

il

ne

me

tourmentera

plus.

--

{@II.@}

Etre

brûlant

avoir

chaud

être

consumé:

तत्र

सूर्यस्

तपति

le

soleil

n'a

point

de

chaleur

त्वम्

एकस्

तपसे

जातवेदस्

toi

seul

est

brûlant,

Jātavedas.

Au

fig.

être

affligé,

être

consumé

par

la

douleur:

तप्स्यामि

परलोकगस्

étant

allé

dans

l'autre

monde

j'y

serai

tourmenté.

--

Au

ps.

तप्ये

[

ordint.

avec

तपस्

]

se

livrer

à

des

austérités:

घोरं

तप्यन्ते

तपस्

ils

s'imposent

de

terribles

pénitences.

--

{@III.@}

तप्ये

4,

moy.

Brûler.

Etre

maître,

régner.

--

Lat.

tepeo

gr.

τέφρα

(

?

).

Stchoupak French

तप्-

(

ord.

act.

)

तपति

(

-ते

)

{%tapyati

tatāpa

tepe

%}

(

तेपिरे

)

{%atītapat

tapsyati

-te

tapiṣyati

tapyate

tāpayati

-te

%}

(

ताप्यते

)

तातप्यते{%

tapta-

tapita-

taptum

taptvā

°tapya

%}

--

तपति

chauffer,

brûler,

consumer

faire

souffrir,

peiner,

tourmenter

souffrir

pratiquer

des

pénitences

(

rare

)

तप्यति

(

ou

pass.

)

être

chauffé,

brûlé,

devenir

chaud

pratiquer

des

pénitences,

mortifier

le

corps,

se

livrer

à

l'ascèse

(

not.

avec

तपस्

ou

तपांसि

)

caus.

faire

souffrir,

échauffer,

brûler

पश्चात्

तप्-

se

repentir.