Apte
និទឝ៌ន [nidarśana], a.
Pointing, showing.
Proclaiming, declaring announcing.
Teaching.
នម៑ View, insight, looking into, sight, vision; ឝុទ្ធាត្មា ព្រាហ្មណោ រាត្រៅ និទឝ៌នមបឝ្យត Mb.១២.២១៧.១៤.
Pointing to, showing.
Proof, evidence; ពលិនា សហ យោទ្ធវ្យមិតិ នាស្តិ និទឝ៌នម៑ Pt.៣.២៣.
An instance, example, illustration; ននុ ប្រភុរេវ និទឝ៌នម៑ Ś.២; និទឝ៌នសារាណាំ លឃុព៌ហុត្ឫណំ នរះ Śi.២.៥; R.៨.៤៥; ជនកស្យ ន្ឫបេន្ទ្រស្យ តបសះ សន្និទឝ៌នម៑ Pratimā ៤.១៤.
Injunction.
Authority, text.
A scheme, system.
A precept, scriptural authority, an injunction.
The third member of an Indian syllogism (usually called ឧទាហរណ q. v.). -នា A figure of speech (in Rhetoric) thus defined: និទឝ៌នា ។ អភវន្វស្តុសំពន្ធ ឧបមាបរិកល្បកះ K. P.១; e. g. R.១.២.
Monier Williams Cologne
និ-°ទឝ៌ន mf(ឦ)n. pointing to, showing, indicating, announcing, proclaiming, teaching, Hariv.; BhP.
suiting, pleasing (សវ៌-លោក-និទ៑°; v.l. °ក-និទឝ៌ិន៑ and -វិទឝ៌ិន៑), R. ii, ១០៨, ១៨
និ-°ទឝ៌ន n. seeing, view, appearance, sight, vision (cf. ស្វប្ន-និទ៑°), MBh.; Suśr. &c.
pointing to, showing, indicating, Mn.; MBh.
proof, evidence, Pañc.
និ-°ទឝ៌ន n. instance, example, illustration, ŚrS.; Mn.; MBh.; Kāv. &c. (-ត្វ n., Naiṣ.; °nArTam ind. for instance, MBh.)
និ-°ទឝ៌ន n. refutation of a stated argument, Sāh.
N. of the third member of a complete syllogism (= ឧទាហរណ), MW.
និ-°ទឝ៌ន n. a prognostic, sign, mark, omen, MBh.; Hariv.; Suśr. (ifc. f(អា). , showing, betraying, R.)
និ-°ទឝ៌ន n. a scheme, system, Suśr.
injunction, precept, ordinance, authority, text, W.
Spoken Sanskrit
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | paradigm [ computer ] | |
រូឍចិន្តន | rUDhacintana | n. | paradigm [ computer ] | |
នាយក | nAyaka | m. | paradigm or example | |
ឝព្ទរូបប្រកាឝិកា | zabdarUpaprakAzikA | f. | collection of paradigms of declension | |
ឝព្ទាវលិ | zabdAvali | f. | collection of paradigms of declension | |
ឝព្ទបាឋ | zabdapATha | m. | collection of paradigms of declension |
និទឝ៌ន | nidarzana | adj. | announcing | |
ឝំសិន៑ | zaMsin | adj. | announcing | |
អាវេទក | Avedaka | adj. | announcing | |
អាវេទិន៑ | Avedin | adj. | announcing | |
អាឝំសិន៑ | AzaMsin | adj. | announcing | |
និវេទន | nivedana | adj. | announcing | |
វិជ្ញាបិន៑ | vijJApin | adj. | announcing | |
វេទក | vedaka | adj. | announcing | |
វេទិន៑ | vedin | adj. | announcing | |
ឝំសិវស៑ | zaMsivas | adj. | announcing | |
សម្ប្រកាឝក | samprakAzaka | adj. | announcing | |
និទឝ៌ក | nidarzaka | adj. | announcing | |
វេទន | vedana | adj. | announcing | |
អាទិឝ៑ | Adiz | ind. | announcing | |
អាទិឝ្យ | Adizya | ind. | announcing | |
ប្រកីត៌ណ | prakIrtaNa | m. | announcing | |
អាវេទន | Avedana | n. | announcing | |
បរិកីត៌ន | parikIrtana | n. | announcing | |
ប្រកថន | prakathana | n. | announcing | |
ប្រទាន | pradAna | n. | announcing | |
វិខ្យាបន | vikhyApana | n. | announcing | |
ឝ្រាវណ | zrAvaNa | n. | announcing | |
វិនិវេទន | vinivedana | n. | act of announcing | |
ទូរ អាទិឝ៑ | dUra Adiz | adj. | announcing far and wide | |
ប្រិយាខ្យ | priyAkhya | adj. | announcing good tidings | |
នាមាទេឝម៑ | nAmAdezam | ind. | by announcing oneៜs name | |
ប្រិយាខ្យាយិន៑ | priyAkhyAyin | m. | teller announcing good news | |
សុឝំសិន៑ | suzaMsin | adj. | announcing or wishing good things | |
វិនិបាតឝំសិន៑ | vinipAtazaMsin | adj. | announcing misfortune or destruction | |
ឧទ្ឃោឞ | udghoSa | m. | act of announcing or proclaiming aloud |
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | prognostic | |
ឝំសតិ { ឝំស៑ } | zaMsati { zaMs } | verb | prognosticate | |
ឝកុន | zakuna | n. | omen or prognostic | |
នៃមិត្ត | naimitta | m. | interpreter of prognostics | |
វៃជយន្តី | vaijayantI | f. | kind of garland prognosticating victory | |
បល្លីបតន | pallIpatana | n. | prognostication by observing the falling of house-lizards |
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | example | |
ឧទាហរណ | udAharaNa | n. | example | |
វិចារណា | vicAraNA | f. | examination | |
បរីក្ឞា | parIkSA | f. | examination | |
វិមឝ៌ | vimarza | m. | examination | |
មឝ៌ន | marzana | n. | examination | |
វិមឝ៌ន | vimarzana | n. | examination | |
ផលិតាំឝ | phalitAMza | m. | examination result | |
បរីក្ឞា កថំ អាសីត៑? | parIkSA kathaM AsIt? | sent. | How was the exam.? | |
បរីក្ឞាត៌្ហម៑ បឋ | parIkSArtham paTha | sent. | learn for the examination! | |
បរីក្ឞា អគ្រេ គតា | parIkSA agre gatA | sent. | The examination is postponed. | |
វេលាបត្រិកា អាគតា វា? | velApatrikA AgatA vA? | sent. | Has the examination time table come? | |
បរីក្ឞារម្ភះ កទា ឥតិ ជ្ញាតះ វា? | parIkSArambhaH kadA iti jJAtaH vA? | sent. | Do you know when is the examination going to begin? | |
ឯវំ ចេត៑ បរីក្ឞាយាំ កិំ ករោតិ? | evaM cet parIkSAyAM kiM karoti? | sent. | At this rate how are you going to face examination? | |
បរីក្ឞា កទា ឥតិ ស្មរតិ កិល? | parIkSA kadA iti smarati kila? | sent. | You remember when your examination commences, donៜt you? | |
យទិ ភវាន៑ ន បឋតិ តហ៌ិ បរីក្ឞាយាម៑ ឧត្តីណ៌ះ នោ ភវតិ | yadi bhavAn na paThati tarhi parIkSAyAm uttIrNaH no bhavati | sent. | If you dont study then you will not pass the examination | |
ប្រឝ្នេឞុ វិកល្បះ ឯវ នាសីត៑ | prazneSu vikalpaH eva nAsIt | sent. | Among the questions [in the examination], there was no option to choose at all. [ i.e., all had to be answered ] | |
ឧទាហ្ឫតិ | udAhRti | f. | example | |
ទ្ឫឞ្ដាន្ត | dRSTAnta | m. | example | |
ឧទ្ទេឝក | uddezaka | m. | example |
Spoken Sanskrit
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | example | ||
ឧទាហរណ | udAharaNa | n. | example | ||
ឧទាហ្ឫតិ | udAhRti | f. | example | ||
ទ្ឫឞ្ដាន្ត | dRSTAnta | m. | example | ||
ឧទ្ទេឝក | uddezaka | m. | example | ||
ឧបោទ្ឃាត | upodghAta | m. | example | ||
ប្រទេឝ | pradeza | m. | example | ||
ប្រយោគ | prayoga | m. | example | ||
ប្រទឝ៌ន | pradarzana | n. | example | ||
លក្ឞ្យ | lakSya | n. | example | ||
តទ្យថា | tadyathA | for example | |||
ទ្ឫឞ្ដាន្តតស៑ | dRSTAntatas | indecl. | for example | ||
ទ្ឫឞ្ដាន្តរូបេន | dRSTAntarUpena | indecl. instr. | for example | ||
តថា ហិ | tathA hi | phrase | for example | ||
ឧទាហរាណិ វ្យាគរតិ { វ្យា- ហ្ឫ } | udAharANi vyAgarati { vyA- hR } | verb ១ | state examples | ||
អបូវ៌ | apUrva | adj. | without example | ||
ប្រតិទ្ឫឞ្ដាន្ត | pratidRSTAnta | m. | counter example | ||
ទ្ឫឞ្ដាន្តឝតក | dRSTAntazataka | n. | hundred examples | ||
នាយក | nAyaka | m. | paradigm or example | ||
ទ្ឫឞ្ដាន្តយតិ { ទ្ឫឞ្ដាន្តយ } | dRSTAntayati { dRSTAntaya } | verb | offer as an example |
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | instance | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | protest | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | example | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | paradigm [ computer ] | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | illustration | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | adj. | announcing | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | adj. | proclaiming | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | adj. | teaching | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | adj. | pointing to | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | adj. | suiting | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | adj. | pleasing | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | adj. | indicating | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | mark | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | text | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | prognostic | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | image | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | sight | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | omen | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | view | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | proof | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | authority | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | indication | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | sign | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | ordinance | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | appearance | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | vision | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | refutation of a stated argument | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | evidence | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | showing | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | scheme | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | injunction | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | system | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | precept | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | picture | ||
និទឝ៌ន | nidarzana | n. | seeing | ||
អភិនត-និទឝ៌ន | abhinata-nidarzana | n. | biased sampling [ Statistics ] | ||
សវិចារ និទឝ៌ន | savicAra nidarzana | n. | deliberate sampling [ Statistics ] | ||
សវិចារ និទឝ៌ន | savicAra nidarzana | n. | conscious sampling [ Statistics ] |
Benfey
និទឝ៌ន, i. e. និ-ទ្ឫឝ៑ + អន,
I. adj., f. នី។
១. Showing, Bhāg. P. ២, ៥, ១.
២. Announcing, Hariv. ១២៨១៥.
៣. Teaching, Bhāg. P. ៥, ១៨, ៣៣.
II. n.
១. Seeing, sight, MBh. ៩, ៦២.
២. Evidence, Man. ១១, ៤៥.
៣. Example, ៩, ២០; MBh. ៨, ១៨៨២.
៤. Foreboding, Hariv. ៩៨៨៥.
៥. Prognostic, MBh, ៥, ១២៣៥.
៦. Symptom, ១២, ១១៧១៨.
Kalpadruma
និទឝ៌នំ
, ក្លី, (និទ្ឫឝ្យតេៜនេនេតិ ។ និ + ទ្ឫឝ៑ + ល្យុដ៑ ។ ) ទ្ឫឞ្ដាន្តះ ។ ឧទាហរណម៑ ។ យថា, — “វ្យក្តះ ប្រាជ្ញេៜបិ ទ្ឫឞ្ដាន្តាវុភេ ឝាស្ត្រនិទឝ៌នេ ៕ ” ឥតិ នានាត៌្ហដីកាយាំ ភរតះ ៕ (“ទ្ឫឞ្ដាន្តេនាត៌្ហះ ប្រសាធ្យតេ យត្រ តន្និទឝ៌នម៑ ៕ យថាគ្និវ៌ាយុនាសហិតះ កោឞ្ឋេ វ្ឫទ្ធិង្គច្ឆតិ តថា វាតបិត្តកផទុឞ្ដោ វ្រណ ឥតិ ៕ ” ឥត្យុត្តរតន្ត្រេ បញ្ច- ឞឞ្ដិតមេៜធ្យាយេ សុឝ្រុតេនោក្តម៑ ៕ )
Vachaspatyam
និទឝ៌ន
ន០ និ + ទ្ឫឝ—ល្យុដ៑ ។ ១ ឧទាហរណេ ទ្ឫឞ្ដាន្តេ “អាត្មា ហ្យាកាឝវជ្ជីវៃគ៌្ហដាកាឝៃរិវោទិតម៑ ។ ឃដាទិវច្ច សង្ឃា- តៃជ៌ាតាវេតន្និទឝ៌នមិតិ” ។ យទា មន្វពុទ្ធិប្រតិបិឞាទាយ- ឞយា ឝ្រុត្យាត្មនោ ជាតិរុច្យតេ ជីវាទោនាំ តទា ជាតា- យុបគម្យមានាយាមេតន្និទឝ៌នំ ទ្ឫឞ្ដាន្តោ យថោទិត មាកាឝ- វទិត្យាទីនិ ភាឞ្យម៑” ឝព្ទាត៌្ហចិ០ ។ ២ អឞ៌ាលង្ការភេទេ ស្ត្រី ដាប៑ ។ អត៌្ហាលង្ការឝព្ទេ ៣៩៩ ប្ឫ០ ទ្ឫស្យម៑ ។