Try संस्कृतवाहिनी (A word everyday) | YouTube Channel

ज्वल् (jval)

 
Capeller Eng English

ज्वल्

ज्व॑लति

(

ज्व॑ल°ते

),

participle

ज्वलित

(

which see

)

blaze,

flame,

burn,

glow,

shine.

causative

ज्वलयति

&

ज्वालयति

set

on

fire,

illuminate.

intensive

जाज्वलीति

&

जाज्वल्यते

flame

violently,

be

brilliant.

अभि

shine,

causative

=

अव

causative

illuminate.

उद्

blaze

up,

flame,

shine

causative

=

simple

causative

प्र

flame

up,

shine

forth

causative

set

on

fire,

kindle.

अभिप्र

&

संप्र

flame

up,

catch

fire

प्रति

blaze,

burn.

अभिवि

flame

against

or

opposite

to.

सम्

blaze,

flame

causative

kindle,

illuminate.

Yates English

ज्वल्

ज्वलति

1.

a.

To

shine.

Apte English

ज्वल्

[

jval

],

1

Parasmaipada.

(

ज्वलति,

ज्वलित

)

To

burn

brightly,

blaze,

glow,

shine

ज्वलति

चलितेन्धनो$ग्निः

Sakuntalâ (Bombay).

6.3

Kumârasambhava (Bombay).

5.3.

To

be

burnt

up,

be

consumed

or

afflicted

(

as

by

fire

)

अमृतमधुरमृदुतरवचनेन

ज्वलति

सा

मलयजपवनेन

Gîtagovinda.

7.

To

be

ardent

जज्वाल

लोकस्थितये

राजा

Bhaṭṭikâvya.

1.4.

To

burn

(

as

a

wound

).

Causal.

(

ज्वलयति-ते,

ज्वालयति-ते,

but

प्रज्वलयति

)

To

set

on

fire,

light,

kindle.

To

irradiate,

illuminate,

brighten.

Apte 1890 English

ज्वल्

{c1c}

P.

(

ज्वलति,

ज्वलित

)

1

To

burn

brightly,

blaze,

glow,

shine

ज्वलति

चलितेंधनोग्निः

Ś.

6.

30

Ku.

5.

30.

2

To

be

burnt

up,

be

consumed

or

afflicted

(

as

by

fire

)

अमृतमधुरमृदुतरवचनेन

ज्वलति

सा

मलयजपवनेन

Gīt.

7.

3

To

be

ardent

जज्वाल

लोकस्थितये

राजा

Bk.

1.

4.

4

To

burn

(

as

a

wound

).

Caus.

(

ज्वलयति-ते,

ज्वालयति-ते,

but

प्रज्वलयति

)

1

To

set

on

fire,

light,

kindle.

2

To

irradiate,

illuminate,

brighten.

Monier Williams Cologne English

ज्वल्

class.

1.

Parasmai-pada.

ज्व॑लति

(

Epic, i. e. such works as the Mahā-bhārata, Rāmāyaṇa, &c.

also

Ā.

page.

°लत्

Aorist.

अज्वालीत्,

pāṇini

vii,

2,

2

3.

plural number.

अज्वलिषुर्,

bhaṭṭi-kāvya

xv,

106

)

to

burn

brightly,

blaze,

glow,

shine,

taittirīya-saṃhitā

i

śatapatha-brāhmaṇa

gobhila-śrāddha-kalpa

mahābhārata

et cetera.

to

burn

(

as

a

wound

),

suśruta

:

Causal.

ज्वलयति

or

ज्वाल्°,

to

set

on

fire,

light,

kindle,

make

radiant,

illuminate,

gopatha-brāhmaṇa

ii,

5,

5

(

Ā.

),

mahābhārata

et cetera.

:

Intensive.

जाज्वलति

(

mahābhārata

)

or

°ल्यते

(

pāṇini

iii,

1,

22,

kāśikā-vṛtti

page.

°ल्यमान

)

to

flame

violently,

shine

strongly,

be

brilliant,

mahābhārata

rāmāyaṇa

viṣṇu-purāṇa

iii,

2,

10

rājataraṃgiṇī

i,

154.

Monier Williams 1872 English

ज्वल्

ज्वल्,

cl.

1.

P.

(

ep.

also

A.

)

ज्वलति,

-ते,

जज्वाल,

ज्वलिष्यति,

अज्वालीत्,

ज्वलि-

तुम्,

to

burn

brightly,

blaze,

flame,

glow,

shine

to

burn

(

as

a

wound

)

to

be

ardent:

Caus.

P.

ज्वाल-

यति

and

ज्वलयति,

-यितुम्,

to

set

on

fire,

light,

kindle,

make

radiant,

illuminate:

Desid.

जिज्वलि-

षति:

Intens.

जाज्वल्यते,

जाज्वल्ति,

to

flame

vio-

lently,

shine

strongly,

be

brilliant

[

cf.

Hib.

gual-

laim,

‘I

blacken,

burn

gual,

‘coal,

coals,

fire:’

Germ.

Kohle:

Old

Germ.

colo:

Eng.

coal:

Lith.

swelù:

Old

Germ.

wallu,

walm,

wâli.

]

Macdonell English

ज्वल्

JVAL,

Ⅰ.

P.

(

E.

also

Ā.

)

jvála,

blaze,

🞄burn,

flame,

glow,

flash

be

red-hot:

pp.

🞄jvalita,

flaming,

blazing,

flashing,

shining

🞄cs.

jvā̆laya,

kindle

illuminate

intv.

jājvalati

or

jājvalyate,

blaze

powerfully

🞄shine

brilliantly.

ud,

flare

up

cs.

set

aflame,

🞄kindle

illuminate.

pra,

begin

to

blaze

or

🞄flash:

pp.

flaming,

blazing

shining

cs.

kindle.

🞄abhi-vi,

shine

towards.

sam,

blaze

cs.

-jvālaya,

kindle.

Benfey English

ज्वल्

ज्वल्

(

=

ज्वर्

),

i.

1,

Par.

(

in

epic

poetry

also

Ātm.

,

Hariv.

7914

),

1.

To

blaze,

MBh.

1,

3687

(

Ātm.

).

2.

To

shine,

Suśr.

1,

113,

16.

3.

To

burn,

Pañc.

98,

1.

4.

To

be

consumed

by

fire,

Bhāg.

P.

9,

6,

23.

5.

To

be

red

hot,

Man.

8,

271.

Ptcple.

of

the

pf.

pass.

ज्वलित,

1.

Flaming,

Pañc.

i.

d.

37

Indr.

1,

6.

2.

Shining,

Rām.

3,

50,

18.

3.

Burnt.

Chr.

24,

40

(

ट्रिणेषु

ज्वलितं

त्वया,

You

have

burnt

up

only

grass,

i.

e.

You

have

fought

only

with

insignificant

men

).

Caus.

ज्वालय

and

ज्वलय,

after

prep.

only

the

latter

(

also

ज्वालय,

e.

g.

MBh.

3,

17078

),

1.

To

kindle,

Rām.

2,

52,

99.

2.

To

illu-

minate,

Kir.

5,

14.

अग्नि-ज्वलित,

Blazing

with

fire,

Man.

7,

90.

Frequent.

जाज्वल्

and

जाज्वल्य,

1.

To

burn

violently,

MBh.

12.

11597.

2.

To

flame

violently,

Rām.

4,

38,

15.

3.

To

be

very

brilliant,

Rām.

6,

19,

49.

--

With

the

prep.

अभि

अभि,

To

shine,

MBh.

3,

10335.

Fre-

quent.

To

blaze

powerfully,

Kām.

Nītis.

15,

8.

--

With

उद्

उद्,

To

flash

up,

Rām.

5,

93,

15.

Caus.

To

kindle,

Rājat.

3,

176.

--

With

प्रोद्

प्र-उद्,

To

shine

brightly,

Hariv.

15696.

--

With

समुद्

सम्-उद्,

The

same,

MBh.

8,

1715.

--

With

प्र

प्र,

1.

To

being

to

blaze,

Rām.

3,

18,

32.

2.

To

begin

to

burn,

MBh.

1,

1770.

3.

To

become

wrathful,

Rām.

2,

21,

53.

4.

To

blaze

brightly,

Daśak.

in

Chr.

198,

15.

प्रज्वलित,

1.

Burning,

Chr.

33,

5.

2.

Shining,

Hariv.

9746.

3.

Flaming,

Pañc.

55,

10.

Neuter.

Blazing,

Hariv.

3293.

Caus.

To

kindle,

Rām.

2,

47,

8.

--

With

अभिप्र

अभि-प्र,

To

become

inflamed,

MBh.

6,

4188.

--

With

संप्र

सम्-प्र,

The

same,

Rām.

6,

96,

17

Hariv.

6475.

Caus.

To

kindle,

MBh.

13,

7776.

--

With

प्रति

प्रति,

To

shine,

MBh.

7,

7437.

--

With

अभिवि

अभि-वि,

To

shine

towards,

Bhag.

11,

28.

--

With

मस्

सम्,

To

blaze,

MBh.

9,

222.

Caus.

To

kindle,

MBh.

3,

16882.

--

Cf.

O.H.G.

quelan,

A.S.

cwellan

Goth.

vulan.

A.S.

wellian,

Lat.

bullire,

O.H.G.

quellan,

cf.

A.S.

weall

(

a

well

)

ζῆλος

(

cf.

अनु-सम्-ज्वर्,

and

अभि-सम्

-ज्वर्

),

probably

also

ζάλη,

ζαλαίνω.

Apte Hindi Hindi

ज्वल्

"भ्वा*पर*,

"

-

-

"तेजी

से

चलना,

दीप्त

होना,

चमकना"

ज्वल्

"भ्वा*पर*,

"

-

-

"जल

जाना,

जल

कर

भस्म

हो

जाना,

कष्टग्रस्त

होना"

ज्वल्

"भ्वा*पर*,

"

-

-

उत्सुक

होना

ज्वल्

"भ्वा*पर*,

प्रेर*"

-

-

"आग

लगाना,

आग

जलाना"

ज्वल्

"भ्वा*पर*,

प्रेर*"

-

-

"देदीप्यमान

करना,

रोशनी

करना,

प्रकाश

करना"

L R Vaidya English

jval

{%

vt.

1P

(

pp.

ज्वलित

)

%}

1.

To

burn,

to

blaze,

to

glow,

ज्वलति

चलितेंधनोऽग्निः

Sak.vi.

2.

to

be

ardent,

जज्वाल

लोकस्थितये

राजा

Bt.i.4.

jval

{%

Caus.

(

ज्वलयति-ते,

ज्वालयति-ते

)

%}

1.

to

set

on

fire,

to

light,

to

kindle

2.

to

illuminate,

to

brighten.With

उद्-,

1.

to

kindle

2.

to

illumine,

to

brighten,

ककुभां

मुखानि

सहसोज्ज्वलयन्

Sis.ix.42.With

प्र-,

1.

to

kindle

2.

to

brighten.

Bopp Latin

ज्वल्

1.

P.

flammare,

flagrare.

IN.

1.

6.:

ज्वलितास्य

H.

4.

48.:

रोषज्वलन्.

-

Caus.

accendere.

SA.

5.

78.:

ततो

ऽग्निम्

आनयित्वे

ऽह

ज्वालयिष्यामि

पावकम्.

(

Hib.

guallaim

«I

blacken,

burn»,

gual

«coal,

coals,

fire»

huc

etiam

nunc

traxerim

nostrum

Kohle,

germ.

vet.

colo,

angl.

coal,

quae

supra

minus

apte

cum

अङ्गार

comparata

sunt

fortasse

lith.

swelù

amburo,

ustulo,

mu-

tatâ

gutturali

in

sibilantem

germ.

vet.

wallu

ferveo,

aestuo,

bullio,

walm

fervor

(

aestatis

),

wâli

tepor,

ab-

jectâ

initiali

gutturali,

sicut

in

warm,

v.

घर्म

fortasse

etiam

lat.

bullio

huc

pertinet,

mutato

v

in

b,

sicut

in

bis

=

द्विस्.

)

c.

प्र

P.

A.

id.

IN.

5.

26.:

प्रजज्वलमानेषु

अग्निषु

N.

23.

13.:

अथ

प्रज्वलितस्

तत्र

सहसा

हव्यवाहनः

DR.

6.

28.:

क्रोधः

प्रजज्वाल.

-

प्रज्वलित

flammans.

A.

13.

38.

Caus.

accendere.

HIT.:

दीपम्

प्रज्वाल्य.

c.

वि

praef.

अभि

id.

BH.

11.

28.:

वक्त्राण्य्

अभिविज्व-

लन्ति.

c.

सम्

Caus.

accendere.

SA.

6.

25.:

अग्निन्

तत्र

सञ्-

ज्वाल्य.

Lanman English

√jval

(

jválati,

-te

jajvā́la

ájvālīt

jvaliṣyáti

jvalitá

-jválya

jvāláyati,

jvaláyati,

-te

).

burn

bright

flame

caus.

kindle,

make

to

flame.

+

pra,

caus.

kindle.

Kridanta Forms Sanskrit

ज्वल्

(

ज्व꣡लँ꣡

दीप्तौ

मित्

अनुपसर्गाद्वा

१९४१

-

भ्वादिः

-

सेट्

)

ल्युट् →

ज्वलनम्

अनीयर् →

ज्वलनीयः

-

ज्वलनीया

ण्वुल् →

ज्वालकः

-

ज्वालिका

तुमुँन् →

ज्वलितुम्

तव्य →

ज्वलितव्यः

-

ज्वलितव्या

तृच् →

ज्वलिता

-

ज्वलित्री

क्त्वा →

ज्वलित्वा

ल्यप् →

प्रज्वल्य

क्तवतुँ →

ज्वलितवान्

-

ज्वलितवती

क्त →

ज्वलितः

-

ज्वलिता

शतृँ →

ज्वलन्

-

ज्वलन्ती

ज्वल्

(

ज्व꣡लँ꣡

दीप्तौ

मित्

अनुपसर्गाद्वा

१९४१

-

भ्वादिः

-

सेट्

)

ल्युट् →

ज्वलनम्

अनीयर् →

ज्वलनीयः

-

ज्वलनीया

ण्वुल् →

ज्वालकः

-

ज्वालिका

तुमुँन् →

ज्वलितुम्

तव्य →

ज्वलितव्यः

-

ज्वलितव्या

तृच् →

ज्वलिता

-

ज्वलित्री

क्त्वा →

ज्वलित्वा

ल्यप् →

प्रज्वल्य

क्तवतुँ →

ज्वलितवान्

-

ज्वलितवती

क्त →

ज्वलितः

-

ज्वलिता

शतृँ →

ज्वलन्

-

ज्वलन्ती

Dhatu Pata (Krishnacharya) Sanskrit

धातुः →

ज्वल्

मूलधातुः →

ज्वल

धात्वर्थः →

दीप्तौ

गणः →

भ्वादिः

कर्मकत्वं →

अकर्मकः

इट्त्वं →

सेट्

उपग्रहः →

परस्मैपदी

रूपम् →

ज्वलति

Schmidt Nachtrage zum Sanskrit Worterbuch German

ज्वल्

mit

°परि

brennen

auf

(

Dat.

),

Kir.

XIV,

35.

Wordnet Sanskrit

Synonyms

अभिज्वल्,

प्रज्वल्,

संप्रज्वल्,

सम्प्रज्वल्,

अभिप्रज्वल्,

ज्वल्,

प्रदीप्,

दह्

(Verb)

अपरिसमाप्तदहनानुकूलः

व्यापारः।

"चुल्ल्याम्

अग्निः

अभिज्वलति।"

Synonyms

दह्,

ज्वल्,

तप्,

दीप्,

प्लुष्

(Verb)

अग्निसम्पर्कात्

अङ्गपीडनानुकूलः

व्यापारः।

"पाकं

पचन्ती

स्नुषा

अदहत्।"

Capeller German

ज्वल्

ज्व॑लति

(

°ते

)

brennen,

flammen,

glühen,

leuchten.

p.p.

ज्वलित

flammend,

leuchtend

s.

auch

bes.

Caus.

ज्वलयति

u.

ज्वालयति

entzünden,

erleuchten

p.p.

ज्वालित.

Intens.

जाज्वलीति

u.

जाज्वल्यते

stark

flammen

o.

leuchten

p.p.

जाज्वलित।

अभि

leuchten.

उद्

auf-,

herausflammen.

प्र

aufflammen,

aufleuchten

p.p.

प्रज्वलित

brennend,

leuchtend

Caus.

प्रज्वालयति

anzünden.

सम्

flammen

Caus.

संज्वालयति

anzünden.

Burnouf French

*ज्वल्

ज्वल्।

ज्वलामि

1

qqf.

ज्वले

p.

जज्वाल

f2.

ज्वलिष्यामि

a1.

अज्वालिषम्।

Brûler,

flamber.

Au

fig.

être

enflammé:

रोषात्

de

colère.

Vaciller

[

comme

une

flamme

]

flamboyer.

Stchoupak French

ज्वल्-

{%jvalati

-te

jvalayati

%}

(

ज्वाल्-

)

जाज्वलति{%

jvalita-

%}

ज्वलितुम्

--

briller,

flamboyer

caus.

enflammer,

illuminer

intens.

briller

d'un

grand

éclat

(

cf.

जाज्वल्यमान-

)

a.

v.

allumé,

flamboyant,

incandescent

manifesté

nt.

flamboiement.