Try संस्कृतवाहिनी (A word everyday) | YouTube Channel
उदकम् (udakam)
उदकम्
[
udakam
],
[
उन्द्-ण्वुल्
नि
˚नलोपश्च
Uṇâdisūtras.
2.39
]
Water
अनीत्वा
पङ्कतां
धूलिमुदकं
नावतिष्ठते
Sisupâlavadha.
2.34.
उदकं
दा,
-प्रदा
orकृ
To
offer
a
libation
of
water
to
a
dead
person
इत्येवमुक्तो
मारीचः
कृत्वोदकमथात्मनः
Mahâbhârata (Bombay).
*
3.278.14.
उदकं
उपस्पृश्
to
touch
certain
parts
of
the
body
with
water,
bathe
[
Compare.
Greek.
hudor
Latin.
unda
'a
wave'
].
Compound.
अञ्जलिः
A
handful
water.
See
उदककर्मन्.
-अन्तः
margin
of
water,
bank,
shore
ओदकान्तात्स्निग्धो
जनो$-
नुगन्तव्य
इति
श्रूयते
Sakuntalâ (Bombay).
4.
-अर्थिन्
Adjective.
desirous
of
water,
thirsty.
-आत्मन्
Adjective.
chiefly
consisting
of
water
अव-
कोल्बा
उदकात्मान
ओषधयः
Atharva-veda.
8.7.9.
-आधारः
a
reservoir,
a
cistern,
well.
-उदञ्जनः
a
water-jar.
-उदरम्
dropsy.
-उदरिन्
Adjective.
dropsical.
-ओदनः
rice
boiled
with
water.
-कर्मन्,
-कार्यम्,
-क्रिया,
-दानम्
presentation
of
(
a
libation
of
)
water
to
dead
ancestors
or
the
manes
लुप्तपिण्डोदकक्रियाः
Bhagavadgîtâ (Bombay).
1.42.
वृकोदरस्योदकक्रियां
कुरु
Veṇîsamhâra.
6
Yâjñavalkya (Mr. Mandlik's Edition).
3.4.
-कार्यम्
Ablution
of
the
body
Rām.
-कुम्भः
a
water-jar.
-कृच्छ्रः
a
kind
of
vow.
-क्ष्वेडिकाf.
sprinkling
water
on
each
other,
a
kind
of
amorous
play
Vātsyāyana.
-गाहः
entering
water,
bathing
Parasmaipada.
VI.3.6.
-गिरिः,
-पर्वतः
mountain
abounding
in
streams
of
water.
-ग्रहणम्
drinking
water
Panchatantra (Bombay).
1.
-चन्द्रः
a
kind
of
magic.
-द,
-दातृ,
-दायिन्,
-दानिक
Adjective.
giver
of
water
(
विशुध्यन्ति
)
त्र्यहादुदकदायिनः
Manusmṛiti.
5.64.
(
दः
)
a
giver
of
water
to
the
manes.
an
heir,
near
kinsman.
-दानम्
Equal or equivalent to, same as.
˚कर्मन्
quod vide, which see.
-धरः
a
cloud.
-परीक्षा
a
kind
of
ordeal.
-पूर्वकम्
Indeclinable.
preceded
by
the
pouring
of
water,
by
pouring
water
on
the
hand
as
preparatory
to
or
confirmatory
of
a
gift
or
promise.-प्रतीकाश
Adjective.
watery,
like
water.
-प्रवेशः
A
water
burial
(
जलसमाधि
)
Mahâbhârata (Bombay).
*
3.
-भारः,
-वीवधः
Adjective.
yoke
for
carrying
water.
-भूमः
water
or
moist
soil.
-मञ्जरी
Name.
of
a
work
on
medicine.
˚रसः
A
particular
decoction
used
as
a
febrifuge.
-मण्डलुः
a
water-pitcher
(
Vedic.
)-मन्थः
a
kind
of
peeled
grain.
-मेहः
a
sort
of
diabetes
(
passing
watery
urine
).
-मेहिन्
Adjective.
suffering
from
this
disease.
वज्रः
a
thunder-shower.
thunderbolt
in
the
form
of
shower
see
उदवज्रः.
-वाद्यम्
'water
music'
(
performed
by
striking
cups
filled
with
water
Compare.
जलतरङ्ग
),
one
of
the
64
Kalās
Vātsyāyana.
-शाकम्
any
aquatic
herb.
-शान्तिः
Feminine.
sprinkling
holy
or
consecrated
water
over
a
sick
person
to
allay
fever
Compare.
शान्त्युदकम्.
-शील
Adjective.
Practising
the
उदक
ceremony
जपेदुदकशीलः
स्यात्
Mahâbhârata (Bombay).
*
12.123.22.
-शुद्ध
Adjective.
bathed,
purified
by
ablutions.
-सक्तुः
ground
rice
moistened
with
water.
स्पर्शः
touching
different
parts
of
the
body
with
water.
touching
water
preparatory
to
or
in
confirmation
of
an
oath,
gift,
or
promise.
-हारः
a
water-carrier.
उदकम्
नपुंलिङ्गम्
-
उद्+ण्वुल्
नि*
नलोपः
पानी
उदकम्
नपुंलिङ्गम्
-
"उन्द्+ण्वुल्,
नलोपः
"
"पानी,
जल"
(
न
)
उन्दी(
क्लेदने
)+क्वुन्
।
उ०२.३९।
जलम्
।
‘अनीत्वा
पङ्कतां
धूलिमुदकं
नावतिष्ठते’
माघः२.३४।
Synonyms
जलम्,
वारि,
अम्बु,
अम्भः,
पयः,
सलिलम्,
सरिलम्,
उदकम्,
उदम्,
जडम्,
पयस्,
तोयम्,
पानीयम्,
आपः,
नीरम्,
वाः,
पाथस्,
कीलालम्,
अन्नम्,
अपः,
पुष्करम्,
अर्णः,
पेयम्,
सलम्,
संवरम्,
शंवरम्,
संम्बम्,
संवत्सरम्,
संववरः,
क्षीरम्,
पायम्,
क्षरम्,
कमलम्,
कोमलम्,
पीवा,
अमृतम्,
जीवनम्,
जीवनीयम्,
भुवनम्,
वनम्,
कबन्धम्,
कपन्धम्,
नारम्,
अभ्रपुष्पम्,
घृतम्,
कं,
पीप्पलम्,
कुशम्,
विषम्,
काण्डम्,
सवरम्,
सरम्,
कृपीटम्,
चन्द्रोरसम्,
सदनम्,
कर्वुरम्,
व्योम,
सम्बः,
सरः,
इरा,
वाजम्,
तामरस,
कम्बलम्,
स्यन्दनम्,
सम्बलम्,
जलपीथम्,
ऋतम्,
ऊर्जम्,
कोमलम्,
सोमम्,
अन्धम्,
सर्वतोमुखम्,
मेघपुष्पम्,
घनरसः,
वह्निमारकः,
दहनारातिः,
नीचगम्,
कुलीनसम्,
कृत्स्नम्,
कृपीटम्,
पावनम्,
शरलकम्,
तृषाहम्,
क्षोदः,
क्षद्मः,
नभः,
मधुः,
पुरीषम्,
अक्षरम्,
अक्षितम्,
अम्ब,
अरविन्दानि,
सर्णीकम्,
सर्पिः,
अहिः,
सहः,
सुक्षेम,
सुखम्,
सुरा,
आयुधानि,
आवयाः,
इन्दुः,
ईम्,
ऋतस्ययोनिः,
ओजः,
कशः,
कोमलम्,
कोमलम्,
क्षत्रम्,
क्षपः,
गभीरम्,
गम्भनम्,
गहनम्,
जन्म,
जलाषम्,
जामि,
तुग्र्या,
तूयम्,
तृप्तिः,
तेजः,
सद्म,
स्रोतः,
स्वः,
स्वधा,
स्वर्गाः,
स्वृतिकम्,
हविः,
हेम,
धरुणम्,
ध्वस्मन्वतु,
नाम,
पवित्रम्,
पाथः,
अक्षरम्,
पूर्णम्,
सतीनम्,
सत्,
सत्यम्,
शवः,
शुक्रम्,
शुभम्,
शम्बरम्,
वूसम्,
वृवूकम्,
व्योमः,
भविष्यत्,
वपुः,
वर्वुरम्,
वर्हिः,
भूतम्,
भेषजम्,
महः,
महत्,
महः,
महत्,
यशः,
यहः,
यादुः,
योनिः,
रयिः,
रसः,
रहसः,
रेतम्
(Noun)
सिन्धुहिमवर्षादिषु
प्राप्तः
द्रवरुपो
पदार्थः
यः
पान-खान-सेचनाद्यर्थम्
उपयुज्यते।
"जलं
जीवनस्य
आधारम्।
/अजीर्णे
जलम्
औषधं
जीर्णे
बलप्रदम्।
आहारकाले
आयुर्जनकं
भुक्तान्नोपरि
रात्रौ
न
पेयम्।"
What is this? (Hidden Dictionary)
To avoid the clutter in the app, the unwanted dictionaries can be hidden to have clear view while browsing. This section shows entries from those hidden dictionaries if any.
How to hide/unhide dictionary?
Every dictionary entry will have top right corner menu . From there, you can hide or unhide dictionary. You must login to use this feature. So, KST can remember your preferences of hidden dictionaries.