Try संस्कृतवाहिनी (A word everyday) | YouTube Channel
अंशः (aMzaH)
अंशः
[
aṃśḥ
],
[
अंश्-अच्
]
A
share,
part,
portion,
division
member
सकृदंशो
निपतति
Manusmṛiti.
9.47
तुर्यांशः
a
fourth
part
षष्ठ˚
ममैवांशो
जीवलोके
जीवभूतः
सनातनः
Bhagavadgîtâ (Bombay).
15.7
भुवमंशाविव
धर्मयोर्गतौ
Raghuvamsa (Bombay).
8.16
अंशेन
दर्शितानुकूलता
Kâdambarî (Bombay).
159
partly.
A
share
in
property,
inheritance
स्वतों$शतः
Manusmṛiti.
8.48
अनंशौ
क्लीबपतितौ
9.21
पत्न्यः
कार्याः
समांशिकाः
Yâjñavalkya (Mr. Mandlik's Edition).
2.115.
the
numerator
of
a
fraction
अन्योन्यहाराभिहतौ
हरांशौ
Līlā.
sometimes
used
for
fraction
itself.
A
degree
of
latitude
(
or
longitude
)
अक्षस्यांशाः
समाख्याताः
षष्टयुत्तरशतत्रयम्
स
च
अंशः
षष्टिकलात्मकः,
कला
तु
षष्टिविकलात्मिका
The
shoulder
(
more
correctly
written
as
अंस,
quod vide, which see.
).
Name.
of
one
of
the
Ādityas
Mahâbhârata (Bombay).
*
1.227.25
Compare.
also
the
beginning
of
T.
Ā.
The
senses
of
'party',
'a
share
of
booty',
'earnest
money',
which
are
said
to
occur
in
the
Veda
are
traceable
to
above.
The
vital
note
in
a
Rāga.
Compound.
-
अंशः
[
ष.
त.
]
a
secondary
incarnation
part
of
a
portion.
-अंशि
Adverb.
share
by
share.
-अवतारः
-तरणम्
[
ष.
त.
]
descent
(
on
earth
)
of
parts
of
deities,
partial
incarnation
˚तार
इव
धर्मस्य
Dasakumâracharita (Bombay).
153
˚रमिव
कृतान्तस्य
Kâdambarî (Bombay).
31
˚उच्चैःश्रवसः
79
so
अंशावतीर्णमिव
18
Name.
of
a
sub-parvan
covering
Adhyāyas
64-67
of
Ādiparvan
of
Mahâbhârata (Bombay).
Even
without
the
compound
अंश
means
partial
incarnation,
अंश,
आवेश,
and
अवतार
are
the
three
kinds
of
Lord's
manifestations.
-कुण्डली
(
Equal or equivalent to, same as.
नवांशकुण्डली
)
the
horoscope
prepared
by
taking
into
consideration
the
nine
zodiacal
divisions.
(
1/18th
of
a
राशि
Equal or equivalent to, same as.
नवांश
or
नवमांश
).
-भाज्,
-हर,
-हारिन्
Adjective.
[
उप.
समास
]
one
who
takes
or
has
a
share,
one
entitled
to
a
share
in
the
ancestral
property,
an
heir,
a
co-heir
पिण्डदों?1?1$-
शहरश्चैषां
पूर्वाभावे
परः
परः
Yâjñavalkya (Mr. Mandlik's Edition).
2.132
जातो$पि
दास्यां
शूद्रेण
कामतों$शहरो
भवेत्
133.
-विवर्तिन्
Adjective.
[
स.
त.
]
slightly
turned
away,
or
turned
away
towards
the
shoulder
मुखमंशविवर्ति
पक्ष्मलाक्ष्याः
Sakuntalâ (Bombay).
3.24.
Various reading.
for
अंसविवर्ति.
-सवर्णनम्
[
ष.
त.
]
reduction
of
fractions
to
the
same
denominator
(
अतुल्यच्छेदयो
राश्योः
समच्छेदकरणम्
)
अन्योन्यहाराभिहतौ
हरांशौ
राश्योः
समच्छेदविधानमेवम्
Līlā.
-स्वरः
the
keynote.
अंशः
[
अंश्
अच्
]
1
A
share,
part,
portion,
division
member
सकृदंशो
निपतति
Ms.
9.
47
तुर्यांशः
a
fourth
part
षष्ठ°
ममैवांशो
जीवलोके
जीवभूतः
सनातनः
Bg.
15.
7
भुवमंशाविव
धर्मयोर्गतौ
R.
8.
16
अंशेन
दर्शितानुकूलता
K.
159
partly.
2
A
share
in
property,
inheritance
स्वतोंशतः
Ms.
8.
408
अनंशौ
क्लीबपतितौ
9.
201
पत्न्यः
कार्याः
समांशिकाः
Y.
2.
115.
3
The
numerator
of
a
fraction
अन्योन्यहाराभिहतौ
हरांशौ
Līlā.
sometimes
used
for
fraction
itself.
4
A
degree
of
latitude
(
or
longitude
)
अक्षस्यांशाः
समाख्याताः
षष्ट्युत्तरशतत्रयम्
स
च
अंशः
षष्टिकलात्मकः,
कला
तु
षष्टिविकलात्मिका.
5
The
shoulder
(
more
generally
written
अंस,
q.
v.
).
6
N.
of
one
of
the
Ādityas.
The
senses
of
‘party’,
‘a
share
of
booty,
’
‘earnest
money’,
which
are
said
to
occur
in
the
Veda
are
traceable
to
1.
above.
Comp.
अंशः
[
ष.
त.
]
a
secondary
incarnation
part
of
a
portion.
अंशि
adv.
share
by
share.
अवतारः
तरणं
[
ष.
त.
]
descent
(
on
earth
)
of
parts
of
deities,
partial
incarnation
°तार
इव
धर्मस्य
Dk.
153
°रमिव
कृतांतस्य
K.
31
उच्चैःश्रवसः
79
so
अंशावतीर्णमिव
108
N.
of
Adhyāyas
64-67
of
Ādiparvan
of
Bhārata.
भाज्,
हर,
हारिन्
m.
f.
[
उप.
समास
]
one
who
takes
or
has
a
share,
one
entitled
to
a
share
in
the
ancestral
property,
an
heir,
a
coheir
पिंडदोंशहरश्चैषां
पूर्वाभावे
परः
परः
Y.
2.
132
जातोपि
दास्यां
शूद्रेण
कामतोंशहरो
भवेत्
133.
विवर्तिन्
a.
[
स.
त.
]
slightly
turned
away,
or
turned
away
towards
the
shoulder
मुखमंशविवर्ति
पक्ष्मलाक्ष्याः
Ś.
3.
26
v.
l.
for
अंसविवर्ति.
सवर्णनं
[
ष.
त.
]
reduction
of
fractions
to
the
same
denominator
(
अतुल्यच्छेदयो
राश्योः
समच्छेदकरणं
)
अन्योन्यहाराभिहतौ
हरांशौ
राश्योः
समच्छेदविधानमेवम्
Līlā.
स्वरः
the
keynote.
आंशिक
कण
अंशः
पुंलिङ्गम्
-
अंश्+अच्
"हिस्सा,
भाग,
टुकड़ा,
अंशतः"
अंशः
पुंलिङ्गम्
-
अंश्+अच्
"संपत्ति
में
हिस्सा,
दाय"
अंशः
पुंलिङ्गम्
-
अंश्+अच्
"भिन्न
की
संख्या,
कभी-कभी
भिन्न
के
लिए
भी
प्रयुक्त"
अंशः
पुंलिङ्गम्
-
अंश्+अच्
अक्षांश
या
रेखांश
की
कोटि
अंशः
पुंलिङ्गम्
-
अंश्+अच्
कंधा
अंशः
पुंलिङ्गम्
-
अंश्+अच्
विशिष्ट
संगीत-ध्वनि
(
पुं
)
अंश्यते
।
अंश(
विभाजने
)+घञ्(
कर्मणि
)
।
‘अकर्तरि
च
कारके
संज्ञायाम्’
३.३.१९।
१.विभाजनम्,
विभागः।
‘सकृदंशो
निपतति’
मनुः९.४७।
२.वस्तुनः
एकदेशः।
‘अंशो
विभाजने
प्रोक्तः
एकदेशोऽपि
वस्तुनः’
हैमः।
‘षष्ठांशवृत्तेरपि
धर्म
एषः’
शाकु०५.४।
३.अवयवः,
शारीरस्य
भागः।
‘अंशस्त्ववयवो
भागः’
वैज०।
‘ममैवांशो
जीवलोके
जीवभूतः’
गीता
१५.७।
४.कर्मणि
अच्
।
विभाज्यः।
‘द्वावंशौ
प्रतिपद्येते
विभजन्नात्मनः
पिता’
स्मृतिः।
५.सङ्ख्यासूचकाङ्कविभाज्यः।
‘अन्योन्यहाराभिहतौ
हरांशौ’
लीला०।
६.वृत्तस्य
राशिचक्रस्य
च
षष्ट्युत्तरशतत्रयधा
विभाजकः
भागः।
‘अक्षस्यांशाः
समाख्याताः
षष्ट्युत्तरशतत्रयम्’
-ज्यो०।
७.दायभागः।
‘यदि
कुर्यात्
समानंशान्
पत्न्यः
कार्याः
समांशिकाः’
याज्ञ०२.११५।
Synonyms
अंशः
(Noun)
कस्यापि
वस्त्वादीनां
गुणधर्मस्य
भागः।
"मध्यप्रदेशस्य
सागरक्रीडासङ्कुले
रविवासरे
विभिन्नानां
प्रदेशानां
लोककलानां
अंशः
दृष्टः।"
Synonyms
अवयवः,
अवयवसूचकशब्दः,
अङ्गम्,
अंशः,
उपकरणम्,
एकदेशः
(Noun)
साकल्येन
यद्
एकघटकत्वेन
स्वीक्रियते
भागवाचकः
शब्दः
यश्च
अवयवावयविभावसम्बन्धेन
अवयविना
सह
सम्बध्यते।
"अनामिका-मध्यमा-कनिष्ठिकाः
हस्तस्य
अवयवाः
सन्ति।"
Synonyms
अंशः,
भागः
(Noun)
कस्यापि
वस्तुनः
विषये
सर्वेषां
पक्षाणां
एकः
यम्
अधिकृत्य
पृथक्
रूपेण
विचारः
कर्तुं
शक्यते
अथवा
कर्तुं
आवश्यकता
अस्ति।
"भारतीयायाः
अर्थव्यवस्थायाः
विभिन्नेषु
अंशेषु
विचारः
कर्तव्यः"।"
Synonyms
अंशः,
भागः,
विभागः,
खण्डम्,
छेदः
(Noun)
सङ्घस्य
वा
समुदायस्य
वा
कोपि
खण्डः।
"यस्य
मध्यस्थः
अंशः
किञ्चित्
स्थूलः
वर्तते।"
Synonyms
अंशः
(Noun)
वृत्तस्य
परिधेः
षट्यधिकत्रिशततमः
भागः।
"गणिताध्यापकः
छात्रेभ्यः
त्रिंशत्
अंशस्य
कोणं
लिखतु
इति
अकथयत्।"
Synonyms
अंशः,
भागः,
भागधा
(Noun)
कस्यापि
सम्पत्तेः
भागधेयम्।
"अस्मिन्
ममापि
अंशः
अस्ति।"
Synonyms
अंशः,
ऋणभागः,
ऋणविभागः
(Noun)
ऋणस्य
विभज्य
प्रत्यर्पणम्।
"अहम्
अंशेन
ऋणं
प्रतियच्छामि।"
Synonyms
खण्डः,
अंशः,
विभागः,
कला,
चरणम्
(Noun)
वस्तुनः
अङ्गानि
येषां
तद्
वस्तु
अङ्गि।
"अस्य
यन्त्रस्य
सर्वे
खण्डाः
एकस्मिन्
एव
यन्त्रालये
निर्मिताः।
"
Synonyms
अंशः
(Noun)
गणितशास्त्रे
सा
संख्या
या
भागस्य
विभागान्
सम्बोधयति
तथा
च
या
भागस्य
शीर्षे
लिख्यते।
"अद्य
गुरुणा
गणिततासिकायाम्
अंशम्
अधिकृत्य
व्याख्यानं
दत्तम्।"
अंशः,
पुंलिङ्गम्
(
अंश
विभाजने,
अदन्तचुरादिः
।
कर्म्मणिघञ्
।
)
विभाजनं
।
तत्पर्य्यायः
।
भागः
२
।
वण्टकः३
।
इत्यमरः
॥
विभागः
४
भक्तिः
५
।
इतिजटाधरः
॥
अंसशब्दो
दन्त्यसान्तोऽपि
।
अंशांसत्
क
विभाजने
इति
कविकल्पद्रुमदशनात्
।स्कन्धः
।
इति
विद्याविनोदादयः
॥
(
वस्त्वेकदेशः
।रिक्थविभागः
।
चतुर्थभागः
।
भाज्याङ्कः
।
रवि-मूर्त्तिविशेषः
।
आदित्यविशेषः,
यथा,
--“धाता
मित्रोऽर्य्यमा
शक्रो
वरुणस्त्वंश
एव
च
।भगो
विवस्वान्
पूषा
च
सविता
दशमस्तथा
॥
एकादशस्तथा
त्वष्टा
द्वादशो
विष्णुरेव
च
।जघन्यजम्तु
सर्व्वेषामादित्यानां
गुणाधिकः”
॥
इति
महाभारतम्
।
वृत्तस्य
षष्ठ्यधिकत्रिशततम-भागः
।
यदुवंशीयः
नृपविशेषः,
यथा,
--
ततःकुरुवत्सः
ततश्च
अनुरथः
ततः
पुरुहोत्रो
जज्ञेततश्च
अंश
इति
।
)
What is this? (Hidden Dictionary)
To avoid the clutter in the app, the unwanted dictionaries can be hidden to have clear view while browsing. This section shows entries from those hidden dictionaries if any.
How to hide/unhide dictionary?
Every dictionary entry will have top right corner menu . From there, you can hide or unhide dictionary. You must login to use this feature. So, KST can remember your preferences of hidden dictionaries.