छात्र (chAtra)

छात्र

Masculine.

(

-त्रः

)

A

scholar,

a

pupil,

a

disciple,

a

tyro

or

novice.

Neuter.

(

-त्रं

)

Honey.

Etymology

छत्र

an

umbrella,

a

screen

or

cover,

affix

ण

।

छत्रं

गुरोः

वैगुण्यावरणं

शीलमस्य

छत्रा०

ण

।

छात्र

(

त्रः

)

1.

Masculine.

A

pupil.

Neuter.

Honey.

छात्र

-

chAtra

-

Masculine

-

student

छात्रा

-

chAtrA

-

Feminine

-

femalestudent

सः

मम

छात्रः.

-

saHmamachAtraH.

-

Sentence

-

Heismystudent.

छात्राणाम्

सङ्ख्या

-

chAtrANAmsaGkhyA

-

Feminine

-

numberofstudents

कति

छात्राः

?

-

katichAtrAH?

-

Sentence

-

howmanystudents?

भवत्यः

विद्यार्थिन्यः

-

bhavatyaHvidyArthinyaH

-

Sentence

-

Youarestudents.

[

fem.

]

अहम्

अपि

छात्रः

-

ahamapichAtraH

-

Sentence

-

Iamastudenttoo.

अहम्

अपि

छात्रः

-

ahamapichAtraH

-

Sentence

-

Iamalsoastudent.

इमे

बालकाः

अस्माकम्

माणवकाः.

-

imebAlakAHasmAkammANavakAH.

-

Sentence

-

Theseboysareourstudents.

इमी

उत्तमाः

माणवकाः

न.

-

imIuttamAHmANavakAHna.

-

Sentence

-

Thesearenotgoodstudents.

अपि

इमी

उत्तमः

माणवकाः?

-

apiimIuttamaHmANavakAH?

-

Sentence

-

Arethesestudentsgoodones?

इमौ

द्वौ

अपि

मम

छात्रौ.

-

imaudvauapimamachAtrau.

-

Sentence

-

Boththesetwoaremystudents.

इदानीन्तन

बालास्तु!

-

idAnIntanabAlAstu!

-

Sentence

-

Thestudentsofthepresentday!

रष्यदेशे

पुरातने

सर्वे

छात्राः

गणितं

पठितवन्तः

-

raSyadezepurAtanesarvechAtrAHgaNitaMpaThitavantaH

-

Sentence

-

LongagoinRussiaallstudentsstudiedmathematics

अध्येत्री

-

adhyetrI

-

Feminine

-

student

अध्येता

-

adhyetA

-

Masculine

-

student

माणवक

-

mANavaka

-

Masculine

-

student

विद्यार्थिन्

-

vidyArthin

-

Masculine

-

student

शिष्य

-

ziSya

-

Masculine

-

student

अक्षरमुख

-

akSaramukha

-

Masculine

-

student

छात्र

-

chAtra

-

Masculine

-

student

छात्रा

-

chAtrA

-

Feminine

-

femalestudent

सः

मम

छात्रः.

-

saHmamachAtraH.

-

Sentence

-

Heismystudent.

छात्राणाम्

सङ्ख्या

-

chAtrANAmsaGkhyA

-

Feminine

-

numberofstudents

कति

छात्राः

?

-

katichAtrAH?

-

Sentence

-

howmanystudents?

भवत्यः

विद्यार्थिन्यः

-

bhavatyaHvidyArthinyaH

-

Sentence

-

Youarestudents.

[

fem.

]

अहम्

अपि

छात्रः

-

ahamapichAtraH

-

Sentence

-

Iamastudenttoo.

अहम्

अपि

छात्रः

-

ahamapichAtraH

-

Sentence

-

Iamalsoastudent.

इमे

बालकाः

अस्माकम्

माणवकाः.

-

imebAlakAHasmAkammANavakAH.

-

Sentence

-

Theseboysareourstudents.

इमी

उत्तमाः

ाणवकाः

न.

-

imIuttamAHmANavakAHna.

-

Sentence

-

Thesearenotgoodstudents.

अपि

इमी

उत्तमः

माणवकाः?

-

apiimIuttamaHmANavakAH?

-

Sentence

-

Arethesestudentsgoodones?

इमौ

द्वौ

अपि

मम

छात्रौ.

-

imaudvauapimamachAtrau.

-

Sentence

-

Boththesetwoaremystudents.

इदानीन्तन

बालास्तु!

-

idAnIntanabAlAstu!

-

Sentence

-

Thestudentsofthepresentday!

रष्यदेशे

पुरातने

सर्वे

छात्राः

गणितं

पठितवन्तः

-

raSyadezepurAtanesarvechAtrAHgaNitaMpaThitavantaH

-

Sentence

-

LongagoinRussiaallstudentsstudiedmathematics

अध्येत्री

-

adhyetrI

-

Feminine

-

student

अध्येता

-

adhyetA

-

Masculine

-

student

माणवक

-

mANavaka

-

Masculine

-

student

विद्यार्थिन्

-

vidyArthin

-

Masculine

-

student

शिष्य

-

ziSya

-

Masculine

-

student

अक्षरमुख

-

akSaramukha

-

Masculine

-

student

छात्र

Masculine.

(

-त्रः

)

A

scholar,

a

pupil,

a

disciple,

a

tyro

or

novice.

Neuter.

(

-त्रं

)

Honey.

Etymology

छत्र

an

umbrella,

a

screen

or

cover,

affix

अण्.

छात्रः

[

chātrḥ

],

[

छत्रं

गुरोर्वैगुण्यावरणं

शीलमस्य

Sk.

छत्रा˚

ण

]

A

pupil,

disciple.

-त्रम्

A

kind

of

honey.

Compound.

-गण्डः

an

indifferent

poetical

scholar,

knowing

only

the

beginnings

of

stanzas.

-दर्शनम्

fresh

butter

prepared

from

milk

one

day

old.

-व्यंसकः

a

roguish

or

dullwitted

pupil.

छात्रः

[

छत्रं

गुरोर्वैगुण्यावरणं

शीलमस्य

Sk.

छत्रा°

ण

]

A

pupil,

disciple.

त्रं

A

kind

of

honey.

Comp.

गंडः

an

indifferent

poetical

scholar,

knowing

only

the

beginnings

of

stanzas.

दर्शनं

fresh

butter

prepared

from

milk

one

day

old.

व्यंसकः

a

roguish

or

dull-witted

pupil.

छात्रः

पुंलिङ्गम्

-

छत्रं

गुरोर्वैगुण्यावरणं

शीलमस्य

-

छत्र-ण

"विद्यार्थी,

शिष्य"

छात्रम्

नपुंलिङ्गम्

-

-

एक

प्रकार

का

मधु

छात्र

पदविभागः

पुल्लिङ्गः

कन्नडार्थः

ಶಿಷ್ಯ

/ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ

निष्पत्तिः

"णः"

(

४-४-६२

)

व्युत्पत्तिः

छत्रं

गुरोः

वैगुण्याच्छादनं

शीलमस्य

प्रयोगाः

"भूभुजा

दानशौण्डेन

पैत्रिके

स्थण्डिले

कृतः

।

छात्राणामार्यदेश्यानां

तेन

विद्यार्थिनां

मठः

॥"

छात्र

पदविभागः

पुल्लिङ्गः

कन्नडार्थः

ಜೇನುತುಪ್ಪ

छात्र

पदविभागः

पुल्लिङ्गः

कन्नडार्थः

ಕಪಟ

ವೇಷದಿಂದ

ವ್ಯವಹರಿಸುವ

ಒಬ್ಬ

ಗೂಢಚಾರ

विस्तारः

"छात्रकापटिकश्चरे"

-

वैज०

।

CAtra

{%

(

I

)

m.

%}

A

pupil,

a

disciple.

CAtra

{%

(

II

)

n.

%}

A

kind

of

honey.

Chātra

(

IE

8-3,

8-8

EI

23,

30

),

cf.

a-bhaṭa-cchātra-

prāveśya

(

IE

8-5

)

literally,

‘one

bearing

an

umbrella’

or

‘the

king's

umbrella-bearer’

but

probably

the

same

as

the

Cāṭa

or

the

leader

of

a

group

of

Bhaṭas

(

Pāiks

or

Piādas

)

as

in

a-cāṭa-

bhaṭa-prāveśya

a

peon

of

the

law-court.

See

Chatracchāyika.

(

CII

3

),

used

in

composition

with

bhaṭa

and

also

singly

literally,

‘an

umbrella-bearer’

but

actually,

a

constable

like

a

Pāik

or

Piāda.

(

SITI

),

celibate

(

Brahmacārin

)

in

charge

of

a

temple

and

the

śālai

attached

to

it

also

called

Śaṭṭar,

Śāttirar.

छात्र

पुं।

शिष्यः

समानार्थकाः

छात्र,

अन्तेवासिन्,

शिष्य

2।7।11।1।1

छात्रान्तेवासिनौ

शिष्ये

शैक्षाः

प्राथमकल्पिकाः।

एकब्रह्मव्रताचारा

मिथः

सब्रह्मचारिणः॥

==>

साङ्गवेदाध्येता,

गुरुकुलवासान्निवृत्तः,

अवभृतस्नातकः,

प्रथमारब्धवेदाः,

समशाखाध्येता,

सहाध्यायी

पदार्थ-विभागः

वृत्तिः,

द्रव्यम्,

पृथ्वी,

चलसजीवः,

मनुष्यः

छात्रं,

क्लीबम्

वरटीच्छत्रसम्भवं

मधु

।

तस्य

गुणाः

।श्वित्रक्रिमिरोगरक्तपित्तनाशित्वम्

।

गुरुत्वञ्च

।इति

राजवल्लभः

॥

(

“वरटाः

कपिलाः

पीताः

प्रायो

हिमवतो

वने

।कुर्व्वन्ति

छत्रकाकारं

तज्जं

छात्रं

मधु

स्मृतम्

॥

”छात्रं

कपिलपीतं

स्यात्

पिच्छिलं

शीतलं

गुरु

।स्वादुपाकं

क्रिमिश्वित्ररक्तपित्तप्रमेहजित्

।भ्रमतृण्मोहविषहृत्

तर्पणञ्च

गुणाधिकम्

॥

”इति

भावप्रकाशस्य

पूर्व्वखण्डे

द्वितीये

भागे

॥

)

छा(

त्त्र

)त्रः,

पुंलिङ्गम्

(

छत्रं

गुरोर्दोषाणामावरणं

तच्छील-मस्येति

।

“छत्रादिभ्यो

णः

।”

४

।

४

।

६२

।इति

णः

।

)

शिष्यः

।

इत्यमरः

।

२

।

७

।

११

॥

(

यथा,

राजतरङ्गिण्याम्

।

६

।

८७

।“भूभुजा

दानशौण्डेन

पैत्रिके

स्थण्डिले

कृतः

।छात्त्राणामार्य्यदेश्यानां

तेन

विद्यार्थिनां

मठः

॥

”

)

छात्र

छात्र

masculine

(

छत्र

)

élève,

étudiant,

novice.

छारगण्ड

masculine

élève

faisant

des

citations

incomplètes.

छात्रदर्चन

neuter

(

दृश्

)

beurre

huilé

préparé

avec

du

lait

trait

depuis

un

jour.