Apte
নিদৰ্শন [nidarśana], a.
Pointing, showing.
Proclaiming, declaring announcing.
Teaching.
নম্ View, insight, looking into, sight, vision; শুদ্ধাত্মা ব্ৰাহ্মণো ৰাত্ৰৌ নিদৰ্শনমপশ্যত Mb.১২.২১৭.১৪.
Pointing to, showing.
Proof, evidence; বলিনা সহ যোদ্ধৱ্যমিতি নাস্তি নিদৰ্শনম্ Pt.৩.২৩.
An instance, example, illustration; ননু প্ৰভুৰেৱ নিদৰ্শনম্ Ś.২; নিদৰ্শনসাৰাণাং লঘুৰ্বহুতৃণং নৰঃ Śi.২.৫; R.৮.৪৫; জনকস্য নৃপেন্দ্ৰস্য তপসঃ সন্নিদৰ্শনম্ Pratimā ৪.১৪.
Injunction.
Authority, text.
A scheme, system.
A precept, scriptural authority, an injunction.
The third member of an Indian syllogism (usually called উদাহৰণ q. v.). -না A figure of speech (in Rhetoric) thus defined: নিদৰ্শনা | অভৱন্ৱস্তুসংবন্ধ উপমাপৰিকল্পকঃ K. P.১; e. g. R.১.২.
Monier Williams Cologne
নি-°দৰ্শন mf(ঈ)n. pointing to, showing, indicating, announcing, proclaiming, teaching, Hariv.; BhP.
suiting, pleasing (সৰ্ৱ-লোক-নিদ্°; v.l. °ক-নিদৰ্শিন্ and -ৱিদৰ্শিন্), R. ii, ১০৮, ১৮
নি-°দৰ্শন n. seeing, view, appearance, sight, vision (cf. স্ৱপ্ন-নিদ্°), MBh.; Suśr. &c.
pointing to, showing, indicating, Mn.; MBh.
proof, evidence, Pañc.
নি-°দৰ্শন n. instance, example, illustration, ŚrS.; Mn.; MBh.; Kāv. &c. (-ৎৱ n., Naiṣ.; °nArTam ind. for instance, MBh.)
নি-°দৰ্শন n. refutation of a stated argument, Sāh.
N. of the third member of a complete syllogism (= উদাহৰণ), MW.
নি-°দৰ্শন n. a prognostic, sign, mark, omen, MBh.; Hariv.; Suśr. (ifc. f(আ). , showing, betraying, R.)
নি-°দৰ্শন n. a scheme, system, Suśr.
injunction, precept, ordinance, authority, text, W.
Spoken Sanskrit
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | paradigm [ computer ] | |
| ৰূঢচিন্তন | rUDhacintana | n. | paradigm [ computer ] | |
| নাযক | nAyaka | m. | paradigm or example | |
| শব্দৰূপপ্ৰকাশিকা | zabdarUpaprakAzikA | f. | collection of paradigms of declension | |
| শব্দাৱলি | zabdAvali | f. | collection of paradigms of declension | |
| শব্দপাঠ | zabdapATha | m. | collection of paradigms of declension |
| নিদৰ্শন | nidarzana | adj. | announcing | |
| শংসিন্ | zaMsin | adj. | announcing | |
| আৱেদক | Avedaka | adj. | announcing | |
| আৱেদিন্ | Avedin | adj. | announcing | |
| আশংসিন্ | AzaMsin | adj. | announcing | |
| নিৱেদন | nivedana | adj. | announcing | |
| ৱিজ্ঞাপিন্ | vijJApin | adj. | announcing | |
| ৱেদক | vedaka | adj. | announcing | |
| ৱেদিন্ | vedin | adj. | announcing | |
| শংসিৱস্ | zaMsivas | adj. | announcing | |
| সম্প্ৰকাশক | samprakAzaka | adj. | announcing | |
| নিদৰ্শক | nidarzaka | adj. | announcing | |
| ৱেদন | vedana | adj. | announcing | |
| আদিশ্ | Adiz | ind. | announcing | |
| আদিশ্য | Adizya | ind. | announcing | |
| প্ৰকীৰ্তণ | prakIrtaNa | m. | announcing | |
| আৱেদন | Avedana | n. | announcing | |
| পৰিকীৰ্তন | parikIrtana | n. | announcing | |
| প্ৰকথন | prakathana | n. | announcing | |
| প্ৰদান | pradAna | n. | announcing | |
| ৱিখ্যাপন | vikhyApana | n. | announcing | |
| শ্ৰাৱণ | zrAvaNa | n. | announcing | |
| ৱিনিৱেদন | vinivedana | n. | act of announcing | |
| দূৰ আদিশ্ | dUra Adiz | adj. | announcing far and wide | |
| প্ৰিযাখ্য | priyAkhya | adj. | announcing good tidings | |
| নামাদেশম্ | nAmAdezam | ind. | by announcing oneঽs name | |
| প্ৰিযাখ্যাযিন্ | priyAkhyAyin | m. | teller announcing good news | |
| সুশংসিন্ | suzaMsin | adj. | announcing or wishing good things | |
| ৱিনিপাতশংসিন্ | vinipAtazaMsin | adj. | announcing misfortune or destruction | |
| উদ্ঘোষ | udghoSa | m. | act of announcing or proclaiming aloud |
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | prognostic | |
| শংসতি { শংস্ } | zaMsati { zaMs } | verb | prognosticate | |
| শকুন | zakuna | n. | omen or prognostic | |
| নৈমিত্ত | naimitta | m. | interpreter of prognostics | |
| ৱৈজযন্তী | vaijayantI | f. | kind of garland prognosticating victory | |
| পল্লীপতন | pallIpatana | n. | prognostication by observing the falling of house-lizards |
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | example | |
| উদাহৰণ | udAharaNa | n. | example | |
| ৱিচাৰণা | vicAraNA | f. | examination | |
| পৰীক্ষা | parIkSA | f. | examination | |
| ৱিমৰ্শ | vimarza | m. | examination | |
| মৰ্শন | marzana | n. | examination | |
| ৱিমৰ্শন | vimarzana | n. | examination | |
| ফলিতাংশ | phalitAMza | m. | examination result | |
| পৰীক্ষা কথং আসীৎ? | parIkSA kathaM AsIt? | sent. | How was the exam.? | |
| পৰীক্ষাৰ্থম্ পঠ | parIkSArtham paTha | sent. | learn for the examination! | |
| পৰীক্ষা অগ্ৰে গতা | parIkSA agre gatA | sent. | The examination is postponed. | |
| ৱেলাপত্ৰিকা আগতা ৱা? | velApatrikA AgatA vA? | sent. | Has the examination time table come? | |
| পৰীক্ষাৰম্ভঃ কদা ইতি জ্ঞাতঃ ৱা? | parIkSArambhaH kadA iti jJAtaH vA? | sent. | Do you know when is the examination going to begin? | |
| এৱং চেৎ পৰীক্ষাযাং কিং কৰোতি? | evaM cet parIkSAyAM kiM karoti? | sent. | At this rate how are you going to face examination? | |
| পৰীক্ষা কদা ইতি স্মৰতি কিল? | parIkSA kadA iti smarati kila? | sent. | You remember when your examination commences, donঽt you? | |
| যদি ভৱান্ ন পঠতি তৰ্হি পৰীক্ষাযাম্ উত্তীৰ্ণঃ নো ভৱতি | yadi bhavAn na paThati tarhi parIkSAyAm uttIrNaH no bhavati | sent. | If you dont study then you will not pass the examination | |
| প্ৰশ্নেষু ৱিকল্পঃ এৱ নাসীৎ | prazneSu vikalpaH eva nAsIt | sent. | Among the questions [in the examination], there was no option to choose at all. [ i.e., all had to be answered ] | |
| উদাহৃতি | udAhRti | f. | example | |
| দৃষ্টান্ত | dRSTAnta | m. | example | |
| উদ্দেশক | uddezaka | m. | example |
Spoken Sanskrit
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | example | ||
| উদাহৰণ | udAharaNa | n. | example | ||
| উদাহৃতি | udAhRti | f. | example | ||
| দৃষ্টান্ত | dRSTAnta | m. | example | ||
| উদ্দেশক | uddezaka | m. | example | ||
| উপোদ্ঘাত | upodghAta | m. | example | ||
| প্ৰদেশ | pradeza | m. | example | ||
| প্ৰযোগ | prayoga | m. | example | ||
| প্ৰদৰ্শন | pradarzana | n. | example | ||
| লক্ষ্য | lakSya | n. | example | ||
| তদ্যথা | tadyathA | for example | |||
| দৃষ্টান্ততস্ | dRSTAntatas | indecl. | for example | ||
| দৃষ্টান্তৰূপেন | dRSTAntarUpena | indecl. instr. | for example | ||
| তথা হি | tathA hi | phrase | for example | ||
| উদাহৰাণি ৱ্যাগৰতি { ৱ্যা- হৃ } | udAharANi vyAgarati { vyA- hR } | verb ১ | state examples | ||
| অপূৰ্ৱ | apUrva | adj. | without example | ||
| প্ৰতিদৃষ্টান্ত | pratidRSTAnta | m. | counter example | ||
| দৃষ্টান্তশতক | dRSTAntazataka | n. | hundred examples | ||
| নাযক | nAyaka | m. | paradigm or example | ||
| দৃষ্টান্তযতি { দৃষ্টান্তয } | dRSTAntayati { dRSTAntaya } | verb | offer as an example |
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | instance | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | protest | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | example | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | paradigm [ computer ] | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | illustration | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | adj. | announcing | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | adj. | proclaiming | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | adj. | teaching | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | adj. | pointing to | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | adj. | suiting | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | adj. | pleasing | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | adj. | indicating | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | mark | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | text | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | prognostic | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | image | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | sight | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | omen | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | view | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | proof | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | authority | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | indication | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | sign | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | ordinance | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | appearance | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | vision | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | refutation of a stated argument | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | evidence | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | showing | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | scheme | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | injunction | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | system | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | precept | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | picture | ||
| নিদৰ্শন | nidarzana | n. | seeing | ||
| অভিনত-নিদৰ্শন | abhinata-nidarzana | n. | biased sampling [ Statistics ] | ||
| সৱিচাৰ নিদৰ্শন | savicAra nidarzana | n. | deliberate sampling [ Statistics ] | ||
| সৱিচাৰ নিদৰ্শন | savicAra nidarzana | n. | conscious sampling [ Statistics ] |
Benfey
নিদৰ্শন, i. e. নি-দৃশ্ + অন,
I. adj., f. নী|
১. Showing, Bhāg. P. ২, ৫, ১.
২. Announcing, Hariv. ১২৮১৫.
৩. Teaching, Bhāg. P. ৫, ১৮, ৩৩.
II. n.
১. Seeing, sight, MBh. ৯, ৬২.
২. Evidence, Man. ১১, ৪৫.
৩. Example, ৯, ২০; MBh. ৮, ১৮৮২.
৪. Foreboding, Hariv. ৯৮৮৫.
৫. Prognostic, MBh, ৫, ১২৩৫.
৬. Symptom, ১২, ১১৭১৮.
Kalpadruma
নিদৰ্শনং
, ক্লী, (নিদৃশ্যতেঽনেনেতি | নি + দৃশ্ + ল্যুট্ | ) দৃষ্টান্তঃ | উদাহৰণম্ | যথা, — “ৱ্যক্তঃ প্ৰাজ্ঞেঽপি দৃষ্টান্তাৱুভে শাস্ত্ৰনিদৰ্শনে || ” ইতি নানাৰ্থটীকাযাং ভৰতঃ || (“দৃষ্টান্তেনাৰ্থঃ প্ৰসাধ্যতে যত্ৰ তন্নিদৰ্শনম্ || যথাগ্নিৰ্ৱাযুনাসহিতঃ কোষ্ঠে ৱৃদ্ধিঙ্গচ্ছতি তথা ৱাতপিত্তকফদুষ্টো ৱ্ৰণ ইতি || ” ইত্যুত্তৰতন্ত্ৰে পঞ্চ- ষষ্টিতমেঽধ্যাযে সুশ্ৰুতেনোক্তম্ || )
Vachaspatyam
নিদৰ্শন
ন০ নি + দৃশ—ল্যুট্ | ১ উদাহৰণে দৃষ্টান্তে “আত্মা হ্যাকাশৱজ্জীৱৈৰ্ঘটাকাশৈৰিৱোদিতম্ | ঘটাদিৱচ্চ সঙ্ঘা- তৈৰ্জাতাৱেতন্নিদৰ্শনমিতি” | যদা মন্ৱবুদ্ধিপ্ৰতিপিষাদায- ষযা শ্ৰুত্যাত্মনো জাতিৰুচ্যতে জীৱাদোনাং তদা জাতা- যুপগম্যমানাযামেতন্নিদৰ্শনং দৃষ্টান্তো যথোদিত মাকাশ- ৱদিত্যাদীনি ভাষ্যম্” শব্দাৰ্থচি০ | ২ অৰ্ষালঙ্কাৰভেদে স্ত্ৰী টাপ্ | অৰ্থালঙ্কাৰশব্দে ৩৯৯ পৃ০ দৃস্যম্ |