Apte
နိဒရ္ၑန [nidarśana], a.
Pointing, showing.
Proclaiming, declaring announcing.
Teaching.
နမ် View, insight, looking into, sight, vision; ၑုဒ္ဓါတ္မာ ဗြာဟ္မဏော ရာတြော် နိဒရ္ၑနမပၑျတ Mb.၁၂.၂၁၇.၁၄.
Pointing to, showing.
Proof, evidence; ဗလိနာ သဟ ယောဒ္ဓဝျမိတိ နာသ္တိ နိဒရ္ၑနမ် Pt.၃.၂၃.
An instance, example, illustration; နနု ပြဘုရေဝ နိဒရ္ၑနမ် Ś.၂; နိဒရ္ၑနသာရာဏာံ လဃုရ္ဗဟုတၖဏံ နရး Śi.၂.၅; R.၈.၄၅; ဇနကသျ နၖပေန္ဒြသျ တပသး သန္နိဒရ္ၑနမ် Pratimā ၄.၁၄.
Injunction.
Authority, text.
A scheme, system.
A precept, scriptural authority, an injunction.
The third member of an Indian syllogism (usually called ဥဒါဟရဏ q. v.). -နာ A figure of speech (in Rhetoric) thus defined: နိဒရ္ၑနာ ၊ အဘဝနွသ္တုသံဗန္ဓ ဥပမာပရိကလ္ပကး K. P.၁; e. g. R.၁.၂.
Monier Williams Cologne
နိ-°ဒရ္ၑန mf(ဤ)n. pointing to, showing, indicating, announcing, proclaiming, teaching, Hariv.; BhP.
suiting, pleasing (သရွ-လောက-နိဒ်°; v.l. °က-နိဒရ္ၑိန် and -ဝိဒရ္ၑိန်), R. ii, ၁၀၈, ၁၈
နိ-°ဒရ္ၑန n. seeing, view, appearance, sight, vision (cf. သွပ္န-နိဒ်°), MBh.; Suśr. &c.
pointing to, showing, indicating, Mn.; MBh.
proof, evidence, Pañc.
နိ-°ဒရ္ၑန n. instance, example, illustration, ŚrS.; Mn.; MBh.; Kāv. &c. (-တွ n., Naiṣ.; °nArTam ind. for instance, MBh.)
နိ-°ဒရ္ၑန n. refutation of a stated argument, Sāh.
N. of the third member of a complete syllogism (= ဥဒါဟရဏ), MW.
နိ-°ဒရ္ၑန n. a prognostic, sign, mark, omen, MBh.; Hariv.; Suśr. (ifc. f(အာ). , showing, betraying, R.)
နိ-°ဒရ္ၑန n. a scheme, system, Suśr.
injunction, precept, ordinance, authority, text, W.
Spoken Sanskrit
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | paradigm [ computer ] | |
ရူဎစိန္တန | rUDhacintana | n. | paradigm [ computer ] | |
နာယက | nAyaka | m. | paradigm or example | |
ၑဗ္ဒရူပပြကာၑိကာ | zabdarUpaprakAzikA | f. | collection of paradigms of declension | |
ၑဗ္ဒာဝလိ | zabdAvali | f. | collection of paradigms of declension | |
ၑဗ္ဒပါဌ | zabdapATha | m. | collection of paradigms of declension |
နိဒရ္ၑန | nidarzana | adj. | announcing | |
ၑံသိန် | zaMsin | adj. | announcing | |
အာဝေဒက | Avedaka | adj. | announcing | |
အာဝေဒိန် | Avedin | adj. | announcing | |
အာၑံသိန် | AzaMsin | adj. | announcing | |
နိဝေဒန | nivedana | adj. | announcing | |
ဝိဇ္ဉာပိန် | vijJApin | adj. | announcing | |
ဝေဒက | vedaka | adj. | announcing | |
ဝေဒိန် | vedin | adj. | announcing | |
ၑံသိဝသ် | zaMsivas | adj. | announcing | |
သမ္ပြကာၑက | samprakAzaka | adj. | announcing | |
နိဒရ္ၑက | nidarzaka | adj. | announcing | |
ဝေဒန | vedana | adj. | announcing | |
အာဒိၑ် | Adiz | ind. | announcing | |
အာဒိၑျ | Adizya | ind. | announcing | |
ပြကီရ္တဏ | prakIrtaNa | m. | announcing | |
အာဝေဒန | Avedana | n. | announcing | |
ပရိကီရ္တန | parikIrtana | n. | announcing | |
ပြကထန | prakathana | n. | announcing | |
ပြဒါန | pradAna | n. | announcing | |
ဝိချာပန | vikhyApana | n. | announcing | |
ၑြာဝဏ | zrAvaNa | n. | announcing | |
ဝိနိဝေဒန | vinivedana | n. | act of announcing | |
ဒူရ အာဒိၑ် | dUra Adiz | adj. | announcing far and wide | |
ပြိယာချ | priyAkhya | adj. | announcing good tidings | |
နာမာဒေၑမ် | nAmAdezam | ind. | by announcing one's name | |
ပြိယာချာယိန် | priyAkhyAyin | m. | teller announcing good news | |
သုၑံသိန် | suzaMsin | adj. | announcing or wishing good things | |
ဝိနိပါတၑံသိန် | vinipAtazaMsin | adj. | announcing misfortune or destruction | |
ဥဒ္ဃေါၐ | udghoSa | m. | act of announcing or proclaiming aloud |
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | prognostic | |
ၑံသတိ { ၑံသ် } | zaMsati { zaMs } | verb | prognosticate | |
ၑကုန | zakuna | n. | omen or prognostic | |
နဲမိတ္တ | naimitta | m. | interpreter of prognostics | |
ဝဲဇယန္တီ | vaijayantI | f. | kind of garland prognosticating victory | |
ပလ္လီပတန | pallIpatana | n. | prognostication by observing the falling of house-lizards |
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | example | |
ဥဒါဟရဏ | udAharaNa | n. | example | |
ဝိစာရဏာ | vicAraNA | f. | examination | |
ပရီက္ၐာ | parIkSA | f. | examination | |
ဝိမရ္ၑ | vimarza | m. | examination | |
မရ္ၑန | marzana | n. | examination | |
ဝိမရ္ၑန | vimarzana | n. | examination | |
ဖလိတာံၑ | phalitAMza | m. | examination result | |
ပရီက္ၐာ ကထံ အာသီတ်? | parIkSA kathaM AsIt? | sent. | How was the exam.? | |
ပရီက္ၐာရ္ထမ် ပဌ | parIkSArtham paTha | sent. | learn for the examination! | |
ပရီက္ၐာ အဂြေ ဂတာ | parIkSA agre gatA | sent. | The examination is postponed. | |
ဝေလာပတြိကာ အာဂတာ ဝါ? | velApatrikA AgatA vA? | sent. | Has the examination time table come? | |
ပရီက္ၐာရမ္ဘး ကဒါ ဣတိ ဇ္ဉာတး ဝါ? | parIkSArambhaH kadA iti jJAtaH vA? | sent. | Do you know when is the examination going to begin? | |
ဧဝံ စေတ် ပရီက္ၐာယာံ ကိံ ကရောတိ? | evaM cet parIkSAyAM kiM karoti? | sent. | At this rate how are you going to face examination? | |
ပရီက္ၐာ ကဒါ ဣတိ သ္မရတိ ကိလ? | parIkSA kadA iti smarati kila? | sent. | You remember when your examination commences, don't you? | |
ယဒိ ဘဝါန် န ပဌတိ တရှိ ပရီက္ၐာယာမ် ဥတ္တီရ္ဏး နော ဘဝတိ | yadi bhavAn na paThati tarhi parIkSAyAm uttIrNaH no bhavati | sent. | If you dont study then you will not pass the examination | |
ပြၑ္နေၐု ဝိကလ္ပး ဧဝ နာသီတ် | prazneSu vikalpaH eva nAsIt | sent. | Among the questions [in the examination], there was no option to choose at all. [ i.e., all had to be answered ] | |
ဥဒါဟၖတိ | udAhRti | f. | example | |
ဒၖၐ္ဋာန္တ | dRSTAnta | m. | example | |
ဥဒ္ဒေၑက | uddezaka | m. | example |
Spoken Sanskrit
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | example | ||
ဥဒါဟရဏ | udAharaNa | n. | example | ||
ဥဒါဟၖတိ | udAhRti | f. | example | ||
ဒၖၐ္ဋာန္တ | dRSTAnta | m. | example | ||
ဥဒ္ဒေၑက | uddezaka | m. | example | ||
ဥပေါဒ္ဃါတ | upodghAta | m. | example | ||
ပြဒေၑ | pradeza | m. | example | ||
ပြယောဂ | prayoga | m. | example | ||
ပြဒရ္ၑန | pradarzana | n. | example | ||
လက္ၐျ | lakSya | n. | example | ||
တဒျထာ | tadyathA | for example | |||
ဒၖၐ္ဋာန္တတသ် | dRSTAntatas | indecl. | for example | ||
ဒၖၐ္ဋာန္တရူပေန | dRSTAntarUpena | indecl. instr. | for example | ||
တထာ ဟိ | tathA hi | phrase | for example | ||
ဥဒါဟရာဏိ ဝျာဂရတိ { ဝျာ- ဟၖ } | udAharANi vyAgarati { vyA- hR } | verb ၁ | state examples | ||
အပူရွ | apUrva | adj. | without example | ||
ပြတိဒၖၐ္ဋာန္တ | pratidRSTAnta | m. | counter example | ||
ဒၖၐ္ဋာန္တၑတက | dRSTAntazataka | n. | hundred examples | ||
နာယက | nAyaka | m. | paradigm or example | ||
ဒၖၐ္ဋာန္တယတိ { ဒၖၐ္ဋာန္တယ } | dRSTAntayati { dRSTAntaya } | verb | offer as an example |
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | instance | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | protest | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | example | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | paradigm [ computer ] | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | illustration | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | adj. | announcing | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | adj. | proclaiming | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | adj. | teaching | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | adj. | pointing to | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | adj. | suiting | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | adj. | pleasing | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | adj. | indicating | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | mark | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | text | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | prognostic | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | image | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | sight | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | omen | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | view | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | proof | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | authority | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | indication | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | sign | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | ordinance | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | appearance | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | vision | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | refutation of a stated argument | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | evidence | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | showing | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | scheme | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | injunction | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | system | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | precept | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | picture | ||
နိဒရ္ၑန | nidarzana | n. | seeing | ||
အဘိနတ-နိဒရ္ၑန | abhinata-nidarzana | n. | biased sampling [ Statistics ] | ||
သဝိစာရ နိဒရ္ၑန | savicAra nidarzana | n. | deliberate sampling [ Statistics ] | ||
သဝိစာရ နိဒရ္ၑန | savicAra nidarzana | n. | conscious sampling [ Statistics ] |
Benfey
နိဒရ္ၑန, i. e. နိ-ဒၖၑ် + အန,
I. adj., f. နီ၊
၁. Showing, Bhāg. P. ၂, ၅, ၁.
၂. Announcing, Hariv. ၁၂၈၁၅.
၃. Teaching, Bhāg. P. ၅, ၁၈, ၃၃.
II. n.
၁. Seeing, sight, MBh. ၉, ၆၂.
၂. Evidence, Man. ၁၁, ၄၅.
၃. Example, ၉, ၂၀; MBh. ၈, ၁၈၈၂.
၄. Foreboding, Hariv. ၉၈၈၅.
၅. Prognostic, MBh, ၅, ၁၂၃၅.
၆. Symptom, ၁၂, ၁၁၇၁၈.
Kalpadruma
နိဒရ္ၑနံ
, က္လီ, (နိဒၖၑျတေ'နေနေတိ ၊ နိ + ဒၖၑ် + လျုဋ် ၊ ) ဒၖၐ္ဋာန္တး ၊ ဥဒါဟရဏမ် ၊ ယထာ, — “ဝျက္တး ပြာဇ္ဉေ'ပိ ဒၖၐ္ဋာန္တာဝုဘေ ၑာသ္တြနိဒရ္ၑနေ ။ ” ဣတိ နာနာရ္ထဋီကာယာံ ဘရတး ။ (“ဒၖၐ္ဋာန္တေနာရ္ထး ပြသာဓျတေ ယတြ တန္နိဒရ္ၑနမ် ။ ယထာဂ္နိရွာယုနာသဟိတး ကောၐ္ဌေ ဝၖဒ္ဓိင်္ဂစ္ဆတိ တထာ ဝါတပိတ္တကဖဒုၐ္ဋော ဝြဏ ဣတိ ။ ” ဣတျုတ္တရတန္တြေ ပဉ္စ- ၐၐ္ဋိတမေ'ဓျာယေ သုၑြုတေနောက္တမ် ။ )
Vachaspatyam
နိဒရ္ၑန
န၀ နိ + ဒၖၑ—လျုဋ် ၊ ၁ ဥဒါဟရဏေ ဒၖၐ္ဋာန္တေ “အာတ္မာ ဟျာကာၑဝဇ္ဇီဝဲရ္ဃဋာကာၑဲရိဝေါဒိတမ် ၊ ဃဋာဒိဝစ္စ သင်္ဃာ- တဲရ္ဇာတာဝေတန္နိဒရ္ၑနမိတိ” ၊ ယဒါ မနွဗုဒ္ဓိပြတိပိၐာဒါယ- ၐယာ ၑြုတျာတ္မနော ဇာတိရုစျတေ ဇီဝါဒေါနာံ တဒါ ဇာတာ- ယုပဂမျမာနာယာမေတန္နိဒရ္ၑနံ ဒၖၐ္ဋာန္တော ယထောဒိတ မာကာၑ- ဝဒိတျာဒီနိ ဘာၐျမ်” ၑဗ္ဒာရ္ထစိ၀ ၊ ၂ အရ္ၐာလင်္ကာရဘေဒေ သ္တြီ ဋာပ် ၊ အရ္ထာလင်္ကာရၑဗ္ဒေ ၃၉၉ ပၖ၀ ဒၖသျမ် ၊