Try संस्कृतवाहिनी (A word everyday) | YouTube Channel
गोष्पद (goSpada)
गोष्पद
goSpada
Adjective
showing
marks
of
cow's
hoofs
गोष्पद
goSpada
Adjective
frequented
by
cows
गोष्पद
goSpada
Neuter
mark
of
a
cow's
foot
in
the
soil
गोष्पद
goSpada
Neuter
water
filling
up
such
a
mark
गोष्पद
goSpada
Neuter
any
small
puddle
गोष्पदम्
[
gōṣpadam
],
1
A
cow's
foot.
The
mark
or
impression
of
a
cow's
foot
in
the
soil.
The
quantity
of
water
sufficient
to
fill
such
an
impression
id est, that is.
a
very
small
puddle
गोष्पदे
संप्लुतोदके
Mahâbhârata (Bombay).
*
1.31.9.
˚प्रम्
(
णमुल्
)
in
such
a
manner
that
a
cow's
foortprint
be
filled
ददाल
भूर्नभो
रक्तं
गोष्पदप्रं
ववर्ष
च
Bhaṭṭikâvya.
14.2.
As
much
as
a
cows
foot-step
will
hold.
A
spot
frequented
by
cows.
गो॑ष्—पद
a
(
गो॑ष्-
),
Masculine, Feminine, Neuter
(
pāṇini
vi,
1,
145
)
‘showing
marks
of
cow's
hoofs’,
frequented
by
kine,
kāśikā-vṛtti
गोष्पदम्
नपुंलिङ्गम्
-
"गोः
पदम्,
ष*
त*
-
गो
-
पद
-
अच्,
नि*
सुट्
षत्वं
च"
गाय
का
पैर
गोष्पदम्
नपुंलिङ्गम्
-
"गोः
पदम्,
ष*
त*
-
गो
-
पद
-
अच्,
नि*
सुट्
षत्वं
च"
धरती
पर
बना
गाय
के
पैर
का
चिह्न
गोष्पदम्
नपुंलिङ्गम्
-
"गोः
पदम्,
ष*
त*
-
गो
-
पद
-
अच्,
नि*
सुट्
षत्वं
च"
"पैर
के
चिह्न
में
समा
जाने
वाले
जल
की
मात्रा,
अर्थात्
बहुत
ही
छोटा
गड्ढा"
गोष्पदम्
नपुंलिङ्गम्
-
"गोः
पदम्,
ष*
त*
-
गो
-
पद
-
अच्,
नि*
सुट्
षत्वं
च"
गाय
के
खुर-चिह्न
में
समाने
के
योग्य
मात्रा
गोष्पदम्
नपुंलिङ्गम्
-
"गोः
पदम्,
ष*
त*
-
गो
-
पद
-
अच्,
नि*
सुट्
षत्वं
च"
वह
स्थान
जहाँ
गौओं
का
आना-जाना
बहुतायत
से
हो
गोष्पद
पदविभागः
नपुंसकलिङ्गः
कन्नडार्थः
ಹಸುವು
ಕಾಲೂರಿದ
ಗುಳಿ
/ಹಸುವಿನ
ಹೆಜ್ಜೆಯ
ಗುಳಿ
व्युत्पत्तिः
गोः
पदम्
गोष्पद
पदविभागः
नपुंसकलिङ्गः
कन्नडार्थः
ಹಸುವಿನ
ಹೆಜ್ಜೆಯ
ಅಳತೆ
/ಹಸುವು
ಹೆಜ್ಜೆಯೂರಿದಷ್ಟು
ಜಾಗದ
ಅಳತೆ
प्रयोगाः
"धर्मस्य
वासाः
प्रथिताः
पृथिव्यां
सरित्पतौ
गोष्पदवद्भवन्ति"
उल्लेखाः
याद०
१८-११८
गोष्पद
पदविभागः
नपुंसकलिङ्गः
कन्नडार्थः
ಹಸುವು
ಸಂಚರಿಸಿದ
ಪ್ರದೇಶ
निष्पत्तिः
सुट्
सस्य
षत्वं
च
।
निपा०
।
व्युत्पत्तिः
गोः
पद्यतेऽस्मिन्
देशे
स
गवा
सेवितो
देशः
गोष्पद
पदविभागः
नपुंसकलिङ्गः
कन्नडार्थः
ಪ್ರಭಾಸ
ಕ್ಷೇತ್ರದ
ಒಂದು
ತೀರ್ಥ
गोष्पद
नपुं।
मानः
समानार्थकाः
प्रस्थ,
गोष्पद,
यावत्_तावत्
3।3।94।1।1
गोष्पदं
सेविते
माने
प्रतिष्ठाकृत्यमास्पदम्.
त्रिष्विष्टमधुरौ
स्वादू
मृदू
चातीक्ष्णकोमलौ॥
पदार्थ-विभागः
,
गुणः,
परिमाणः
गोष्पद
नपुं।
सेवितः
समानार्थकाः
गोष्पद
3।3।94।1।1
गोष्पदं
सेविते
माने
प्रतिष्ठाकृत्यमास्पदम्.
त्रिष्विष्टमधुरौ
स्वादू
मृदू
चातीक्ष्णकोमलौ॥
पदार्थ-विभागः
,
द्रव्यम्,
पृथ्वी,
चलसजीवः,
मनुष्यः
गोष्पदं,
क्लीबम्
(
गोः
पदम्
।
यद्वा
गावः
पद्यन्तेगच्छन्ति
यस्मिन्
देशे
।
“गोष्पदं
सेवितासेवित-प्रमाणेषु
।”
६
।
१
।
१४५
।
इति
सुट्
सस्यषत्वञ्च
।
)
गोसेवितस्थानम्
।
गोखुरप्रमाणम्
।इत्यमरः
।
३
।
३
।
९३
॥
(
यथा,
महा-भारते
।
९
।
७
।
३७
।“भीष्मद्रोणार्णवं
तीर्त्त्वा
कर्णपातालसम्भवम्
।मा
निमज्जस्व
सगणः
शल्यमासाद्य
गोष्पदम्
॥
”
)तथा
विश्वो
मेदिनी
च
।“गोष्पदं
गोपदश्वभ्रे
गवाञ्च
गतिगोचरे
॥
”(
गवासेवितारण्यादि
।
इति
सिद्धान्तकौमुदी
॥
)
गोप(
ष्प
)द
नपुंलिङ्गम्
गोः
पदं
पदस्थानयोग्यस्थानम्
।
“गो-ष्पदं
सेवितासेवितप्रमाणेषु
पा०
उक्तार्थे
सुट्षत्वे
।गवामसेविते
वनादौ
।
१
गोसेविते
गोर्गतिगोचरे
स्थाने२
गोपदमात्रप्रमाणे
क्षेत्रे
नपुंलिङ्गम्
तद्भिन्नार्थे
न
सुट्
।४
गोश्चरणे
।
गोष्पद
नपुंलिङ्गम्
गोः
पदम्,
गावः
पद्यते
यस्मिन्
देशे
वा“गोष्पदं
सेवितासेवितप्रमाणेषु”
पा०
सेितादौ
षुट्
।गोः
पदजाते
१
गर्त्ते,
२
गोपदप्रमाणे
च
।
३
गोभि
सेवि-तदेशे
४
तदसेविते
वनादौ
च
।
“बाहुभ्या
सागरंतीर्त्त्वा
लङ्घितुं
गोष्पदं
लघु”
रामा०
ल०
६९
स०
।
“भीष्म-द्रोणार्ण्णवं
तीर्त्वा
कर्णपाताल
(
बडवानल
)
सम्भवम
।मा
निमज्जस्व
सगणः
शल्यमासाद्य
गोष्पदम्”
भा०
श०७
अ०
।
५
प्रभांसक्षेत्रस्थे
तीर्थभेदे
।
तत्स्थानादि
स्क०
पुंलिङ्गम्
प्रभा०
“इयं
सरस्वती
पुण्या
सर्वदैव
हि
विद्यते
।
पञ्चस्रोताःप्रभासे
तु
दुष्प्रापा
त्रिदशैरपि
।
तस्या
यत्पञ्चमं
स्रोतोन्यङ्कुमत्यास्तटानि
च
।
तम्य
मध्ये
स्थितं
तीर्थं
गोष्प-देति
च
विश्रुतम्”
“पापिनां
मुक्तिदं
तीर्थमाद्या
रुद्रगया
स्मता
।
तदास्मिन्
गोष्पदं
नाम
कलौ
ख्यातंधरातले
।
यदा
क्षीरोदमथनात्
प्रसूता
लोकमातरः
।तदा
देवि!
समन्तात्तु
ता
गतास्तीर्थसन्निधौ
।
पदंतत्र
निमग्नं
च
नन्दिन्याश्च
शिलांतले
।
शिलां
खुरा-ङ्कितां
दृष्ट्वा
जानुदेशाङ्कितां
तथा”
इत्युपक्रमे
देवान्
प्रतिनन्दिनीवाक्यम्
।
“इदं
मम
पदं
देवाः!
शिला-संस्थं
विराजते
।
गगनाङ्गणभूमिस्थं
चन्द्रविम्बमिवापरम्
।
अद्य
प्रभृति
भो
देवा!
स्त्रैलोक्ये
सचराचरे
।गोष्पदं
नाम
विख्यातं
लोके
ख्यातिं
गमिष्य
ति”
।
What is this? (Hidden Dictionary)
To avoid the clutter in the app, the unwanted dictionaries can be hidden to have clear view while browsing. This section shows entries from those hidden dictionaries if any.
How to hide/unhide dictionary?
Every dictionary entry will have top right corner menu . From there, you can hide or unhide dictionary. You must login to use this feature. So, KST can remember your preferences of hidden dictionaries.